Năm mới đến, hãy "yêu bản thân mình" chứ đừng "ích kỷ"

(VOH) - Một trong những điều nhiều bạn trẻ nhắc nhở nhau trong dịp năm mới là hãy "yêu bản thân mình" – tôn trọng mong muốn của mình hơn, quan tâm tới mình hơn, chiều chuộng mình hơn...
Mục lục
  1. Hiểu đúng về "yêu bản thân" và "ích kỷ"
    1. Yêu bản thân là gì?
    2. Ích kỷ là gì?
  2. Sự khác nhau giữa "yêu bản thân" và "ích kỷ"
    1. Yêu bản thân là chăm sóc bản thân, ích kỷ là lợi dụng người khác
    2. Yêu bản thân là làm cho mình hạnh phúc, ích kỷ là làm cho người khác buồn
    3. Yêu bản thân là cân bằng, ích kỷ là luôn đặt bản thân lên hàng đầu
    4. Yêu bản thân là chấp nhận bản thân, ích kỷ là phán xét người khác
    5. Yêu bản thân là tận hưởng cuộc sống riêng bạn, ích kỷ là cần sự chấp thuận của người khác
    6. Yêu bản thân dẫn đến hạnh phúc và bình yên trong tâm hồn, ích kỷ dẫn đến bồn chồn và căng thẳng
    7. Yêu bản thân là thiết lập ranh giới, ích kỷ là vượt qua chúng
    8. Yêu bản thân khuyến khích tự cải thiện, ích kỷ khuyến khích tự hủy hoại
    9. Yêu bản thân khiến bạn trở nên từ bi và tốt bụng, ích kỷ khiến bạn trở nên tàn nhẫn và lạnh lùng
    10. Yêu bản thân giúp bạn kết nối với người khác, ích kỷ khiến người khác xa lánh bạn
    11. Yêu bản thân là một sự lựa chọn, ích kỷ là một cơ chế phòng thủ
    12. Yêu bản thân giúp bạn trở nên chân thật hơn, ích kỷ dẫn đến sự giả dối và hời hợt
    13. Yêu bản thân cho bạn sức mạnh để vượt qua thử thách, ích kỷ khiến bạn kiệt sức và thất bại
    14. Yêu bản thân giúp bạn tập trung vào những gì thực sự quan trọng, ích kỷ khiến bạn ngày càng trở nên ham vật chất và tham lam
    15. Khi yêu bản thân, bạn có thể tha thứ cho lỗi lầm của mình, khi ích kỷ, bạn chẳng thể tha thứ cho ai

Nhưng “yêu bản thân” là gì, “yêu bản thân” có phải là “ích kỷ” hay không thì không phải ai cũng biết!

Yêu bản thân và ích kỷ là hai khái niệm khác nhau nhưng không dễ để phân biệt. Nhiều người đồng nhất hai khái niệm này và có góc nhìn tiêu cực khi ai đó nói “hãy yêu bản thân mình”.

Thực tế, khi phân biệt được giữa yêu bản thân và ích kỷ - mỗi người sẽ điều chỉnh được suy nghĩ, hành động của mình và sống vui vẻ, hạnh phúc hơn.

yêu bản thân
Yêu bản thân là đánh giá cao và tôn trọng chính mình (Ảnh: Young on top)

Hiểu đúng về "yêu bản thân" và "ích kỷ"

Yêu bản thân là gì?

Yêu bản thân là đánh giá cao và tôn trọng chính mình. Đó là một tình yêu xuất phát từ bên trong mỗi người. Yêu bản thân không dựa trên bất cứ điều gì từ bên ngoài, chẳng hạn như những gì người khác nghĩ về bạn hay những gì bạn đạt được. Đó là một cảm giác thuần khiết, chân thực hiện diện trong bạn.

Yêu bản thân là tôn trọng và đánh giá cao cảm xúc, nhu cầu và mong muốn của mình. Đó là việc chăm sóc bản thân nhiều hơn, cả về thể chất và tinh thần. Khi bạn yêu bản thân, bạn sẽ đưa ra những lựa chọn có lợi nhất cho mình, ngay cả khi chúng không phải là điều người khác mong muốn ở bạn. 

Yêu bản thân là điều cần thiết cho một cuộc sống hạnh phúc và trọn vẹn. Nó là nền tảng cho sự chấp nhận bản thân, sự tự tin và lòng tự trọng. Khi bạn yêu bản thân mình, bạn có nhiều khả năng đối xử tử tế và tôn trọng người khác hơn, từ đó dễ dàng đạt được mục tiêu và ước mơ của mình hơn vì bạn có sức mạnh và động lực bên trong để theo đuổi.

Ích kỷ là gì?

Ích kỷ là thói quen đặt nhu cầu của bản thân lên trên nhu cầu của người khác. Những người ích kỷ thường gặp khó khăn trong việc xây dựng các mối quan hệ lành mạnh vì họ quan tâm đến việc đạt được những gì họ muốn hơn là hỗ trợ người khác.

Mặc dù muốn chăm sóc bản thân là điều tự nhiên, nhưng tính ích kỷ có thể đẩy điều này đến mức cực đoan. Những người ích kỷ thường khó đồng cảm với người khác và có xu hướng coi mình là trung tâm. Điều này có thể dẫn đến rất nhiều xung đột trong các mối quan hệ của họ.

Tính ích kỷ cũng có thể gây hại cho cá nhân. Khi ai đó quá tập trung vào bản thân, họ có thể bỏ lỡ cơ hội trưởng thành và phát triển. Họ cũng có thể thấy khó tận hưởng cuộc sống hoặc tìm thấy sự thỏa mãn trong bất cứ điều gì khác ngoài bản thân họ.

Xem thêm: 

Khi tôi bắt đầu yêu bản thân mình

Yêu bản thân có giúp bạn được yêu lại?

Sự khác nhau giữa "yêu bản thân" và "ích kỷ"

Yêu bản thân là chăm sóc bản thân, ích kỷ là lợi dụng người khác

Ích kỷ là chỉ nghĩ đến việc làm thế nào để đạt được điều mình muốn mà không quan tâm rằng điều đó ảnh hưởng đến người khác như thế nào. Những người ích kỷ thích thao túng và đòi hỏi, điều này có thể dẫn đến các mối quan hệ căng thẳng quá mức cần thiết.

Khi ai đó ích kỷ, họ có thể đưa ra quyết định ảnh hưởng tiêu cực đến người khác mà không xem xét cảm xúc của người đó; hoặc thường xuyên giao tiếp theo kiểu gay gắt hoặc thô bạo với người khác.

*** Yêu bản thân có nghĩa là suy nghĩ tích cực về bản thân. Quan tâm đến nhu cầu của mình mà không quên nhu cầu của người khác. Khi bạn yêu bản thân mình, bạn sẽ trở nên tự tin hơn vào khả năng của mình và sẵn sàng chia sẻ những điều mình có với người khác.

Yêu bản thân có nghĩa là đảm bảo bạn ngủ đủ giấc, ăn uống lành mạnh và tập thể dục. Bạn cũng cho bản thân thời gian để thư giãn và làm những điều bạn thích. 

Yêu bản thân là làm cho mình hạnh phúc, ích kỷ là làm cho người khác buồn

Với người ích kỷ, họ chỉ nghĩ đến nhu cầu và mong muốn của riêng mình và không quan tâm đến bất kỳ ai khác. Bạn sẽ trở nên ích kỷ nếu luôn đặt bản thân lên hàng đầu và không bao giờ xem xét hành động của mình sẽ ảnh hưởng đến người khác như thế nào hoặc nếu bạn chỉ nghĩ đến điều tốt nhất cho mình trong mọi tình huống.

*** Yêu bản thân là chăm sóc bản thân và làm cho bản thân hạnh phúc! Chăm sóc bản thân không phải là một hành động ích kỷ, bởi vì nó cho phép bạn làm việc hiệu quả hơn, thành công và hạnh phúc hơn trong cuộc sống.

Nếu bạn yêu bản thân đủ nhiều và đôi khi đặt nhu cầu của mình lên hàng đầu - mọi việc trở nên dễ dàng hơn với bạn và những người xung quanh bạn – và điều đó không hề ích kỷ nhé!

Ví dụ, nếu bạn cảm thấy quá tải trong công việc và quyết định dành một ngày để thư giãn, nạp năng lượng cho tinh thần, đó không phải là ích kỷ, đó là yêu bản thân! Khi bạn chăm sóc bản thân, bạn sẽ làm việc hiệu quả hơn khi trở lại làm việc, điều này mang lại lợi ích cho "sếp" của bạn. Khi bạn hạnh phúc và khỏe mạnh, điều đó cũng giúp ích cho những người xung quanh bạn!

yêu bản thân
Yêu bản thân là làm cho bản thân hạnh phúc! (Ảnh: 24sata)

Yêu bản thân là cân bằng, ích kỷ là luôn đặt bản thân lên hàng đầu

Những người ích kỷ có xu hướng không quan tâm đến việc tìm kiếm sự cân bằng giữa nhu cầu của bản thân và nhu cầu của những người xung quanh. 

*** Yêu bản thân là tìm kiếm sự cân bằng giữa việc chăm sóc bản thân và chăm sóc người khác. Đôi khi, đặt nhu cầu của bản thân lên hàng đầu không phải là ích kỷ – ngược lại, điều đó thực sự cần thiết! 

Ví dụ, nếu bạn là cha mẹ, điều quan trọng là phải tìm được sự cân bằng giữa nhu cầu của chính bạn và nhu cầu của con cái. Nếu bạn luôn đặt con cái lên hàng đầu, bạn có thể sẽ cảm thấy kiệt sức và bực bội. Nhưng nếu bạn cũng dành thời gian chăm sóc bản thân, bạn sẽ trở thành bậc cha mẹ hạnh phúc và kiên nhẫn hơn, có thể dành cho con bạn sự quan tâm cần thiết.

Yêu bản thân là chấp nhận bản thân, ích kỷ là phán xét người khác

Những người ích kỷ thường nhanh chóng phán xét người khác và bắt lỗi họ. Họ không quan tâm đến việc hiểu hoặc chấp nhận người khác, và thậm chí là coi thường người khác. Những người ích kỷ hay nói xấu sau lưng bạn bè hoặc cố khiến người xung quanh cảm thấy tồi tệ về bản thân.

*** Yêu bản thân là chấp nhận con người thật của chính mình - cả những khiếm khuyết và điểm yếu! Khi bạn yêu chính mình, bạn có thể nhìn thấy sự không hoàn hảo và thiếu sót của mình mà không phán xét chính mình. Thay vì phán xét bản thân, bạn chấp nhận bản thân và cố gắng cải thiện nếu có thể.

Ví dụ, nếu bạn mắc lỗi trong công việc, bạn chấp nhận rằng mình không hoàn hảo và tiếp tục cố gắng. Còn người ích kỷ sẽ chỉ chăm chăm vào lỗi lầm của mình và cố gắng đổ lỗi cho người khác. 

Yêu bản thân là tận hưởng cuộc sống riêng bạn, ích kỷ là cần sự chấp thuận của người khác

Ích kỷ sẽ xuất hiện khi ai đó luôn tìm kiếm sự công nhận từ người khác (lời khen ngợi, tình cảm hay sự chú ý). Họ thậm chí có thể đi xa đến mức thao túng hoặc kiểm soát người khác chỉ để đạt được điều mình muốn.

*** Yêu bản thân là tận hưởng cuộc sống của chính mình và không ngại dành thời gian ở một mình. Bạn cảm thấy thoải mái với chính mình và bạn không cần phải ở bên người khác, chờ đợi lời nhận xét tốt đẹp về mình từ người khác - để cảm thấy hài lòng về cuộc sống.

Yêu bản thân
Yêu bản thân là tận hưởng cuộc sống riêng bạn (Ảnh: bushcrafting)

Yêu bản thân dẫn đến hạnh phúc và bình yên trong tâm hồn, ích kỷ dẫn đến bồn chồn và căng thẳng

Tính ích kỷ khiến cuộc sống căng thẳng vì nó dựa trên một tiền đề sai lầm. Niềm tin rằng "phải đặt bản thân lên hàng đầu" để hạnh phúc và thành công - có thể gây hại.

Khi một người tập trung vào bản thân, sự chú ý của họ bị phân tán và họ không thể tận hưởng trọn vẹn mọi khoảnh khắc cuộc sống. Họ luôn nhìn về phía trước và suy nghĩ về những gì họ cần hoặc muốn thay vì ở hiện tại. Điều này có thể dẫn đến sự bồn chồn và căng thẳng vì họ không bao giờ hài lòng và luôn tìm kiếm nhiều thứ hơn nữa từ cuộc sống.

*** Yêu bản thân có thể là gốc rễ của hạnh phúc và bình yên trong tâm hồn. Khi bạn yêu chính mình, bạn sẽ tử tế với chính mình và tha thứ cho những lỗi lầm của mình.

Bạn học cách hài lòng với mình mà không cần sự chấp thuận của người khác. Do đó, khi có thể yêu bản thân một cách trọn vẹn, bạn sẽ mở ra khả năng có được tình yêu đích thực và hạnh phúc trong mối quan hệ của mình với người khác. Bạn trở nên dễ chấp nhận và thấu hiểu hơn, đồng thời có thể cho và nhận tình yêu một cách tự do hơn.

Yêu bản thân là thiết lập ranh giới, ích kỷ là vượt qua chúng

Khi một người có tính ích kỷ, họ dễ vượt qua ranh giới của chính họ và của người khác. Họ không tôn trọng nhu cầu về không gian của người khác hoặc cố tình lợi dụng người khác.

Họ cũng có thể vượt qua ranh giới của sự tôn trọng người khác và đánh mất tự trọng của bản thân. Ví dụ, họ có thể liên tục nhờ người khác giúp đỡ mà không bao giờ đáp lại mặc dù họ biết điều đó là không công bằng.

*** Yêu bản thân là biết giới hạn của mình và cũng tôn trọng giới hạn của người khác. Bạn biết khi nào bạn cần thời gian ở một mình và không ngại yêu cầu điều đó. Bạn cũng biết khi nào người khác cần không gian riêng và bạn tôn trọng điều đó.

Ví dụ: nếu bạn cần chút thời gian cho bản thân sau một ngày dài làm việc, bạn có thể nói với người xung quanh rằng bạn cần 1 hoặc 2 giờ để thư giãn trước khi sẵn sàng giao tiếp trở lại.

Yêu bản thân khuyến khích tự cải thiện, ích kỷ khuyến khích tự hủy hoại

Tính ích kỷ khuyến khích sự tự hủy hoại hơn là cải thiện bởi vì nó không nhận ra giá trị nào bên ngoài bản thân – nó chỉ coi "tôi" là trung tâm của mọi sự việc.

Thay vì nhìn thấy điều tốt đẹp ở người khác hoặc cảm thấy đồng cảm với những người xung quanh, sự ích kỷ khiến ai đó tập trung vào việc đạt được điều mình muốn bất chấp mọi tình huống có thể xảy ra.

*** Yêu bản thân khuyến khích cải thiện bản thân vì nó giúp bạn tập trung vào điểm mạnh và điểm yếu của mình. Khi bạn hiểu rõ về bản thân, bạn có thể khắc phục những điểm yếu của mình để trở thành một người mạnh mẽ hơn. Bạn cũng trở nên tự tin và khiêm tốn hơn vì bạn biết rằng với thái độ phù hợp, bạn có thể làm được bất cứ điều gì.

Yêu bản thân khiến bạn trở nên từ bi và tốt bụng, ích kỷ khiến bạn trở nên tàn nhẫn và lạnh lùng

Tính ích kỷ có thể khiến một người ngược đãi những người xung quanh vì họ quan tâm đến việc đạt được điều mình muốn hơn là hành động của họ ảnh hưởng đến người khác như thế nào. 

Đây là lối sống lạnh lùng, nhẫn tâm thường dẫn đến đau khổ cho tất cả những người liên quan – ngay cả khi những người đó là thành viên gia đình hoặc bạn bè đang cần sự hỗ trợ hoặc giúp đỡ của họ!

*** Yêu bản thân có thể giúp bạn trở thành một người tốt hơn vì nó khiến bạn từ bi hơn với bản thân và người khác. Nó giúp bạn tử tế hơn với chính mình khi bạn thất bại hoặc phạm sai lầm, để bạn không cảm thấy mình là kẻ thất bại mọi lúc. Và nó cũng giúp bạn tử tế hơn với người khác.

yêu bản thân
Yêu bản thân khiến bạn trở nên từ bi và tốt bụng (Ảnh: Daily Sabah)

Yêu bản thân giúp bạn kết nối với người khác, ích kỷ khiến người khác xa lánh bạn

Khi một người giao tiếp với sự ích kỷ, nhiều khả năng họ sẽ xây dựng bức tường ngăn cách giữa mình và người khác vì sợ người khác có thể làm tổn thương họ hoặc lấy đi thứ gì đó của họ. Điều này khiến họ ngại giúp đỡ người khác, dần xa lánh mọi người và ngược lại.

*** Yêu bản thân cho phép bạn kết nối với những người khác ở mức độ sâu sắc. Khi bạn giao tiếp với người khác trên tinh thần yêu thương, bạn có xu hướng chấp nhận và hiểu hơn về những điểm khác biệt và tương đồng của họ bởi vì bạn tin vào những gì họ mang lại cho bạn và cách họ có thể giúp bạn phát triển - và ngược lại.

Yêu bản thân là một sự lựa chọn, ích kỷ là một cơ chế phòng thủ

Ích kỷ là một cơ chế phòng thủ hơn bất kỳ thứ gì khác. Khi một người cảm thấy không an toàn hoặc bị đe dọa, bản năng của họ là tự vệ và bảo vệ mình khỏi bị tổn hại.

Điều này thường thể hiện sự ích kỷ vì họ quá tập trung vào việc đảm bảo rằng mình ổn đến mức không nghĩ đến việc hành động của mình có thể ảnh hưởng đến người khác như thế nào. Vì vậy, trong khi tình yêu bản thân đòi hỏi nỗ lực thì tính ích kỷ giống như một phản ứng tự động khi cảm thấy bị đe dọa.

*** Yêu bản thân là điều bạn phải chủ động lựa chọn để thực hiện - đó không phải là điều tự nhiên xảy ra. Bạn phải chọn cách yêu và chấp nhận bản thân một cách có ý thức, ngay cả trong những ngày bạn không mấy vui vẻ.

Yêu bản thân giúp bạn trở nên chân thật hơn, ích kỷ dẫn đến sự giả dối và hời hợt

Tính ích kỷ tạo ra tính không trung thực và hời hợt vì nó yêu cầu một người phải che giấu những nhu cầu, mong muốn hoặc mục tiêu thực sự của mình để đạt được những gì họ muốn từ người khác. Họ không thể để bất cứ ai nhìn thấy họ đã nỗ lực như thế nào để có được "bộ mặt" đẹp nhất của mình.

*** Yêu bản thân tạo ra tính xác thực và chân thành bằng cách cho phép bạn là chính mình mà không cần lo lắng về những gì người khác nghĩ về bạn. Nó cho phép bạn "bỏ mặt nạ" của mình trước những người bạn quan tâm. Nó cho bạn sức mạnh để đối mặt với nỗi sợ hãi và thể hiện bản thân.

Yêu bản thân cho bạn sức mạnh để vượt qua thử thách, ích kỷ khiến bạn kiệt sức và thất bại

Ích kỷ là quan tâm đến bản thân trước tiên và tập trung vào nhu cầu của bản thân hơn tất cả những thứ khác. Những người ích kỷ có thể nghĩ rằng họ đang làm những gì tốt nhất cho bản thân, tuy nhiên, sự thật là hành vi này cuối cùng sẽ khiến họ cảm thấy kiệt sức và kém cỏi.

*** Yêu bản thân khiến bạn mạnh mẽ hơn. Khi bạn yêu chính mình, bạn biết ưu tiên của mình là gì và bạn biết cách chăm sóc những ưu tiên đó để chúng có thể tiếp tục phát triển và thăng hoa theo thời gian.

Yêu bản thân giúp bạn tập trung vào những gì thực sự quan trọng, ích kỷ khiến bạn ngày càng trở nên ham vật chất và tham lam

Những người ích kỷ không quan tâm đến bất cứ ai ngoài bản thân họ và không xem xét tác động của hành động mà họ làm đối với người khác. Loại hành vi này sẽ làm tổn thương họ về lâu dài vì nó khiến bạn ngày càng trở nên tham lam.

Đây là lý do tại sao khi tất cả những gì bạn quan tâm là kiếm được càng nhiều càng tốt cho bản thân, thì sự tập trung của họ ngày càng thu hẹp lại cho đến khi tất cả những gì tồn tại bên cạnh chỉ là tiền bạc hoặc của cải.

*** Yêu bản thân có nghĩa là tập trung vào những điều quan trọng – nhu cầu, mục tiêu và ước mơ của bạn. Điều đó có nghĩa là đặt bản thân bạn lên hàng đầu khi chăm sóc bản thân về mặt thể chất hoặc tinh thần. Khi bạn tập trung vào bản thân hơn là nhu cầu và mong muốn của người khác, bạn có thể đạt được nhiều thành công hơn trong cuộc sống vì bạn không phải lúc nào cũng bị phân tâm bởi những vấn đề hoặc mối quan tâm của người khác!

yêu bản thân
Yêu bản thân có nghĩa là tập trung vào những điều quan trọng – nhu cầu, mục tiêu và ước mơ của bạn (Ảnh: IDN Times)

Khi yêu bản thân, bạn có thể tha thứ cho lỗi lầm của mình, khi ích kỷ, bạn chẳng thể tha thứ cho ai

Khi ai đó ích kỷ, họ không thể tha thứ cho bất cứ ai - kể cả chính họ. Họ có ác cảm với những người đã làm điều sai trái với mình trong quá khứ. Điều này chỉ gây thêm đau đớn về lâu dài, vì nó có nghĩa là họ đang sống trong quá khứ thay vì tập trung vào hiện tại hoặc tương lai.

*** Khi bạn yêu chính mình, bạn hiểu rằng không ai là hoàn hảo và trong đó có bạn! Bạn biết điểm mạnh và điểm yếu của mình, và bạn làm việc mỗi ngày để cải thiện cả hai.

Bạn biết rằng những sai lầm bạn đã mắc phải trong quá khứ không có nghĩa là bạn sẽ mắc lại chúng nhiều lần; thay vì sống trong quá khứ, bạn hướng tới một tương lai tốt đẹp hơn.


Bạn thấy không, có rất nhiều sự khác biệt giữa yêu bản thân và ích kỷ. Ích kỷ là chỉ chăm sóc bản thân mà không nghĩ đến người khác, trong khi yêu bản thân là quan tâm đến bản thân mà vẫn quan tâm đến người khác.

Cuối cùng, yêu bản thân dẫn đến hạnh phúc, trong khi ích kỷ thường chỉ dẫn đến bất hạnh và oán giận. Nếu muốn hạnh phúc và an nhiên, bạn hãy học cách yêu bản thân nhiều hơn, bạn nhé!