Tin tứcNgày 11/9, Tòa án Tối cao Mỹ đã ra phán quyết cho phép thực thi các biện pháp hạn chế xin tị nạn của chính quyền Tổng thống Donald Trump, qua đó ngăn chặn phần lớn người di cư từ các nước Trung Mỹ có cơ hội xin quy chế này tại biên giới giữa Mỹ và Mexico.
Theo đó, người di cư vượt biên từ Mexico vào biên giới phía Nam nước Mỹ sẽ không được xin tị nạn vào nước này. Ngoài ra, những người di cư đi qua Mexico muốn xin tị nạn tại Mỹ phải có sự bảo trợ của một nước thứ ba.
Biện pháp mới này chủ yếu nhằm vào người dân từ các nước Trung Mỹ như Honduras, Guatemala và El Salvador, đang tìm cách xin tị nạn tại Mỹ.
“Nước thứ 3 an toàn” là khái niệm chỉ một quốc gia trên đường trung chuyển của những dòng người di cư tới Mỹ, cấp quy chế tị nạn cho họ trong thời gian làm thủ tục nhập cảnh vào Mỹ một cách hợp pháp.
Điều này cũng đồng nghĩa với việc quốc gia đó phải đối mặt với khả năng sẽ phải chăm lo cho những người di cư này một cách lâu dài nếu họ bị chính quyền Mỹ từ chối nhập cảnh, hay nói cách khác là chia sẻ gánh nặng người di cư. Phán quyết này đã giúp Tổng thống Trump có được "cú hích" cần thiết vào thời điểm các chính sách siết chặt người di cư của chính quyền vấp phải sự phản đối tại các tòa án cấp thấp hơn.
Một người xin tị nạn từ El Salvador đang sống trong một nơi trú ẩn ở Tijuana trong khi chờ đợi phiên điều trần nhập cư của cô ở San Diego nói rằng cô chỉ có thể cầu nguyện với Chúa rằng cô sẽ không bị gửi trở lại.
“Tôi rất sợ, tôi hy vọng điều này sẽ ảnh hưởng đến tôi. Tôi không thể trở về đất nước của mình, họ đã cố cưỡng bức tôi hai lần vì tôi là một người đồng tính và lần cuối cùng tôi phải vào phòng chăm sóc đặc biệt,” Veronica Martinez, 23 tuổi, nói. “Tôi tin vào Chúa rằng quyết định của tòa án không ảnh hưởng đến tôi.”
Người di cư Mexico đang chờ nộp đơn xin tị nạn tại biên giới Paso del Norte vào ngày 11/9/2019 (Ảnh:Reuters)
Chính phủ Mexico cũng phản đối quyết định của Tòa án Tối cao Mỹ. Động thái này có thể tạo ra thêm một phen "đau đầu" mới cho chính phủ Mexico.
“Đây là phán quyết của tòa án, là một vấn đề của Mỹ và rõ ràng chúng tôi không đồng ý với nó, chúng tôi có một chính sách khác,” Bộ trưởng Ngoại giao Marcelo Ebrard nói trong một cuộc họp báo.
Phán quyết của tòa án đưa ra vào thời điểm nhạy cảm đối với quan hệ Mexico - Mỹ. Trước mối đe dọa áp đặt thuế của Trump, Mexico đã đồng ý nhận nhiều người Trung Mỹ xin tị nạn ở phía nam biên giới đang chờ Mỹ xét duyệt. Hành động đó đã dẫn đến sự giảm mạnh của số người di cư bị từ chối ở biên giới Mỹ, giành được lời khen từ Trump sau cuộc họp tại Nhà Trắng hôm thứ Ba (10/9).
Tuy nhiên, Mexico đã chống lại áp lực của Mỹ để ký thỏa thuận chính thức làm “nước thứ ba an toàn”. Vấn đề bất lợi cho Mexico là sự tập trung của người di cư ở biên giới phía bắc đang gây áp lực cho các trường học, trạm y tế và nhà ở.
“Chúng tôi chứng kiến sự bùng phát của các hành vi bài ngoại ở Mexico mà trước đây không hề có, chủ yếu ở phía bắc của đất nước,” theo ông Israel Ibarra, một chuyên gia nhập cư của công ty tư vấn Continente Movil ở Tijuana cho biết.
