Phát biểu tại Nhà Trắng ngày 20/3 sau khi ký sắc lệnh tăng cường sản lượng khoáng sản trong nước, ông Trump nhấn mạnh: "Chúng tôi đang làm rất tốt trong việc xử lý vấn đề Nga - Ukraine. Một trong những nỗ lực đó là thúc đẩy ký kết thỏa thuận đất hiếm với Ukraine, quốc gia có trữ lượng khoáng sản lớn."
Thỏa thuận khoáng sản từng được đề xuất không lâu sau khi ông Trump nhậm chức, như một phần trong chiến lược đổi lại viện trợ mà Washington đã cung cấp cho Kiev.
Tuy nhiên, quá trình đàm phán ban đầu đã bị đình trệ do tranh cãi giữa ông Trump và Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky tại Nhà Trắng hồi cuối tháng 2.
Hai bên sau đó đã thống nhất lại các điều khoản trong một bản dự thảo thỏa thuận khung, với kỳ vọng ký kết trong thời gian sớm nhất.
Dù chi tiết cụ thể chưa được công bố, bản dự thảo cuối cùng được cho là cho phép Mỹ tiếp cận doanh thu từ hoạt động khai thác tài nguyên tại Ukraine. Một quỹ đầu tư chung cũng sẽ được thiết lập, trong đó Ukraine sẽ đóng góp 50% doanh thu để phục vụ công cuộc tái thiết đất nước, thúc đẩy an ninh và thịnh vượng.
Tuy nhiên, thỏa thuận này không bao gồm các cam kết an ninh cụ thể từ phía Mỹ – điều mà Ukraine từng kỳ vọng.
Một quan chức Mỹ cho biết bản thỏa thuận hiện tại "chi tiết và toàn diện hơn" so với các dự thảo trước, nhưng từ chối cung cấp thêm thông tin.
Phía Ukraine cũng chưa đưa ra phản hồi chính thức.
Thư ký báo chí Nhà Trắng Karoline Leavitt tiết lộ Washington hiện đang ưu tiên mục tiêu đạt được một lệnh ngừng bắn lâu dài giữa Nga và Ukraine, song khẳng định điều đó không đồng nghĩa với việc từ bỏ thỏa thuận khoáng sản với Kiev.

Liên quan đến tiến trình hòa bình, Tổng thống Trump cho biết ông đã có các cuộc điện đàm riêng rẽ với Tổng thống Nga Vladimir Putin và Tổng thống Ukraine Zelensky. Dù chưa đạt được lệnh ngừng bắn hoàn toàn trong 30 ngày như mong muốn, các cuộc đàm phán đã giúp hai bên đồng ý ngừng tấn công vào hạ tầng năng lượng trong cùng khoảng thời gian.
"Chúng tôi muốn thấy cuộc chiến này sớm kết thúc. Hàng nghìn người đang chết một cách không cần thiết mỗi tuần. Tôi tin rằng Mỹ đang đi đúng hướng và sẽ sớm đạt được kết quả tích cực", ông Trump nói.
Ukraine hiện nằm trong top 40 quốc gia giàu tài nguyên khoáng sản trên thế giới và sở hữu khoảng 5% trữ lượng toàn cầu.
Theo Forbes Ukraine, tổng giá trị tài nguyên ước đạt 14,8 ngàn tỷ USD, song phần lớn nằm ở khu vực Donetsk và Lugansk - 2 trong số 4 tỉnh mà Nga tuyên bố sáp nhập vào cuối năm 2022.