Tin tứcChiều 19/8, Thành ủy TPHCM tổ chức hội nghị lấy ý kiến góp ý của Ủy ban MTTQ Việt Nam TPHCM, Hội Luật gia, Đoàn Luật sư TPHCM cùng nhiều hội, hiệp hội chuyên môn đối với dự thảo văn kiện Đại hội XVI của Đảng và báo cáo chính trị Đại hội Đảng bộ TPHCM lần thứ I, nhiệm kỳ 2025 - 2030.
Hội nghị diễn ra trong bối cảnh TPHCM vừa sáp nhập với Bình Dương và Bà Rịa - Vũng Tàu, mở ra cơ hội phát triển mới nhưng cũng đặt ra nhiều thách thức quản trị.
PGS.TS Phan Thanh Bình, nguyên chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa - Thanh thiếu niên - Nhi đồng của Quốc hội, nhận định: sau sáp nhập, không thể kỳ vọng ba địa phương vốn có những điểm mạnh, yếu và đặc trưng văn hóa khác nhau sẽ nhanh chóng hòa nhập thành một thực thể đồng nhất. Ông ví von: “Bàn tay năm ngón còn có ngón dài, ngón ngắn. Không phải cứ gom ba ông nhà giàu là thành ông giàu hơn”.
Theo ông Bình, TPHCM mới đang được định hướng thành siêu đô thị và trung tâm tài chính quốc tế nhưng thực tế vẫn còn nhiều điểm nghẽn: ùn tắc giao thông, ngập lụt, ô nhiễm môi trường. Để hấp dẫn nhà đầu tư, không chỉ cần các tòa nhà chọc trời mà còn phải xây dựng hệ sinh thái đô thị thuận lợi, từ giao thông, môi trường sống đến dịch vụ xã hội.
Ông nhấn mạnh, TPHCM cần được giữ lại khoảng 30% ngân sách nộp về trung ương để tái đầu tư hạ tầng: “Có nuôi bò thì mới có sữa”. Đồng thời, cần thêm vốn từ ngân sách nhà nước cho hạ tầng chiến lược vì TPHCM không chỉ phát triển cho riêng mình mà còn đóng vai trò cực tăng trưởng quốc gia, cạnh tranh với các đô thị lớn của khu vực như Bangkok hay Singapore.
Ông Nguyễn Trường Lưu, Chủ tịch Hội Kiến trúc sư TPHCM, cho rằng để quy hoạch hiệu quả cho TPHCM mới, cần phải tổng hợp đầy đủ điểm mạnh, yếu của từng địa phương, tránh tình trạng “làm đến đâu tính đến đó”.
Ông dẫn chứng: quãng đường từ TPHCM đi Vũng Tàu có thể mất từ 4-10 tiếng, một thực tế trái ngược với ý tưởng “chung một thành phố”. Nếu không có giải pháp hạ tầng đồng bộ, “cỗ xe tam ngựa” TPHCM - Bình Dương - Bà Rịa Vũng Tàu sẽ không thể chạy cùng hướng, thậm chí gây hệ lụy nghiêm trọng.
Nhiều dự án hạ tầng hiện nay dù khánh thành rầm rộ nhưng vận hành kém hiệu quả, thậm chí phải bù lỗ. Việc quy hoạch sân bay Long Thành nhưng kết nối chậm trễ khiến thời gian di chuyển từ TPHCM mất tới 4-5 tiếng là ví dụ cho thấy cần tránh “đầu tư hình thức” mà không tính đến hiệu quả thực tế.
Luật sư Nguyễn Văn Hậu, Phó chủ nhiệm Đoàn Luật sư TPHCM, nhấn mạnh: Để trở thành trung tâm tài chính, TPHCM cần một nền tư pháp hiện đại và cơ chế giải quyết tranh chấp thương mại theo thông lệ quốc tế.
Nhà đầu tư nước ngoài thường e ngại hệ thống tòa án địa phương vì rào cản ngôn ngữ, thủ tục phức tạp và lo ngại thiếu khách quan. Do đó, việc xây dựng một trung tâm trọng tài thương mại uy tín, trung lập tại TPHCM sẽ là chìa khóa giảm thiểu rủi ro pháp lý, tăng niềm tin của nhà đầu tư và góp phần thu hút dòng vốn FDI chất lượng cao.
Một lợi thế khác sau sáp nhập là bờ biển kéo dài từ Cần Giờ đến Bà Rịa - Vũng Tàu, mở ra tiềm năng phát triển kinh tế biển, du lịch và thương mại dịch vụ. Đây là hướng đi cần được quy hoạch bài bản nhằm biến TPHCM không chỉ là trung tâm công nghiệp - tài chính mà còn là đô thị biển chiến lược của Việt Nam và khu vực.
