1. Bệnh nhược cơ là gì?
Bệnh nhược cơ hay bệnh yếu cơ là một bệnh tự miễn gây rối loạn thần kinh cơ. Điều này làm cho cơ mắt, cơ mặt, cổ họng, cơ tứ chi,…yếu và mệt mỏi. Khi bị nhược cơ, tình trạng yếu cơ sẽ xảy ra nhiều nhất trong 3 năm đầu, sau đó bệnh sẽ tiến triển chậm dần.
Phụ nữ dễ bị bệnh nhược cơ hơn nam giới (Nguồn: Internet)
Nhược cơ được xếp vào bệnh tự miễn, do sự tồn tại các tự kháng thể chống lại thụ thể acetylcholin trên màng tế bào cơ tại các vùng tiếp nối thần kinh cơ hậu synap.
Bệnh nhược cơ gặp ở nữ giới nhiều hơn nam giới, phổ biến nhất là phụ nữ dưới 40 tuổi và nam giới trên 50 tuổi.
2. Vì sao mắc bệnh nhược cơ?
Nhược cơ là một trong những bệnh tự miễn có liên quan đến thần kinh cơ với đặc tính là yếu cơ vân. Bệnh nhược cơ có các triệu chứng đặc trưng là yếu cơ, người bệnh dễ dàng mệt mỏi khi gắng sức hoặc hoạt động nhiều. Nguyên nhân gây ra tình trạng này là do sự mất liên lạc giữa thần kinh và cơ, dẫn tới giảm trương lực cơ.
Có ba cơ chế gây nên tình trạng này, đó cũng chính là nguyên nhân cốt lõi gây ra bệnh nhược cơ:
- Thứ nhất, trong cơ thể người bệnh nhược cơ có sự xuất hiện của các tự kháng thể chống lại và phá hủy các thụ thể acetylcholin (ACh), làm các ACh không thể di chuyển đến màng sau synap nên không thể dẫn truyền xung động thần kinh tới cơ.
- Thứ hai, trong cơ thể người bệnh xuất hiện các tự kháng thể kháng lại enzym kinase đặc hiệu cơ. ACh sẽ khó được biệt hóa và hình thành khi không có enzym này, dẫn tới số lượng thụ thể ACh bị giảm đi đáng kể.
- Thứ ba, do tuyến ức phát triển quá mạnh, tự sản sinh ra các kháng thể chống lại ACh và cơ thể của người bệnh quá mẫn cảm với u tuyến ức.
Các yếu tố có thể khiến bạn tăng nguy cơ mắc bệnh nhược cơ bao gồm:
- Có u tuyến ức.
- Bị bệnh truyền nhiễm.
- Đang điều trị bệnh tim mạch và huyết áp cao.
- Có ba hoặc mẹ bị nhược cơ.
3. Dấu hiệu bệnh nhược cơ
Bệnh nhược cơ thường tiến triển âm thầm với các triệu chứng ban đầu thoáng qua, chỉ một số trường hợp bệnh tiến triển nhanh đến giai đoạn cuối. Dấu hiệu đặc trưng của bệnh nhược cơ là yếu cơ. Bệnh nhân có thể bị yếu một cơ hoặc toàn bộ cơ trong cơ thể.
Sụp mí mắt là biểu hiện phổ biến của bệnh nhược cơ (Nguồn: Internet)
Các triệu chứng của bệnh nhược cơ dễ phát hiện nhất là:
- Khó thở do cơ thành ngực bị suy yếu.
- Nhai hoặc nuốt khó khăn.
- Chảy nước dãi.
- Gặp khó khăn trong di chuyển, cử động hoặc khi nói.
- Mệt mỏi.
- Khàn tiếng hoặc giọng nói bị thay đổi.
- Bị chứng song thị (nhìn thấy 2 ảnh của cùng 1 vật).
- Sụp mí mắt.
Khoảng 85% bệnh nhân sẽ bị tổn thương các cơ vận động nhãn cầu dẫn đến sụp mí mắt. Bệnh nhân nhược cơ có thể bị sụp mí một bên kèm với mắt còn lại mở to hoặc bị sụp mí cả 2 mắt.
4. Bệnh nhược cơ có nguy hiểm không?
Biểu hiện lâm sàng đầu tiên của bệnh thường ở cơ mắt, cơ mặt, cơ nhai, cơ cổ. Khi bệnh tiến triển đến giai đoạn đoạn cuối, toàn bộ các cơ trong cơ thể sẽ bị tổn thương.
Triệu chứng đáng ngại và nguy hiểm nhất của nhược cơ là suy hô hấp do yếu hoặc liệt các cơ hô hấp (cơ hoành, cơ liên sườn, cơ ức đòn chũm, cơ thang). Trong nhiều trường hợp, liệt hoàn toàn các cơ hô hấp sẽ làm bệnh nhân tử vong nhanh chóng nếu không được cấp cứu kịp thời. Nuốt sặc và ho khạc kém cũng là nguyên nhân gây sặc phổi và viêm phổi góp phần làm tình trạng suy hô hấp nặng nề thêm. Ngoài ra, nhược cơ cũng khiến bệnh nhân luôn mệt mỏi, ăn uống kém, giảm hoặc mất khả năng tập trung, khó hòa nhập xã hội.
5. Bệnh nhược cơ có điều trị được không?
Trước đây, việc điều trị bệnh nhược cơ gặp nhiều khó khăn, khoảng 30% tỷ lệ tử vong ở bệnh nhân mắc bệnh nhược cơ và hơn 60% bệnh nhân không cải thiện được các triệu chứng, thậm chí bệnh trở nên xấu hơn. Đặc biệt, đến 70% bệnh nhân sẽ tử vong nếu nhược cơ trở thành cơn nhược cơ cấp.
Nhược cơ không được điều trị sớm người bệnh dễ bị suy hô hấp, nguy hiểm cho tính mạng (Nguồn: Internet)
Hiện nay, với phương pháp điều trị mới, người bệnh nhược cơ có thể có một cuộc sống gần như bình thường giống mọi người, tuổi thọ không bị giảm so với những người khác. Tuy nhiên, vấn đề đặt ra là bệnh nhân sẽ phải lệ thuộc vào các loại thuốc trong nhiều năm hoặc gần như suốt đời, dù họ có nguy cơ mắc phải những tác dụng phụ nguy hiểm của thuốc.
Trong điều trị bệnh nhược cơ, các bác sĩ thường kết hợp các phương pháp nội khoa và ngoại khoa, tùy theo tình trạng nặng hay nhẹ của người bệnh.
Không có thuốc đặc hiệu để chữa bệnh nhược cơ, việc điều trị bệnh nhược cơ là điều trị triệu chứng, làm thuyên giảm các triệu chứng, ức chế sự tiến triển của bệnh chứ không chữa tận gốc được.
Nếu bệnh nhược cơ khiến bạn gặp khó khăn trong việc hô hấp, bạn sẽ được dùng các thiết bị hỗ trợ. Các phương pháp khác dùng để điều trị nhược cơ đó là tách kháng thể khỏi huyết tương và dùng immunoglobulin liều cao để điều trị.
Trong trường hợp phát hiện khối u (mà khối u này do nhược cơ gây ra), bác sĩ sẽ tiến hành phẫu thuật cắt bỏ khối u này. Phẫu thuật mắt cũng có thể được sử dụng nếu bạn gặp phải những vấn đề về tầm nhìn. Ngoài ra, tập vật lý trị liệu cũng là phương pháp hữu ích trong việc điều trị nhược cơ.
Nhìn chung, nhược cơ là một bệnh thần kinh cơ liên quan đến sự tự miễn dịch trong cơ thể. Bệnh hiện nay vẫn chưa có phương pháp chữa khỏi hoàn toàn. Do đó, nếu thấy mình có những dấu hiệu của nhược cơ thì bạn nên đến bệnh viện thăm khám sớm, tránh trường hợp bệnh tiến triển nặng, gây hậu quả đáng tiếc.