Tin tứcVùng cao nguyên miền Tây Bắc Trung Quốc là vùng đất cực kỳ màu mỡ. Nơi đây, bên bờ sông Hoàng Hà, dưới bầu trời phủ sương mù che kín rặng núi Lục Bàn Sơn, cư dân vùng Ninh Hạ từ lâu đã trồng được một trong những loại quả được nhiều người săn lùng nhất ở châu Á trong nhiều thế kỷ qua: kỷ tử.
Công dụng tuyệt vời trong y học
Kỷ tử nổi tiếng khắp thế giới là siêu thực phẩm, và người Trung Quốc đã dùng loại quả này trong y học kể từ Thế kỷ 3 tới nay. Kỷ tử được trồng khắp nơi ở Trung Quốc nhưng đặc điểm địa lý của vùng Ninh Hạ khiến loại quả này khi trồng ở đây đạt chất lượng tuyệt đỉnh nhất.
Người Trung Quốc quan niệm rằng quả kỷ tử vừa là trái cây vừa là thuốc: loại quả này chứa rất nhiều vitamin C, các chất chống oxy hóa, các amino acid và nguyên tố vi lượng.
Ngày xưa, các thầy lang Trung Hoa thường kê loại quả này để giúp tăng cường chức năng gan và thận.
“Các bà mẹ Trung Quốc thì nói rằng bạn cần phải ăn quả này vì nó tốt cho mắt, vì nó có chứa carotene. Tôi thì kê loại quả này để giúp tăng cường khả năng của hệ thống thận và gan, là hệ thống mà các thầy thuốc Trung Hoa tin rằng mắt là một phần trong đó”, Zang - người theo đuổi việc nghiên cứu y học cổ truyền Trung Hoa ở Bắc Kinh, nói.
Ở gia đình, phụ nữ và đàn ông Trung Quốc thường rắc quả kỷ tử khô vào món gà hầm với táo tàu và gừng, bắc trên bếp đun lửa liu riu thật lâu, hoặc hãm cùng trà hoa cúc để làm tăng hàm lượng vitamin.
Khi kê toa loại quả này cho bệnh nhân, Zhang thường kết hợp với một số loại thảo dược khác. “Chúng tôi thường không dùng một loại thảo dược duy nhất để trị bệnh; mỗi loại chỉ là một phần trong một thang thuốc”, bà giải thích.
Tuy nhiên, cũng có những lúc mà các thầy thuốc như bà Zhang sẽ không kê đơn loại quả này, nhằm tránh làm trầm trọng hơn bệnh tình.
“Nếu một người bị sốt, sưng viêm hay đau họng, tức là rơi vào tình trạng 'nhiệt' theo cách gọi trong y lý Trung Hoa, thì tôi khuyên bệnh nhân hãy ngừng ăn quả kỷ tử trong thời gian đó”, bà chia sẻ.
“Nếu bệnh nhân đang bị tình trạng tiêu chảy, chúng tôi gọi là chứng suy tì, thì chúng tôi cũng khuyên không nên ăn quả này. Nhưng khi bạn khỏe mạnh thì nhìn chung quả kỷ tử thích hợp với tất cả mọi người”, bà Zhang nói.
Chinh phục thành công nhiều đối tượng
Quả kỷ tử vốn đã tồn tại từ rất lâu trong văn hóa Trung Quốc, giờ đây được coi là siêu thực phẩm ở mọi nơi trong và ngoài Trung Quốc, đặc biệt với người trẻ tuổi.
Giới trẻ ở Châu Á giờ đây ưa chuộng kỷ tử, nhưng là bởi nghĩ tới tính năng khác của nó.
Chẳng hạn, những cư dân Thế hệ Z giờ đây mua "ấm trà sinh lực" để pha trà kỷ tử. Các bậc phụ huynh có thể nhận ra nồi canh truyền thống nay được đóng gói thành các thương hiệu như Buydeem và chế biến thành món ăn với màu sắc đặc trưng được đăng tải trên nhiều nền tảng mạng xã hội.
Nghiên cứu năm 2019 do Công ty Nghiên cứu và Chiến lược Agility về Thế hệ Z ở Trung Quốc cho thấy thế hệ này cho rằng sống khỏe mạnh là ưu tiên hàng đầu, thậm chí quan trọng hơn cả tiền bạc, sự nghiệp và niềm vui cá nhân hay lập gia đình.
Quả kỷ tử cũng đã phổ biến với người tiêu dùng quốc tế.
Được xếp vào nhóm "siêu thực phẩm", người phương Tây chịu chi đến 10 USD cho một gói kỷ tử - đắt gấp ba lần giá ở châu Á.
Giá bán của loại siêu thực phẩm khiến nhà nông hào hứng hơn trong việc nhanh chóng thu hoạch và đưa hàng ra siêu thị khi tới mùa.
Nông dân Ninh Hạ, Trung Quốc hái khoảng 180 ngàn tấn kỷ tử tươi mỗi năm, nhưng họ bán hầu hết sản phẩm dưới dạng khô vì vòng đời của quả tươi khá ngắn.
Quả mọng sẽ chín nhanh trong cái nóng mùa hè, nghĩa là nông dân phải nhanh tay thu hoạch. Thời xưa, quả chín sẽ được để phơi khô trên các khay lớn dưới ánh mặt trời. Ngày nay, công nghệ thời hiện đại đã làm tiến trình này nhanh hơn để kịp đáp ứng nhu cầu thị trường.
Siêu thực phẩm từ nhà hàng đến căn bếp gia đình
Ngày nay, các đầu bếp trẻ khắp Châu Á cũng sử dụng kỷ tử trong món ăn để gợi chút hương vị địa phương.
Đầu bếp Anna Lim đã sử dụng quả kỷ tử khi cô được mời làm bữa sáng hiếm có cho chuỗi nhà hàng thức ăn nhanh khổng lồ McDonald's. Chủ thương hiệu The Soup Spoon tạo ra món cháo ngon lành với quả kỷ tử, và món này nổi tiếng ở Singapore đến độ họ đã đưa nó vào thực đơn cố định.
"Bỏ thêm quả kỷ tử vào thì cháo sẽ có vị ngọt tự nhiên. Kết hợp màu sắc với màu xanh của ngò tươi, đậu phụ trắng và kỷ tử đỏ, món ăn trở thành bữa ăn màu sắc, nâng tầm món cháo đơn giản thành món ăn dinh dưỡng và lành mạnh," đầu bếp Lim chia sẻ.
Ngoài ra, các đầu bếp khác như Chang Hon Cheong từ Nhà hàng One Habour Road ở Khách sạn Grand Hyatt, Hong Kong thì đem đến cho mọi người cơ hội thưởng thức những món ăn như gia đình Châu Á thường làm, "chuẩn cơm mẹ nấu".
Ông dành hẳn một trang trong thực đơn cho các loại canh thảo dược, và quả kỷ tử nằm trong số các thành phần truyền thống ông sử dụng.
Thực khách có thể chọn chỗ ngồi trong nhà hàng thiết kế kiểu dinh thự Thượng Hải, nơi đầu bếp Chang phục vụ món canh hầm hai lần mà ông chế biến với cảm hứng từ y học truyền thống Trung Hoa. Quá trình hầm từ từ như thế là đề cao phương thức y học cổ truyền Trung Hoa và những nông dân đã trồng nên sản vật.
Ngoài chuyện đi ăn nhà hàng, người tiêu dùng quan tâm đến sức khỏe còn trân trọng loại siêu thực phẩm này bởi các gia đình Á châu đã quen làm vậy từ nhiều thế hệ.
Họ có thể đơn giản là bỏ một nhúm quả kỷ tử vào nồi canh hay ấm trà, thưởng thức vị ngọt như nho khô mà loại siêu thực phẩm này đem lại, thứ quả đã giúp cho người Châu Á luôn giữ được dáng vẻ trẻ trung.
