Tin tứcTháng hành động năm 2023 là điểm nhấn phát động chiến dịch truyền thông tuân thủ các quy định pháp luật về an toàn thực phẩm, giảm thiểu các hành vi vi phạm trong sản xuất kinh doanh thực phẩm, chủ động phòng ngừa ô nhiễm thực phẩm, hạn chế tối đa ngộ độc thực phẩm.
Phóng viên VOH có cuộc phỏng vấn Phó Giáo sư, Tiến sĩ, Bác sĩ Phạm Khánh Phong Lan - Trưởng ban Quản lý an toàn thực phẩm TPHCM.
* VOH: Nhân Tháng hành động vì an toàn thực phẩm, với vai trò trưởng ban quản lý An toàn thực phẩm TPHCM, xin bà cho biết những nội dung trọng tâm nào mà cộng đồng cần phải lưu ý và Ban sẽ quan tâm đặc biệt?
PGS.TS.DS Phạm Khánh Phong Lan: Trước tiên, tôi khẳng định công tác quản lý đảm bảo an toàn thực phẩm là việc làm thường xuyên, liên tục. Không phải đợi đến tháng hành động chúng ta mới làm.
Trong tháng này, có 2 điểm nhấn quan trọng. Thứ nhất là công tác tuyên truyền để tiếp tục nâng cao nhận thức của cộng đồng. Thứ hai, tăng cường công tác thanh tra kịp thời phát hiện và xử lí vi phạm.
Hệ thống thanh tra của chúng ta gồm hệ thống của các bộ, ngành, của các ngành, của Ban quản lý an toàn thực phẩm và các đoàn liên ngành quận, huyện.
Chúng tôi cũng có danh sách các cơ sở để đi thanh tra có trọng tâm, trọng điểm để kịp thời phát hiện vi phạm.
Có một chỉ tiêu đặc biệt trong tháng hành động vì an toàn thực phẩm là rất ít hoặc không để xảy ra ngộ độc thực phẩm. Tháng này là tháng giao mùa, nguy cơ rối loạn tiêu hóa, trời nóng ẩm nguy cơ ô nhiễm vi sinh với các thực phẩm cũng tăng rất nhiều.
Để không xảy ra ngộ độc thì công tác phòng chống ngộ độc thực phẩm phải được thực hiện xuyên suốt và vẫn phải tiếp tục trong thời gian tới.
* VOH: Người dân cần lưu ý những vấn đề cụ thể nào về nguy cơ ngộ độc thực phẩm trên địa bàn TPHCM?
PGS.TS.DS Phạm Khánh Phong Lan: Thành phố đã có chủ trương và tiến hành xuyên suốt trong thời gian qua đó là bảo đảm an toàn thực phẩm ngay tại nguồn, từ những nguyên liệu để mà cung ứng.
Nhưng khi thực phẩm được chế biến, với bếp ăn cá nhân cho mỗi gia đình thì đây là trách nhiệm các bà nội trợ.
Thành phố đã rất nỗ lực trong tuyên truyền nâng cao nhận thức cũng như tăng cường thanh kiểm tra để đảm bảo nguyên liệu thực phẩm cung ứng được tốt, được an toàn nhưng mỗi người nội trợ chúng ta làm sao lựa chọn, bảo quản cho nó được đúng cách.
Song song đó, chúng ta phải có những hoạt động xây thực phẩm sạch, chống thực phẩm bẩn.
* VOH: Với công tác thanh kiểm tra các đơn vị vi phạm trong lĩnh vực an toàn thực phẩm, theo bà những chế tài hiện nay đã đủ sức răn đe hay chưa?
PGS.TS.DS Phạm Khánh Phong Lan: Khi chúng ta có Nghị định 115, Nghị định 123 quy định những mức xử phạt với các đơn vị, tổ chức thường có mức xử phạt gấp đôi so với cá nhân, và mức xử phạt này nó cũng tăng nặng rồi, đủ làm phá sản bất kỳ doanh nghiệp nào nếu không tuân thủ.
Vấn đề ở đây không phải là mức phạt mà làm thế nào để có thể phát hiện kịp thời và xử lý nghiêm minh.
Hiện công tác thanh tra còn nặng hình thức rất nhiều. Chúng tôi muốn làm nhanh hơn, mạnh hơn nhưng vướng quy trình và các quy định. Chúng ta đặt nặng chuyện thẩm quyền thế nào, thanh tra xử lí làm sao nhưng không cho phương thức để phát hiện một cách kịp thời.
Hiện tại, thanh tra có 2 hình thức chính là thanh tra theo kế hoạch. Bởi vì mỗi năm sẽ phải soạn ra số lượng doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân được thanh tra, rồi bàn thảo để không được trùng lắp.
Chúng ta phải gửi thư đến các doanh nghiệp, các đơn vị tổ chức cá nhân là sẽ bị thanh tra vào thời gian nào, phải chuẩn bị những nội dung theo yêu cầu đưa ra. Vậy thì chúng ta trông mong gì vào những việc phát hiện ra. Vấn đề này khi đóng góp Luật thanh tra tôi đã có ý kiến.
Hình thức thứ hai là thanh tra đột xuất cũng bị ràng buộc rất nhiều. Sau khi thanh tra đột xuất phải báo cáo cấp trên lý do vì sao thanh tra đột xuất, nguồn tin thế nào chưa kể cách thanh tra của chúng ta rất giới hạn về không gian và thời gian.
Nếu người ta lén lút làm các hành vi vi phạm "cửa đóng then cài" trong nhà thì với chức năng thanh tra chuyên ngành rất khó "đột nhập". Đôi khi chúng ta sợ doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân bị phiền hà về thanh tra cho nên chúng ta bị hạn chế rất nhiều về việc thanh tra.
* VOH: Cảm ơn bà!
