Tin tứcTrải qua 79 năm hình thành, phát triển (28/8/1945 - 28/8/2024), ngành Thông tin và Truyền thông (TT&TT) Việt Nam không ngừng phát triển và cống hiến, đồng hành với các bước tiến quan trọng của đất nước.
Tinh thần "dũng cảm" - một trong 10 chữ vàng truyền thống của ngành Bưu điện: "Trung thành – Dũng cảm – Tận tụy – Sáng tạo – Nghĩa tình", đã trở thành một phần không thể thiếu trong các giai đoạn phát triển của ngành TT&TT.
Được định hình qua những quyết định mang tính đột phá, tinh thần này không chỉ giúp ngành vượt qua những thử thách lịch sử mà còn là nguồn cảm hứng để đưa Việt Nam từ một quốc gia lạc hậu trong lĩnh vực viễn thông, trở thành một trong những nước tiên phong trong khu vực về công nghệ và kinh tế số.
Đổi mới và mở cửa thị trường
Những năm 2000 chứng kiến một bước ngoặt lớn khi ngành viễn thông Việt Nam quyết định mở cửa thị trường, chuyển từ mô hình độc quyền sang nền kinh tế cạnh tranh. Kết quả là sự phát triển mạnh mẽ của viễn thông di động và Internet, với những khẩu hiệu như “Internet về làng”, “Di động như cơm bình dân” trở thành hiện thực.
Chính sách mở cửa đã giúp giảm mạnh giá cước viễn thông và gia tăng số lượng người sử dụng di động và Internet, đưa Việt Nam vào nhóm các quốc gia có tốc độ phổ cập dịch vụ viễn thông hàng đầu thế giới.
Cuộc cách mạng hạ tầng số 4.0
Gần 40 năm sau công cuộc đổi mới lần thứ nhất, ngành TT&TT tiếp tục đối mặt với cuộc cách mạng mới trong bối cảnh cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0 đang diễn ra mạnh mẽ. Sự thay đổi nhanh chóng của công nghệ và nhu cầu thị trường đã thúc đẩy ngành TT&TT thực hiện cuộc đổi mới lần hai, chuyển từ hạ tầng viễn thông truyền thống sang hạ tầng số. Hạ tầng số không chỉ bao gồm viễn thông và Internet mà còn mở rộng ra hạ tầng dữ liệu và các tiện ích phục vụ chuyển đổi số.
Những thành tựu đáng kể trong phát triển hạ tầng số đã chứng minh tầm nhìn chiến lược của ngành. Tính đến tháng 5 năm 2024, tỷ lệ hộ gia đình sử dụng cáp quang đạt 82,2%, tỷ lệ người sử dụng Internet đạt 78,1%, và số thuê bao băng rộng di động đạt 91,9 thuê bao/100 dân.
Những con số này cho thấy sự phát triển mạnh mẽ của hạ tầng số, đóng góp tích cực vào sự tăng trưởng của nền kinh tế số và nâng cao tỷ trọng của kinh tế số trong GDP Việt Nam.
Theo Báo cáo Kinh tế số Việt Nam của Lab Kinh tế số (Học viện Công nghệ Bưu chính Viễn thông, Bộ TT&TT), tỷ trọng của kinh tế số trong GDP Việt Nam đã đạt 18,3% trong 6 tháng đầu năm 2024, với đóng góp từ kinh tế số ICT và các lĩnh vực ngoài ICT.
Bộ trưởng Bộ TT&TT Nguyễn Mạnh Hùng nhấn mạnh: “Muốn phát triển kinh tế số thì phải có hạ tầng số. Hạ tầng số vừa bao gồm hạ tầng cứng và hạ tầng mềm. Hạ tầng là cái nền cho phát triển. Cái nền thì phải đủ và phải phổ cập”.
Theo Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng, ngành TT&TT đã xác định sứ mệnh của mình là tạo thành đôi cánh để Việt Nam bay lên, một bên cánh tạo nên sức mạnh tinh thần do báo chí khơi dậy khát vọng hùng cường, niềm tin và đồng thuận của xã hội, bao gồm báo, tạp chí, phát thanh - truyền hình, truyền thông số, xuất bản, thông tin cơ sở và bên cánh còn lại là sức mạnh vật chất được tạo nên bởi công nghệ.
Điều này đã được chứng minh bằng con số: Hiện tại có khoảng 1.500 doanh nghiệp công nghệ số Việt Nam có doanh thu từ thị trường nước ngoài, với tổng doanh thu năm 2023 đạt 7,5 tỷ USD và dự kiến đạt xấp xỉ 10 tỷ USD trong năm 2024, tốc độ tăng trưởng đạt 30%.
Bộ TT&TT đã thành lập Cục Công nghiệp CNTT&TT để chính thức hoá vai trò của Bộ đối với ngành công nghiệp công nghệ số, xác định ngành công nghiệp công nghệ số là ngành công nghiệp nền tảng.
Sau thành công từ cuộc đổi mới lần 1: Chuyển từ công nghệ Analog sang công nghệ số, ngành TT&TT cũng đã khởi xướng cuộc đổi mới lần 2, chuyển từ hạ tầng viễn thông truyền thống sang hạ tầng số.
Việt Nam hiện là nước thứ 5 năm trên thế giới sản xuất được thiết bị 5G. Ngành TT&TT vẫn tiếp tục đẩy mạnh công tác chuyển đổi số, phát triển Chính phủ số, kinh tế số, xã hội số, phổ cập hạ tầng số, chuyển đổi số báo chí, đảm bảo không gian mạng lành mạnh, ứng dụng mạnh mẽ AI và trợ lý ảo…
Những thành công hiện tại đã giúp ngành TT&TT tiếp tục khẳng định vai trò tiên phong trong công cuộc đổi mới và phát triển kinh tế số, đồng thời tạo ra nhiều cơ hội việc làm, nâng cao năng suất lao động và cải thiện chất lượng cuộc sống của người dân.
Trong các sự kiện của ngành TT&TT, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng luôn luôn nhấn mạnh: Truyền thống, văn hóa của ngành như bộ gen được di truyền, để từ đó mỗi thế hệ đều viết nên câu chuyện của mình, đóng góp xứng đáng cho sự nghiệp của ngành, của cách mạng. Quá khứ tạo ra hiện tại và hiện tại tạo ra tương lai. Không có quá khứ thì không có hôm nay và không có hôm nay cũng sẽ không có ngày mai.
Nhìn lại chặng đường phát triển của ngành TT&TT, có thể thấy rõ rằng tinh thần dũng cảm và đổi mới luôn là kim chỉ nam cho mọi hành động. Những thành tựu trong quá khứ và hiện tại không chỉ là niềm tự hào của ngành mà còn là nền tảng vững chắc để Việt Nam tiếp tục vươn xa trong kỷ nguyên số.
Tinh thần dũng cảm và quyết tâm đổi mới của ngành TT&TT không chỉ giúp vượt qua những thách thức mà còn dẫn lối cho tương lai, đưa Việt Nam tiến xa hơn trên con đường phát triển.
