Việc phân biệt ngộ độc do ethanol và methanol là cần thiết để có biện pháp xử lý kịp thời và hiệu quả.
Ngộ độc ethanol
Ethanol là thành phần chính trong các loại rượu uống thông thường. Ngộ độc ethanol xảy ra khi tiêu thụ lượng lớn rượu trong thời gian ngắn, dẫn đến các triệu chứng như:
-
Giai đoạn kích thích: Cảm giác sảng khoái, nói nhiều, mất phối hợp vận động.
-
Giai đoạn ức chế: Phản xạ giảm, giảm tri giác, mất tập trung, giãn mạch ngoại vi, hạ huyết áp.
Ngộ độc ethanol cấp tính có thể dẫn đến hôn mê, suy hô hấp và tử vong nếu không được can thiệp kịp thời. Ngộ độc mạn tính do uống rượu kéo dài gây tổn thương gan, xơ gan, suy giảm trí nhớ và các rối loạn tâm thần khác.
Ngộ độc methanol
Methanol là cồn công nghiệp, không được sử dụng trong thực phẩm do tính độc hại cao. Tuy nhiên, vì lợi nhuận, một số cơ sở sản xuất pha methanol vào rượu, gây nguy hiểm cho người tiêu dùng.
Triệu chứng ngộ độc methanol thường xuất hiện sau 18-24 giờ, bao gồm:
-
Thần kinh: Đau đầu, chóng mặt, lú lẫn, ngủ lịm, co giật, hôn mê.
-
Thị giác: Nhìn mờ, nhìn thấy màu trắng, có thể dẫn đến mù lòa.
-
Tiêu hóa: Buồn nôn, nôn, đau bụng.
-
Hô hấp: Thở nhanh, suy hô hấp.
Ngộ độc methanol nặng có thể gây tụt huyết áp, ngừng tim và tử vong nhanh chóng.
Phân biệt và phòng tránh
Việc phân biệt rượu chứa ethanol và methanol bằng cảm quan là khó khăn, do cả hai đều không màu và có mùi vị tương tự. Tuy nhiên, rượu pha methanol thường có vị hơi ngọt, không đắng như rượu ethanol.
Để phòng tránh ngộ độc rượu, cần:
-
Sử dụng rượu có nguồn gốc rõ ràng: Mua rượu từ các cơ sở uy tín, tránh rượu không nhãn mác hoặc tự pha chế.
-
Giảm lượng rượu uống, không uống khi đói, không kết hợp với đồ uống có gas.
-
Tránh uống rượu trong thời gian điều trị bằng thuốc kê toa.
Mỗi ngày nam giới không nên uống quá 2 đơn vị rượu và nữ giới không uống quá 1 đơn vị rượu.
1 đơn vị chuẩn là 14g rượu nguyên chất, tương đương với 1 cốc bia 5% (350 ml), 1 ly rượu vang 12% (150 ml) hoặc 1 ly rượu mạnh 40% (44 ml)
Xử trí khi ngộ độc rượu
Khi phát hiện người có dấu hiệu ngộ độc rượu, cần:
-
Gọi cấp cứu ngay lập tức: Liên hệ cơ sở y tế gần nhất để được hỗ trợ.
-
Giữ bệnh nhân tỉnh táo bằng cách cho uống nước ấm, trà đặc hoặc sữa nóng.
-
Đặt bệnh nhân ở tư thế an toàn: Nằm nghiêng để tránh hít phải chất nôn, giữ ấm cơ thể.
-
Theo dõi liên tục cho đến khi có sự hỗ trợ y tế, không để bệnh nhân một mình.
Việc nhận biết và phân biệt ngộ độc ethanol và methanol là cần thiết để bảo vệ sức khỏe bản thân và cộng đồng. Luôn tiêu thụ rượu có trách nhiệm và cảnh giác với các sản phẩm không rõ nguồn gốc để tránh những hậu quả đáng tiếc.