Hội chứng gan thận và mức độ nguy hiểm của nó

(VOH) - Hội chứng gan thận là biến chứng nghiêm trọng của bệnh xơ gan, có thể đe dọa tính mạng. Vậy có cách nào phòng ngừa hội chứng gan thận không?

Hội chứng gan thận là gì?

Hội chứng gan thận (Hepatorenal syndrome - HRS) là một nhóm các triệu chứng do suy thận, bắt đầu ở những người có bệnh gan tiến triển. Đây là một biến chứng nghiêm trọng của bệnh xơ gan và có thể đe dọa đến tính mạng người bệnh. 

Hội chứng gan thận được chia làm 2 type:

hoi-chung-gan-than-va-muc-do-nguy-hiem-cua-no-voh

Hội chứng gan thận là nhóm các triệu chứng suy thận, bắt đầu ở bệnh nhân mắc bệnh gan tiến triển (Nguồn: Internet)

  • Type 1: Suy thận tiến triển nhanh chóng được đánh giá qua việc lượng creatinin trong 2 tuần của bệnh nhân tăng gấp đôi so với ban đầu hoặc tăng cao hơn 221 µmol/L.
  • Type 2: Suy thận tiến triển chậm hơn (trung bình creatinin huyết thanh khoảng 178 µmol/L) thường kết hợp với cổ trướng tái phát hoặc cổ trướng kháng lợi tiểu.

Biểu hiện của hội chứng gan thận

Các chuyên gia đánh giá sự xuất hiện của các dấu hiệu hội chứng gan thận là tình trạng cấp cứu y tế. Những dấu hiệu bao gồm:

  • Lú lẫn;
  • Mê sảng;
  • Buồn nôn và nôn;
  • Mất trí nhớ;
  • Tăng cân không kiểm soát;
  • Vàng da và vàng mắt;
  • Lượng nước tiểu giảm, có màu đậm hơn bình thường;
  • Sưng bụng;
  • Gan lách co;
  • Teo cơ, run giật cơ;

Nếu gặp bất kỳ triệu chứng nào kể trên, bạn nên đến bệnh viện càng sớm càng tốt để được chẩn đoán và điều trị kịp thời. 

Thông thường, để chẩn đoán hội chứng gan thận, bác sĩ sẽ thực hiện một loạt các xét nghiệm máu và nước tiểu. Sau đó, dựa vào kết quả xét nghiệm để đánh giá chức năng của gan và thận.

Vì sao bị hội chứng gan thận?

Hội chứng gan thận là biến chứng từ các bệnh về gan, phần lớn là tình trạng xơ gan. Nếu bạn bị xơ gan mà nằm trong nhóm những yếu tố sau đây bạn có nguy cơ cao đối mặt với hội chứng gan thận:

  • Chỉ số huyết áp không ổn định.
  • Lạm dụng thuốc lợi tiểu.
  • Viêm gan do rượu cấp tính.
  • Xuất huyết dạ dày.
  • Viêm phúc mạc do vi khuẩn tự phát.
  • Mắc các loại nhiễm trùng, đặc biệt là ở thận.
  • Sưng ngực.
  • Vết loét xuất hiện trên da.
  • Chất lỏng tích tụ ở bụng.
  • Vàng da hoặc vàng mắt.

Hội chứng gan thận có điều trị được không?

Điều trị hội chứng gan thận chủ yếu là điều trị các triệu chứng. Các phương pháp điều trị có thể gồm:

  • Các loại thuốc thuộc nhóm thuốc co mạch, giúp giải quyết tình trạng huyết áp thấp.
  • Bác sĩ cũng có thể chỉ định bạn tiến hành lọc máu để cải thiện các triệu chứng liên quan đến thận. Quá trình bao gồm lọc chất thải có hại, lượng muối và chất lỏng dư thừa từ máu.
  • Ghép gan là phương pháp điều trị hiệu quả nhất hiện nay. Tuy nhiên, trên thực tế, danh sách chờ ghép gan lại quá dài nên thường người bệnh sẽ qua đời trước khi thực hiện phẫu thuật cấy ghép gan.

Sự nguy hiểm của hội chứng gan thận

Phần lớn các ca mắc phải hội chứng gan thận thường không có kết quả tốt, nguy cơ tử vong là rất cao. 

Theo một nghiên cứu trên Tạp chí Sinh hóa lâm sàng, những người bị hội chứng gan thận type 1 có thời gian sống trung bình là 2 tuần. Hầu như tất cả người bệnh đều qua đời, trừ khi họ có thể ghép gan ngay lập tức. Trong khi đó, thời gian sống trung bình ở những người mắc hội chứng gan thận type 2 là sáu tháng.

Tuy ghép gan có thể kéo dài cuộc sống của bệnh nhân, nhưng số lượng gan hiến tặng lại không đáp ứng đủ cho số lượng người cần ghép.

Làm sao để phòng tránh hội chứng gan thận?

Biện pháp tốt nhất để bảo vệ tính mạng trước hội chứng gan thận là duy trì sức khỏe của gan thật tốt. Để giảm nguy cơ phát triển bệnh xơ gan, bạn cần lưu ý một số điều sau đây:

hoi-chung-gan-than-va-muc-do-nguy-hiem-cua-no-voh

Hãy hạn chế uống bia, rượu (Nguồn: Internet)

  • Tránh mắc bệnh viêm gan. Tiêm chủng là biện pháp đơn giản và hiệu quả nhất để phòng ngừa viêm gan A và B. Tuy hiện nay vắc xin viêm gan C vẫn còn trong giai đoạn nghiên cứu, nhưng bạn vẫn có thể phòng ngừa bằng cách: vệ sinh tay sạch sẽ sau khi bắt tay, đặc biệt là đối với những người bạn nghi ngờ họ bị viêm gan C, bạn tình cần được xét nghiệm viêm gan C, không dùng chung kim tiêm với bất kỳ ai, không sử dụng các chất kích thích bất hợp pháp, sinh hoạt tình dục an toàn,…
  • Thực tế, bia, rượu giúp tạo dựng và giữ mối quan hệ tốt với bạn bè, khách hàng,…tuy nhiên bạn không nên tiêu thụ chúng quá nhiều. Việc lạm dụng bia, rượu là nguyên nhân dẫn đến hàng loạt các bệnh lý về gan và nguy cơ đối mặt với hội chứng gan thận sẽ cao hơn. Vì vậy, bạn nên hạn chế sử dụng thức uống có cồn như bia, rượu,…
  • Tránh sử dụng thuốc lợi tiểu quá mức gây mất dịch.
  • Không sử dụng các thuốc có độc tính tại thận như NSAIDs, aminoglycosides.
  • Uống đầy đủ nước mỗi ngày và kết hợp chế độ ăn uống đủ dinh dưỡng, lành mạnh.

Như vậy, hội chứng gan thận là một hội chứng bệnh nguy hiểm, phương pháp điều trị tốt nhất là ghép gan, nhưng số lượng gan hiến tặng lại hiếm. Vì vậy, “phòng bệnh hơn chữa bệnh” là giải pháp tốt nhất để không gặp phải những nguy hiểm từ hội chứng này.

Tài liệu tham khảo:

  1. Trang hellobacsi.com
  2. Trang vinmec.com
  3. Trang Wikipedia - Bách khoa toàn thư mở
Bài thuốc hiệu quả hỗ trợ điều trị viêm gan B,C và xơ gan giai đoạn đầu: Bài thuốc được lương y Nguyễn Công Đức - nguyên giảng viên Đại học Y dược TPHCM hướng dẫn. Bạn có thể nghe hoặc đọc bài chi tiết. 
Suy thận cấp nguy hiểm như thế nào?: Suy thận cấp có đặc điểm là thiểu niệu hoặc vô niệu kéo dài khoảng vài tuần. Suy thận cấp có tỉ lệ tử vong cao nên cần nhận biết sớm và điều trị kịp thời.