WHO: Dịch sởi đã xuất hiện trở lại tại 22 quốc gia, 128.000 trẻ tử vong

(VOH) - WHO cho biết, 22 quốc gia đã bắt đầu có những đợt bùng phát dịch sởi lớn và gián đoạn từ năm 2021 với 9 triệu ca mắc, 128.000 ca tử vong.

Vào năm 2021, dấu hiệu dịch sởi quay trở lại đã bắt đầu với khoảng 9 triệu ca mắc và 128.000 ca tử vong do bệnh sởi trên toàn thế giới trong bối cảnh 22 quốc gia trải qua những đợt bùng phát lớn và gây gián đoạn.

Đây là số liệu được Tổ chức Y tế thế giới (WHO) đưa ra trong báo cáo gửi các cơ quan truyền thông toàn cầu khuya 23/11.

WHO cho biết, bệnh sởi là mối đe dọa sắp xảy ra ở mọi khu vực trên thế giới. Tình hình có dấu hiệu nghiêm trọng hơn trong năm nay và có thể lan toàn cầu do "lỗ hổng" vắc xin.

Theo WHO, nguyên nhân gây ra sự tái bùng phát của dịch sởi - một trong những dịch bệnh nghiêm trọng nhất đối với trẻ em - là sự gián đoạn các chiến dịch vắc xin do đại dịch Covid-19.

Xem thêm: Cảnh báo: Bùng phát dịch sởi tại TPHCM, 97% bệnh nhân không được tiêm chủng

vắc xin
Theo WHO, nguyên nhân gây ra sự tái bùng phát của dịch sởi là do sự gián đoạn các chiến dịch tiêm vắc xin.

Tỷ lệ tiêm vắc xin sởi đã giảm dần kể từ khi bắt đầu đại dịch Covid-19. Năm 2021, gần 40 triệu trẻ em bỏ lỡ liều vắc xin sởi, trong đó 25 triệu trẻ bỏ lỡ liều đầu tiên và 14,7 triệu trẻ em bỏ lỡ liều thứ hai, theo thống kê chung của WHO và Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh Mỹ (CDC)

Tỷ lệ bao phủ vắc xin giảm, hoạt động giám sát bệnh sởi suy yếu, các hoạt động tiêm chủng tiếp tục bị gián đoạn và chậm trễ do Covid-19, cũng như các đợt bùng phát lớn kéo dài đã xuất hiện vào các tháng đầu năm 2022 vừa qua đồng nghĩa với việc dịch sởi trở thành mối đe dọa sắp xảy ra ở mọi khu vực trên thế giới.

Tổng giám đốc WHO Tedros Adhanom Ghebreyesus cảnh báo: "Nghịch lý của đại dịch là trong khi vắc xin chống lại Covid-19 được phát triển trong thời gian nhanh kỷ lục và được triển khai trong chiến dịch tiêm chủng lớn nhất trong lịch sử, thì các chương trình tiêm chủng thông thường lại bị gián đoạn nghiêm trọng. Hàng triệu trẻ em đã bỏ lỡ cơ hội được tiêm những liều vắc xin cứu mạng khỏi những căn bệnh chết người, bao gồm bệnh sởi".

Tiến sĩ Tedros cũng nhấn mạnh: "Việc đưa các chương trình tiêm chủng trở lại đúng hướng là vô cùng quan trọng. Đằng sau mỗi thống kê trong báo cáo này là một đứa trẻ có nguy cơ mắc một căn bệnh có thể phòng ngừa được".

WHO ước tính hiện toàn cầu có gần 40 triệu trẻ em đang đứng trước nguy cơ bị nguy hiểm đến sức khỏe và tính mạng do dịch sởi. Tổ chức này cho biết, tình hiện hiện nay là "rất nghiêm trọng". Bệnh sởi là một trong những virus lây lan hàng đầu ở người, trong đó trẻ em chịu thiệt hại lớn nhất.

Thế giới đang trong lằn ranh nguy hiểm cũng đang ở trong tình trạng đó, với chỉ 81% trẻ em được tiêm liều vắc xin sởi đầu tiên và chỉ 71% trẻ em được tiêm liều vắc xin sởi thứ hai. Đây là tỷ lệ bao phủ toàn cầu thấp nhất kể từ năm 2008.

Sởi là căn bệnh đặc biệt nguy hiểm ở trẻ em, đặc biệt là ở trẻ em dưới 5 tuổi với nguy cơ tử vong cao, nguy cơ suy dinh dưỡng và nhiều vấn đề sức khỏe khác hậu nhiễm. Người lớn cũng có nguy cơ mắc bệnh nghiêm trọng, nhiều di chứng nếu không được chủng ngừa lúc nhỏ.

Tuy nhiên bệnh có thể được phòng ngừa bằng vắc xin bắt đầu từ 9 tháng tuổi. Nếu bà mẹ được tiêm chủng đầy đủ trước khi mang thai thì sẽ truyền một phần kháng thể cho con, giúp trẻ được bảo vệ trong 9 tháng đầu đời.

Thời gian qua, một số loại vắc xin trong chương trình tiêm chủng mở rộng của Việt Nam bị thiếu, thậm chí hết hàng như vắc xin sởi, DPT (kết hợp phòng các bệnh bạch hầu, ho gà, uốn ván). Trong đó, vắc xin sởi do Trung tâm Nghiên cứu, sản xuất vắc xin và sinh phẩm y tế (POLYVAC) sản xuất, vắc xin DPT của Viện Vắc xin và sinh phẩm y tế (IVAC) sản xuất. 

Tại TPHCM, Sở Y tế TPHCM nhận định, thiếu nguồn cung vắc xin sởi đơn và DPT trong nhiều tháng qua là một trong các nguyên nhân khiến kế hoạch tiêm chủng mở rộng của TP không đạt chỉ tiêu mà chỉ ở mức 76,6%. 

Tuy nhiên, ngày 24/11, Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương (Bộ Y tế) đã có các quyết định phân bổ 434.000 liều, trong đó có 200.000 liều vắc xin sởi và 234.000 liều vắc xin DPT (vắc xin ho gà - bạch hầu - uốn ván) để phục vụ tiêm chủng mở rộng cho trẻ em cả nước.