Tin tứcTừ mức neo ổn định 1.507 LBP đổi 1 USD kéo dài hơn hai thập niên, đồng tiền này đã rơi thẳng xuống mức khoảng 89.500 LBP đổi 1 USD, khiến LBP thường được xếp vào nhóm yếu nhất toàn cầu.
Ngày 15/2/2024, theo chuyên trang kinh tế của Credit Libanais, Ngân hàng Trung ương Lebanon (BDL) điều chỉnh tỷ giá chính thức lên 89.500 LBP/USD nhằm hợp nhất tỷ giá trên thị trường chợ đen, ngân hàng và nền tảng Sayrafa. Times of India cũng ghi nhận LBP đứng cuối bảng khi 89.583 đồng mới đổi được 1 USD.
Sức mua thực của đồng nội tệ gần như bốc hơi. Công cụ chuyển đổi tiền tệ quốc tế cho thấy 89.500 LBP chỉ tương đương khoảng 1 USD. Một tờ tiền 100.000 LBP – vốn trông có giá trị lớn – chỉ đủ mua một chai nước hoặc ổ bánh mì. Theo World Bank, LBP đã mất hơn 98% giá trị so với trước khủng hoảng. Lạm phát leo thang ba chữ số, thu nhập thực của người dân giảm nghiêm trọng.
Nền kinh tế co lại chỉ còn 20 tỷ USD
Trước năm 2019, Lebanon được xem là nền kinh tế dịch vụ khá sôi động ở Trung Đông, phát triển dựa trên ngân hàng, du lịch, kiều hối và thương mại. Khủng hoảng tài chính năm 2019, đại dịch, vụ nổ cảng Beirut năm 2020 và căng thẳng chính trị kéo dài khiến nền kinh tế suy yếu nhanh chóng. World Bank ghi nhận GDP danh nghĩa năm 2023 chỉ còn 20,1 tỷ USD, thấp hơn rất nhiều so với mức trước khủng hoảng.
IMF ước tính trong gần bốn năm, GDP thực của Lebanon giảm khoảng 40%. Đồng tiền lao dốc, dự trữ ngoại hối suy kiệt, hệ thống ngân hàng gần như tê liệt. Tình trạng này được xếp vào nhóm khủng hoảng kinh tế nghiêm trọng nhất thế giới trong nhiều thập kỷ.
Nghèo đói tăng nhanh khi tiền mất giá
Đằng sau các con số u ám là đời sống bị thu hẹp của hàng triệu người dân. Báo cáo “Lebanon Poverty and Equity Assessment 2024” của World Bank cho biết tỷ lệ nghèo đã tăng hơn ba lần trong một thập kỷ, lên mức 44%. Nhiều gia đình phải cắt giảm thực phẩm tươi, chuyển sang bánh mì và ngũ cốc để tiết kiệm chi tiêu trong khi thu nhập không theo kịp tốc độ tăng giá.
IMF cảnh báo Lebanon đang ở “tình thế rất nguy hiểm” khi tiến trình cải cách chậm chạp, khiến khủng hoảng kéo dài như một trạng thái bình thường mới. Niềm tin vào đồng nội tệ bị xói mòn và khả năng phục hồi của LBP vẫn là câu hỏi chưa có lời giải.
Cải cách ì ạch, triển vọng mờ mịt
Tháng 4/2022, chính phủ Lebanon và IMF đạt thỏa thuận cấp chuyên viên cho gói hỗ trợ 3 tỷ USD trong 4 năm. Gói hỗ trợ này yêu cầu Lebanon cải tổ hệ thống ngân hàng, tái cấu trúc nợ và thống nhất các mức tỷ giá. Việc nâng tỷ giá chính thức lên 89.500 LBP/USD trong năm 2024 được xem là bước tiến phù hợp theo yêu cầu.
Dù vậy, nhiều cải cách then chốt vẫn chưa được triển khai trọn vẹn, nhất là xử lý lỗ lũy kế trong ngân hàng, tái cấu trúc nợ công, tăng minh bạch và chống tham nhũng. Trong tuyên bố tháng 5/2024, IMF nhận định sự chậm trễ cải cách đang gây tổn thất nặng nề cho nền kinh tế và người dân chứ không chỉ dừng ở mức rủi ro. Triển vọng phục hồi được đánh giá “rất bất định”.
Khủng hoảng chưa có dấu hiệu kết thúc và sức ép đặt lên đồng bảng Lebanon ngày càng lớn, phản ánh rõ những thách thức mà nền kinh tế 6 triệu dân đang phải đối mặt.
