Các nước nỗ lực ứng phó với biến thể Delta

Mỹ đã đạt được một dấu mốc quan trọng trong cuộc chiến chống đại dịch COVID-19 khi 70% dân số nước này được tiêm ít nhất một liều vaccine phòng COVID-19.

Tuy nhiên, nhiều chuyên gia cảnh báo rằng Mỹ và các nước không nên sớm hài lòng mà cần phải chuẩn bị đối phó với làn sóng dịch mới do biến thể Delta gây ra.

Nước Mỹ đã ghi nhận sự gia tăng đáng kể số ca nhiễm mới, nhập viện và tử vong vì COVID-19. Biến thể Delta của virus SARS-CoV-2 chiếm tới 80% các ca nhiễm mới ở Mỹ. Tính tới thời điểm hiện nay, Mỹ đã vượt qua ngưỡng 35 triệu bệnh nhân COVID-19 với số ca mắc mới hằng ngày là hơn 100.000 ca. Đây là con số cao nhất kể từ tháng 2/2021 khi chương trình tiêm chủng vaccine chưa được triển khai rộng rãi tại quốc gia này. Số ca tử vong hằng ngày vì COVID-19 ở Mỹ đã tăng 33% và số người nhập viện tăng trung bình tăng 46% trong 7 ngày qua so với tuần trước đó.

cac-nuoc-no-luc-ung-pho-voi-bien-the-delta-voh.com.vn-anh1
Biến thể Delta được phát hiện lần đầu tiên ở Ấn Độ và đến nay đã lan ra 132 quốc gia.

Theo dự đoán của giới chuyên gia y tế, sẽ có khoảng 140.000 đến 300.000 ca mắc mới COVID-19 mỗi ngày ở Mỹ trong tháng 8 này khi các hoạt động thường nhật được khôi phục trên diện rộng và tốc độ tiêm chủng không được cải thiện. Các đợt bùng phát dịch mới tại Mỹ hiện nay xảy ra chủ yếu ở những khu vực gặp khó khăn trong việc triển khai chương trình tiêm chủng do có nhiều người lo ngại về sự an toàn của các loại vaccine cũng như vì một số lý do khác.

Số ca mắc mới tính theo đầu người cao nhất là ở các bang Louisiana, Florida, Arkansas và Mississippi và  có khoảng 60% số hạt tại Mỹ thuộc diện có nguy cơ lây nhiễm dịch trong cộng đồng ở mức cao. Đây là con số đáng lo ngại khi 5 tuần trước, tỷ  lệ này chỉ là 8%. 

Tại châu Á, chính quyền các địa phương ở Trung Quốc đã đồng loạt báo động, triển khai chiến dịch xét nghiệm diện rộng với hàng triệu người, đồng thời áp đặt các biện pháp hạn chế đi lại mới nhằm kiểm soát đợt bùng phát được xem là mạnh nhất trong nhiều tháng qua tại nước này. Ít nhất 18 trên tổng số 31 tỉnh và thành phố cấp tỉnh ở Trung Quốc đã báo động dịch bệnh khi có hơn 300 ca lây nhiễm trong nước được phát hiện trong 10 ngày qua, đặc biệt là các điểm nóng mới như các thành phố Nam Kinh, Trương Gia Giới, Trịnh Châu... Tại Nam Kinh, thủ phủ tỉnh Giang Tô ở miền Đông, nhà chức trách đã tiến hành 3 đợt xét nghiệm axit nucleic toàn diện, với hàng trăm điểm xét nghiệm cố định và di động, đồng thời thiết lập 6 phòng xét nghiệm bơm hơi tiên tiến, có thể sàng lọc lên đến 1,8 triệu người mỗi ngày bằng cách sử dụng phương pháp xét nghiệm hỗn hợp. Chính quyền thành phố du lịch Trương Gia Giới ở tỉnh miền Trung Hồ Nam truy vết hơn 5.000 người trên toàn quốc từng tham dự lễ hội sân khấu tại đây, đồng thời phong tỏa toàn bộ 1,5 triệu cư dân và đóng cửa tất cả các điểm thu hút du lịch. 

Hàn Quốc đã gia hạn thời gian giãn cách xã hội mức cao nhất (cấp độ 4) ở khu vực thủ đô Seoul và vùng phụ cận cho đến ngày 8/8 tới, đồng thời đang nỗ lực tăng tỷ lệ bao phủ tiêm chủng bằng cách mở rộng chiến dịch tiêm chủng sang nhóm dân số trẻ hơn (độ tuổi từ 18 đến 49). Trong khi đó, Nhật Bản liên tục mở rộng phạm vi áp dụng và gia hạn tình trạng khẩn cấp về y tế. Một hội đồng của Bộ Y tế Nhật Bản đã phê duyệt việc sử dụng vaccine ngừa COVID-19 của AstraZeneca cho những người từ 40 tuổi trở lên trong bối cảnh nguồn cung vaccine thiếu hụt, đồng thời mở rộng thêm độ tuổi tiêm chủng vaccine của Moderna. Tại Đông Nam Á, Indonesia triển khai 17.000-18.000 nhân viên truy vết COVID-19 tại các địa phương trên khắp cả nước, bắt đầu từ tháng 8. Cảnh sát và quân đội đã được huy động nhằm tăng tốc tiêm chủng với mục tiêu đạt 2 triệu liều mỗi ngày, cũng như truy vết những người tiếp xúc gần với các ca dương tính. Sau 6 tháng kể từ khi phát động chương trình tiêm chủng toàn quốc, đến nay mới khoảng 10% trong tổng số hơn 270 triệu dân số Indonesia được tiêm chủng đầy đủ.

Do biến thể Delta đang lây lan nhanh trên khắp thế giới, nhiều nước đã điều chỉnh chiến lược phòng chống COVID-19 để kịp thời ứng phó và ngăn chặn dịch bùng phát mất kiểm soát. Các biện pháp về cơ bản vẫn dựa trên nguyên tắc nhanh chóng cắt đứt chuỗi lây nhiễm, phong tỏa, truy vết, xét nghiệm, khoanh vùng và điều trị sớm, đồng thời tăng tốc tiêm chủng đại trà. Một số quốc gia có độ bao phủ tiêm chủng chưa thực sự cao cũng tạm hoãn kế hoạch mở cửa hoặc tái áp dụng những biện pháp hạn chế, tránh đẩy hệ thống y tế vào nguy cơ quá tải trong làn sóng lây nhiễm mới.

Nhằm ngăn chặn biến thể Delta, Campuchia đã quyết định tiêm mũi thứ ba với vaccine phòng COVID-19 của hãng AstraZeneca để tăng kháng thể cho những người đã tiêm 2 mũi trước bằng vaccine của Sinopharm và Sinovac.  Lực lượng tuyến đầu chống dịch, khoảng 500.000 đến 1 triệu người, đặc biệt là tuyến đầu ở biên giới Thái Lan - nơi dịch COVID-19 đang lây lan mạnh, sẽ được ưu tiên tiêm phòng mũi thứ ba. 

Tại các nước có tỷ lệ tiêm chủng cao như Israel hay Mỹ, trước những diễn biến phức tạp của dịch bệnh, một số biện pháp hạn chế cũng được áp dụng trở lại cùng việc khuyến khích ngày càng nhiều người đi tiêm chủng. Israel tái triển khai hệ thống thẻ xanh (Green pass) nhằm siết chặt kiểm soát việc đi lại của người dân. Trong khi đó, Hàn Quốc đặt mục tiêu tới tháng 9/2021 tiêm vaccine ngừa COVID-19 cho hơn 70% dân số. Nước này cũng khuyến nghị sinh viên đến từ các quốc gia có ca mắc COVID-19 do biến thể Delta nhập cảnh Hàn Quốc sau khi tỷ lệ tiêm chủng ở Hàn Quốc là 70% hoặc cao hơn.  Anh, nước đang đi đầu trong chiến dịch tiêm phòng tại châu Âu tính đến việc tiêm mũi vaccine tăng cường cho 32 triệu dân bắt đầu từ tháng 9 nhằm bảo vệ những người dễ bị tổn thương nhất. Chính phủ Anh hiện đang cân nhắc việc tiêm mũi tăng cường bằng vaccine khác loại với 2 mũi tiêm đầu để kích thích phản ứng miễn dịch cao hơn.

Biến thể Delta được phát hiện lần đầu tiên ở Ấn Độ và đến nay đã lan ra 132 quốc gia, trở thành biến thể phổ biến trên toàn cầu, đe dọa "đảo ngược" những thành tựu cộng đồng quốc tế rất khó khăn mới giành được trong cuộc chiến chống COVID-19. Trong một khuyến cáo mới nhất, WHO khẳng định các vaccine được cơ quan này phê duyệt vẫn tạo ra “sự bảo vệ đáng kể trước nguy cơ bệnh trở nặng hoặc phải nhập viện do tất cả các biến thể gây ra, kể cả biến thể Delta”, đồng thời cũng giảm tỷ lệ tử vong. Bởi vậy, WHO nhấn mạnh các biện pháp riêng lẻ và nỗ lực của từng nước là cần thiết song chưa đủ,nhân loại chỉ có thể đánh bại COVID-19 cùng các biến thể nguy hiểm như Delta nếu chung tay đoàn kết, mà trước hết là đạt được sự công bằng về quyền tiếp cận vaccine. Như lời Tổng Giám đốc WHO Tedros Adhanom Ghebreyesus, sự bất bình đẳng về vaccine càng kéo dài thì đại dịch cũng sẽ chưa thể kết thúc.