Bước đi này được xem là để tăng thêm áp lực lên châu Âu để buộc EU tìm một lối đi hiệu quả hơn xung quanh vấn đề Iran chịu sự trừng phạt từ Mỹ, qua đó chặn đứng việc buôn bán dầu mỏ ra nước ngoài.
Việc khởi động mạch thứ cấp của lò phản ứng nước nặng Arak không vi phạm hiệp ước hạt nhân Iran 2015. Nhưng điều này sẽ đưa chương trình hạt nhân của Tehran tiến gần hơn đến cấp độ sản xuất vũ khí.
Iran bắt đầu hoạt động mạch thứ cấp tại lò phản ứng nước nặng. Ảnh: AP
Người đứng đầu cơ quan năng lượng nguyên tử Iran Ali Akbar Salehi giải thích với truyền hình quốc gia rằng mạch thứ cấp sẽ truyền nhiệt sang hệ thống làm mát của lò phản ứng. Ông nói toàn bộ hệ thống phản ứng sẽ được chuyển sang hoạt động trực tuyến vào năm 2021.
Nước nặng giúp làm mát các lò phản ứng, sản sinh ra plutonium, là một sản phẩm phụ có khả năng được sử dụng trong vũ khí hạt nhân.
Iran luôn khẳng định chương trình hạt nhân của mình là nhằm mục đích hòa bình.
Anh đang giúp đỡ Iran thiết kế lại lò phản ứng Arak để hạn chế lượng plutonium sản sinh ra. Anh đã thay vào vị trí mà Mỹ bỏ trống sau khi đơn phương rút khỏi thỏa thuận hạt nhân năm 2018.
Tehran đã từ từ từng bước một đi vượt qua giới hạn của hiệp ước hạt nhân để gây áp lực lên các cường quốc thế giới nhằm thu hút nhiều hơn các ưu đãi sau khi Mỹ rút khỏi và áp đặt lệnh trừng phạt.
Vào Chủ nhật, Đô đốc Ali Shamkhani của Hội đồng An ninh Tối cao Quốc gia Iran cảnh báo rằng đất nước của ông sẽ tiến thêm một bước nữa trong việc hạ thấp cam kết đối với thỏa thuận này, nếu châu Âu không thực hiện các cam kết của mình.
Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA) cho biết, hồi tháng 11, Iran đã tiếp tục phá vỡ một giới hạn khác của hiệp ước hạt nhân khi nâng thêm mức dự trữ nước nặng. Cũng trong tháng 11, Washington đã gia hạn thêm lệnh miễn trừng phạt, trong đó cho phép Nga và các quốc gia châu Âu khác tiến hành hợp tác hạt nhân dân sự với Iran, cụ thể là công việc thiết kế lại để tiếp tục các hoạt động tại lò phản ứng Arak và tại cơ sở làm giàu uranium của Fordo.