Một ngày sau lễ kỷ niệm 50 năm bắt đầu cuộc chiến Yom Kippur 1973, khi đó lực lượng Israel đã mất cảnh giác trước các đoàn xe tăng của Syria và Ai Cập, ngày 7/10 vừa qua, quân đội Israel một lần nữa bị bất ngờ trước cuộc tấn công của Hamas.
Tướng Giora Eiland đã nghỉ hưu, cựu lãnh đạo Hội đồng An ninh Quốc gia Israel cho biết: “Nó khá giống với những gì đã xảy ra vào thời điểm đó. Như chúng ta có thể thấy, quân đội Israel đã hoàn toàn bị bất ngờ, trước một cuộc tấn công được phối hợp rất tốt.”
Phát ngôn viên quân đội cho biết, sẽ có các cuộc thảo luận về vấn đề sai sót của lực lượng tình báo, nhưng là trong tương lai, hiện tại trọng tâm là chiến đấu.
Israel luôn coi Hamas là kẻ thù truyền kiếp, nhưng kể từ khi gây thiệt hại nặng nề cho dải Gaza trong cuộc chiến kéo dài 10 ngày vào năm 2021, Israel đã áp dụng phương pháp kết hợp củ cà rốt và cây gậy, để duy trì sự ổn định trong vùng đất bị phong tỏa.
Israel đưa ra các khuyến khích kinh tế, bao gồm hàng nghìn giấy phép lao động cho người Gaza làm việc ở Israel hoặc Bờ Tây, trong khi duy trì sự phong tỏa chặt chẽ.
Trong 18 tháng qua, khi bạo lực hoành hành khắp Bờ Tây, thì Gaza tương đối yên tĩnh, ngoại trừ các cuộc đụng độ xuyên biên giới lẻ tẻ, chủ yếu liên quan đến phong trào Jihad. Hamas phần lớn vẫn đứng ngoài.
Chính phủ cánh hữu của Thủ tướng Benjamin Netanyahu luôn nắm bắt tốt các thông tin an ninh, và có lập trường không khoan nhượng đối với những chiến binh Palestine bao gồm cả Hamas - lực lượng đã kiểm soát Gaza từ năm 2007.
Tuy nhiên, bộ máy an ninh của Israel dường như mất hiệu quả, khi hàng trăm chiến binh Hamas phá tường rào an ninh và tấn công những thị trấn.
Ông Jonathan Panikoff, cựu phó lãnh đạo tình báo quốc gia của chính phủ Mỹ về Trung Đông, hiện đang làm việc tại tổ chức nghiên cứu Hội đồng Đại Tây Dương cho biết: “Đây là một thất bại về tình báo. Thật sự là như vậy. Thất bại này sẽ làm suy yếu khả năng kiểm soát của Israel ở dải Gaza.”
Đối với người dân Israel, hình ảnh xác chết nằm trên đường, các nhóm dân thường bị xua đuổi hoặc bị dẫn đi đến Gaza là một cú sốc mạnh.
Hơn 250 người Israel đã thiệt mạng và hơn 1.500 người bị thương. Số nạn nhân Israel chưa từng chứng kiến chỉ trong một ngày. Quân đội bị tổn thất đáng kể, các nhóm chiến binh Palestine cho biết, họ đã bắt giữ hàng chục binh sĩ.
Các tay súng cũng chiếm giữ một số chốt an ninh, bao gồm một đồn cảnh sát ở thị trấn phía nam Sderot và tràn vào cửa khẩu Erez - một cơ sở an ninh kiểm soát người ra vào dải Gaza thông qua một loạt biện pháp chặt chẽ.
Cựu Cố vấn An ninh Quốc gia Israel Eyal Hulata nói: “Họ đã lên kế hoạch cho việc này từ lâu. Rõ ràng đây là cuộc tấn công có sự phối hợp chặt chẽ, và thật không may, họ có thể gây bất ngờ về mặt chiến thuật cho chúng tôi, cũng như gây ra thiệt hại nặng nề.”