1. Mê sảng là gì?
Mê sảng là một rối loạn chức năng tâm thần bất ngờ, biến động và thường có thể khỏi. Bệnh được đặc trưng bởi khả năng chú ý không còn, mất phương hướng, không có khả năng suy nghĩ rõ ràng và có dao động trong mức độ tỉnh táo (ý thức).
2. Triệu chứng bị mê sảng
Các dấu hiệu và triệu chứng của tình trạng mê sảng thường xuất hiện trong một thời gian ngắn, từ vài giờ đến vài ngày. Các triệu chứng mê sảng bao gồm:
Bị mê sảng có thể tạo nên những ảo giác (Nguồn: Internet)
2.1 Giảm nhận thức về môi trường xung quanh.
- Không có khả năng tập trung vào một chủ đề.
- Tập trung vào một suy nghĩ duy nhất, không quan tâm đến những thông tin xung quanh.
- Dễ bị phân tâm bởi những thứ không quan trọng.
- Người bệnh cô lập, ít tham gia các hoạt động cộng đồng.
2.2 Suy giảm nhận thức
- Trí nhớ kém, đặc biệt là các sự kiện gần nhất.
- Mất định hướng, ví dụ như không biết bạn đang ở đâu và bạn là ai.
- Khó nói hoặc khó nhớ từ.
- Nói lan man hoặc vô nghĩa.
- Không thể diễn đạt câu nói cho có nghĩa.
- Khó đọc hay khó viết.
2.3 Các thay đổi hành vi
- Bị ảo giác.
- Cảm giác bồn chồn, kích động hoặc có hành vi gây đấu.
- Im lặng và cô lập, đặc biệt là ở người lớn tuổi.
- Vận động chậm hoặc thờ ơ.
- Những thói quen ngủ bị rối loạn.
- Thay đổi chu kỳ giấc ngủ ngày đêm.
2.4 Các rối loạn cảm xúc
- Lo lắng, sợ hãi hoặc hoang tưởng.
- Trầm cảm.
- Khó chịu hoặc tức giận.
- Thờ ơ.
- Tinh thần thay đổi nhanh và không thể đoán trước.
3. Nguyên nhân gây mê sảng là gì?
Mê sảng có thể do một nguyên nhân duy nhất hoặc nhiều nguyên nhân chẳng như tình trạng bệnh lý và độc tính của thuốc. Đôi khi, các chuyên gia không thể xác định được nguyên nhân.
Các nguyên nhân có thể gây mê sảng bao gồm:
- Một số loại thuốc hoặc độc tính của thuốc.
- Tiêu thụ quá nhiều rượu, bia.
- Cai rượu hoặc ma túy.
- Mất cân bằng chuyển hóa chẳng hạn như natri thấp hoặc canxi thấp.
- Bị bệnh nặng, mãn tính hoặc nan y.
- Mê sảng khi sốt cao và nhiễm trùng cấp tính, đặc biệt ở trẻ em.
- Tiếp xúc với độc tố.
- Suy dinh dưỡng hoặc mất nước.
- Thiếu ngủ hoặc trầm cảm nặng.
- Phẫu thuật hoặc các thủ thuật y tế khác bao gồm gây tê.
Uống nhiều thuốc ngủ có thể dẫn đến tình trạng mê sảng (Nguồn: Internet)
Ngoài ra, các loại thuốc sau đây cũng có thể là nguyên nhân dẫn đến tình trạng mê sảng:
- Thuốc giảm đau.
- Thuốc ngủ.
- Thuốc trị rối loạn tâm thần như lo lắng và trầm cảm.
- Thuốc chống dị ứng (kháng histamine).
- Thuốc trị bệnh Parkinson.
- Thuốc dùng để điều trị co thắt hoặc co giật.
- Thuốc hen.
Nếu mắc các chứng rối loạn não (như sa sút trí tuệ, đột quỵ hoặc bệnh Parkinson), cao tuổi, từng bị mê sảng trước đây, bị khiếm thị hoặc khiếm thính thì có nguy cơ bị mê sảng hơn những người bình thường.
4. Mê sảng điều trị bằng cách nào?
Bác sĩ sẽ chẩn đoán mê sảng dựa trên tiền sử bệnh, các xét nghiệm để đánh giá tình trạng tinh thần và xác định các yếu tố có thể góp phần.
Mục tiêu đầu tiên của việc điều trị đối với mê sảng là giải quyết bất kỳ nguyên nhân hoặc tác nhân kích hoạt tiềm ẩn nào – ví dụ ngừng sử dụng thuốc hoặc điều trị nhiễm trùng. Điều trị sau đó tập trung vào việc tạo ra môi trường tốt nhất để chữa bệnh cho cơ thể và làm êm dịu bộ não.
Mê sảng có thể kéo dài chỉ một vài giờ hoặc là vài tuần hay vài tháng. Nếu các yếu tố góp phần vào tình trạng mê sảng được giải quyết, thời gian hồi phục thường là ngắn hơn.
