Theo thông tin từ Tổng cục Dân số - Kế hoạch hóa gia đình (Bộ Y tế), tình trạng mất cân bằng tỷ số giới tính khi sinh ở nước ta đang trở nên nghiêm trọng.
Tiến sĩ Phạm Vũ Hoàng, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Dân số - Kế hoạch hóa gia đình (Bộ Y tế), cho biết tình trạng mất cân bằng tỷ số giới tính khi sinh ở Việt Nam xuất hiện muộn so với các nước nhưng tăng nhanh và lan rộng.
Hiện tượng này xuất hiện nhiều hơn ngay từ lần sinh đầu tiên hoặc ở những gia đình chưa có con trai, đặc biệt với những gia đình có 2 bé gái và chưa có bé trai nào. Hơn thế, mức độ mất cân bằng xuất hiện nhiều ở những cặp vợ chồng có học vấn cao và điều kiện kinh tế khá giả.
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến mất cân bằng giới tính, nhưng theo ông Hoàng, tư tưởng “trọng nam khinh nữ” và định kiến giới tính chính là gốc rễ của tình trạng này.
Bên cạnh đó, lạm dụng khoa học kỹ thuật để lựa chọn giới tính thai nhi cũng cũng nguyên nhân chính được chỉ ra.
Tại Việt Nam, tình trạng mất cân bằng giới tính trở thành thách thức từ đầu những năm 2000, đặc biệt rõ rệt từ năm 2006, khi tỷ số này tăng lên 109 bé trai/100 bé gái.
Đến năm 2022, tỷ số giới tính khi sinh ở nước ta là 112,1 bé trai/100 bé gái. Với tỷ lệ này, Việt Nam dự kiến dư thừa 1,5 triệu đàn ông vào năm 2034 và sẽ tăng lên 2,5 triệu người vào 25 năm sau đó.
Theo các nhà khoa học xã hội, mất cân bằng giới tính gây ra nhiều hệ lụy xã hội như: dư thừa nam giới, thiếu hụt nữ giới. Tình trạng này sẽ ảnh hưởng tới quá trình hình thành và cấu trúc gia đình, đặc biệt là hệ thống hôn nhân. Nam giới dư thừa có thể khó khăn khi tìm kiếm bạn đời, phải trì hoãn hôn nhân hoặc sống độc thân.
Hiện, Việt Nam đặt mục tiêu đến năm 2030 đưa tỷ số giới tính khi sinh trở về mức cân bằng tự nhiên, dưới 109 bé trai/100 bé gái. Tuy nhiên, theo Tổng cục Dân số mục tiêu này rất khó khăn, khi từ nay đến năm 2030 mỗi năm phải giảm 0,4 điểm phần trăm. Trong khi 8 năm trước, với nhiều nguồn lực và tác động, mỗi năm chỉ giảm 0,1 điểm phần trăm.