Đã hơn 900 ngày trôi qua kể từ khi các bé gái trên 12 tuổi lần đầu tiên bị cấm đến trường. Các nữ sinh lần đầu tiên bị ngăn cản việc đi học cấp hai vào tháng 9/2021 - một tháng sau khi Taliban nắm quyền kiểm soát đất nước.
Taliban đã nhiều lần hứa rằng họ sẽ được nhận đi học lại sau khi một số vấn đề được giải quyết bao gồm cả việc đảm bảo chương trình giảng dạy mang tính Hồi giáo. Nhưng khi năm học mới thứ ba bắt đầu mà không có các cô gái nào đến lớp trong tuần này.
Người phát ngôn chính của Taliban nói với đài truyền hình địa phương rằng có “một số vấn đề và thiếu sót vì nhiều lý do khác nhau” trong việc dỡ bỏ lệnh cấm.
Theo Unicef, lệnh cấm hiện đã ảnh hưởng đến khoảng 1,4 triệu cô gái Afghanistan.
Mahtab, 16 tuổi, nói: “Hãy coi chúng tôi như một xác chết đang di chuyển ở Afghanistan.”
Tamana - người mơ ước có bằng tiến sĩ - cũng đồng tình. Cô nói: “Ý tôi là, chúng ta còn sống về mặt thể chất nhưng đã chết về mặt tinh thần”.
Quyền Thứ trưởng Bộ Giáo dục Abdul Hakim Hemat sau đó nói với BBC rằng các bé gái sẽ không được phép học trung học cho đến khi chính sách giáo dục mới phù hợp với truyền thống Hồi giáo và Afghanistan được phê duyệt, đúng thời điểm khai giảng vào tháng 3 năm 2022.
Hai năm sau, Zainab - không phải tên thật - nằm trong số 330.000 bé gái mà Unicef ước tính sẽ bắt đầu học trung học vào tháng 3 này. Zainab đã đứng đầu lớp của cô ấy. Bây giờ, cô nói với BBC: "Tôi cảm thấy như mình đã chôn vùi những giấc mơ của mình trong một hố đen tối".
Hiện tại, cô đang theo học một lớp học tiếng Anh được tổ chức lặng lẽ trong khu phố của mình - một trong số nhiều lớp đã âm thầm nổi lên bất chấp lệnh cấm trong vài năm qua. Các bé gái cũng có thể tiếp tục việc học bằng cách tham gia các khóa học trực tuyến hoặc xem các chương trình giáo dục dành cho trẻ em Afghanistan.
Samira Hamidi, nhà vận động khu vực của Tổ chức Ân xá Quốc tế, lưu ý: Khi các gia đình đang phải vật lộn để có đủ ăn - như nhiều gia đình ở Afghanistan đang gặp phải - việc tiếp cận giáo dục trực tuyến đơn giản không được coi là "ưu tiên cho con gái họ".
Cô cảnh báo rằng tương lai của nhiều cô gái Afghanistan rất là “ảm đạm”, chỉ ra thực tế là các cô gái trẻ vẫn tiếp tục bị gả chồng khi đến tuổi dậy thì và càng bị đe dọa bởi việc Taliban hủy bỏ luật bảo vệ phụ nữ trong các cuộc hôn nhân bị lạm dụng.
Và không chỉ những đứa trẻ 13 tuổi mới bị ngăn cản tiếp cận giáo dục. Lệnh cấm thậm chí còn được mở rộng cho các cô gái trẻ hơn nếu họ dường như đã bước qua tuổi dậy thì. Tuy nhiên, lệnh cấm giáo dục trung học không phải là thay đổi duy nhất mà những cô gái này phải đối mặt.
Vào tháng 12/2022, phụ nữ được thông báo rằng họ không thể học đại học nữa. Sau đó, có những quy định hạn chế một phụ nữ đi du lịch mà không có người thân là nam giới, về cách họ ăn mặc, những công việc họ có thể làm và thậm chí là lệnh cấm đến thăm các công viên địa phương của họ.