Tin tứcTại Trung tâm Chống độc Bệnh viện Bạch Mai, bệnh nhân trên được xác định ngộ độc Strychnin, một chất có trong hạt mã tiền.
Theo lời kể của con gái người bệnh, mẹ có tiền sử viêm dạ dày, nên tự xin thuốc bột từ một xưởng chế biến ở cùng thôn để chữa đau dạ dày.
Loại thuốc bột này bào chế từ hạt sang, một trong những loại hạt có tác dụng điều trị các bệnh liên quan đến dạ dày và đại tràng (theo dân gian). Đáng chú ý, đây là một trong số các xưởng ở thôn nghiền bột sang để cung cấp nguyên liệu làm thuốc y học cổ truyền.
Con gái bệnh nhân cho biết: “Khoảng 17h, mẹ tôi có lấy 2 thìa bột hạt ra và uống hết. Đến khoảng 17h44, đang ăn cơm thì mẹ bắt đầu xuất hiện co giật, khởi đầu tay trái sau tăng dần co giật toàn thân. Trên đường từ nhà đi cấp cứu khoảng 5 phút (bệnh viện cách nhà 500m), mẹ tôi cứng toàn thân, ưỡn cong người, tím tái, ngừng thở, bất tỉnh.
Khi tới bệnh viện thì bác sĩ xác định tim đã ngừng đập. Sau khi được cấp cứu khẩn cấp có tuần hoàn trở lại, mẹ tôi vẫn còn xuất hiện nhiều cơn co giật toàn thân, kéo dài khoảng 2 - 3 phút”.
Bệnh nhân sau đó được chuyển tới bệnh viện tuyến tỉnh, rồi về Bệnh viện Bạch Mai.
Tại Trung tâm Chống độc, các bác sĩ phát hiện bệnh nhân bị nhiễm chất độc Strychnin. Chất độc này cũng được tìm thấy trong gói bột thuốc người bệnh sử dụng.
Kết quả chụp MRI sọ, não bệnh nhân nữ này có những tổn thương nặng, tiên lượng khó cải thiện, di chứng do ngừng thở, ngừng tim. Ngoài ra bệnh nhân còn bị viêm phổi, tiêu cơ vân cấp.
Trung tâm Chống độc đã chia sẻ thông tin với Sở Y tế tỉnh Thanh Hóa để cơ quan này vào cuộc thanh kiểm tra, tìm nguyên nhân và ngăn chặn.
Thanh Hóa kiểm tra các xưởng nghiền, chế biến hạt sang
Theo thông tin từ Sở Y tế tỉnh Thanh Hóa, sau thanh tra, lấy các mẫu bột nghiền, miếng thái được gọi từ “hạt sang” của tất cả các xưởng nghiền, chế biến hạt sang tại thôn, thậm chí các viên nang có nhồi bột trông giống như sản phẩm thuốc tân dược để bán. Kết quả xét nghiệm tất cả các mẫu này đều thấy có strychnin. Như vậy, các hạt được chế biến ở tất cả các xưởng của thôn này đều có hạt mã tiền.
Sở Y tế tỉnh Thanh Hóa đã có biện pháp ngăn chặn, gửi văn bản thông báo các cơ quan liên quan và chia sẻ với truyền thông để cảnh báo tới người dân.
Do hình thức hạt sang trông giống hạt mã tiền nên rất dễ nhầm lẫn, thậm chí có thể có hiện tượng cố tình dùng hạt mã tiền để thay thế do dễ kiếm và rẻ hơn hạt sang.
Đáng báo động hơn, khi không chỉ thôn của người bệnh mà có thể còn có nhiều các cơ sở khác nhau trên cả nước chế biến, sử dụng cái gọi là “hạt sang rởm” (hạt mã tiền), bán rộng rãi trên mạng, nguy cơ gây ngộ độc cho nhiều người.
Hạt mã tiền độc như thế nào?
Strychnin là chất độc. Hạt mã tiền là cây độc. Ăn uống vào dễ gây ngộ độc dẫn đến tử vong.
Trong khi đó, cây sang, có tên khoa học là Sterculia lanceolata, khác hoàn toàn với cây mã tiền có tên khoa học là Strychnos nux - vomica L.
Hiện nay, nhiều người nghĩ hạt sang không độc hoặc ít độc, nên dùng liều lượng thoải mái. Nếu hạt sang được ‘tráo đổi’ là mã tiền, người dùng có thể bị ngộ độc nặng và tử vong. Thậm chí bị ngộ độc nhưng không biết, nghĩ do vấn đề khác nên đến viện muộn.
Bên cạnh đó, các cơ sở y tế ít kinh nghiệm có thể chẩn đoán nhầm, điều trị không đúng, dẫn đến nguy cơ tử vong.
Trong trường hợp bệnh nhân nữ ở Thanh Hoá, có thể do sự nhầm lẫn của người bào chế giữa hạt sang và hạt mã tiền. Hai loại hạt có hình dáng hao hao nhau.
Hạt sang hay còn gọi là hạt sành, có hình bầu dục hơi dẹt màu trắng. Hạt mã tiền có hình tròn bẹt, đường kính khoảng 1cm hoặc hơn chút với một mặt lồi và mặt kia lõm.
