Cần pháp lý xanh cho chuyển đổi xanh
Ông Vũ Minh Tiến, thành viên Hội đồng Quản trị VIAD Group, cho biết chuyển đổi kép tại doanh nghiệp tập trung vào ba trụ cột: tăng trưởng bền vững, nâng cao khả năng chống chịu trước biến động, và giảm phát thải, tăng hiệu suất tài nguyên. Tuy nhiên, nhiều doanh nghiệp còn mơ hồ về khái niệm và cách thực hiện do áp lực chi phí, đặc biệt với doanh nghiệp vừa và nhỏ.
Ông Tiến nhấn mạnh, thiếu hành lang pháp lý đồng bộ trong đánh giá dự án xanh và tín dụng xanh đang là rào cản lớn. Trong khi các tổ chức tài chính như SeaBank và BIDV đã có những bước đi tiên phong, việc xây dựng chính sách hỗ trợ vẫn chậm, gây khó khăn trong giải ngân nguồn vốn xanh.
Về thị trường tín chỉ carbon, ông Tiến nhận định đây là nguồn tài chính tiềm năng, có thể trở thành tài nguyên quốc gia. Việt Nam dự kiến vận hành thí điểm thị trường này vào năm 2025 và hoàn chỉnh vào năm 2028. Doanh nghiệp cần sẵn sàng chiến lược để không bỏ lỡ cơ hội từ nguồn lực tài chính xanh dài hạn này.
Gỡ khó cho kinh tế tuần hoàn trong khu công nghiệp
Khu công nghiệp sinh thái (EIP) được xem là trọng tâm thúc đẩy kinh tế tuần hoàn, giảm phát thải và hướng tới Net Zero vào năm 2030. Các khu như Deep C, Amata, Hiệp Phước đã giảm đáng kể nước thải, điện năng tiêu thụ và khí CO2. Tuy nhiên, rào cản pháp lý, thiếu lòng tin trong chia sẻ hạ tầng, và khó khăn tiếp cận tài chính xanh đang hạn chế nhân rộng mô hình. UNIDO khuyến nghị sớm ban hành hướng dẫn pháp lý, tích hợp EIP vào chiến lược phát triển và hỗ trợ doanh nghiệp tiếp cận công nghệ, nguồn vốn xanh.
Thủ tướng: Xử lý vướng mắc cho các dự án điện tái tạo trên cơ sở lợi ích hài hòa, rủi ro chia sẻ
Chiều 12/12, Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì hội nghị trực tuyến về tháo gỡ khó khăn cho 154 dự án điện năng lượng tái tạo. Thủ tướng nhấn mạnh việc giải quyết dứt điểm vướng mắc là cấp bách nhằm tránh lãng phí nguồn vốn, tăng cường nguồn điện cho phát triển kinh tế.
Chính phủ yêu cầu các bộ, ngành, địa phương xử lý theo thẩm quyền với tinh thần công khai, minh bạch, nghiêm cấm tiêu cực, tham nhũng. Các sai phạm cần được bóc tách, xử lý cụ thể, không để sai chồng sai.
Bộ Công Thương chủ trì rà soát quy hoạch, đề xuất bổ sung các dự án phù hợp. Chủ đầu tư và EVN phải tích cực khắc phục vi phạm, hoàn tất thủ tục để các dự án sớm hòa lưới điện quốc gia. Chính phủ đặt mục tiêu GDP năm 2025 tăng ít nhất 8%, thúc đẩy phát triển bền vững và an ninh năng lượng.
GGGI hỗ trợ Việt Nam thu hút đầu tư xanh và mở rộng các dự án trái phiếu xanh
Khung Kế hoạch Quốc gia (CPF) 2024-2028 nhằm tăng cường hợp tác giữa Việt Nam và Viện Tăng trưởng xanh toàn cầu (GGGI), hỗ trợ các mục tiêu tăng trưởng xanh, giảm phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050.
Trong 5 năm tới, GGGI sẽ hỗ trợ Việt Nam thu hút đầu tư xanh, phát triển năng lượng bền vững, nông nghiệp thích ứng với biến đổi khí hậu, quản lý chất thải, và mở rộng các dự án trái phiếu xanh. CPF còn tập trung thúc đẩy khởi nghiệp công nghệ khí hậu, huy động tài chính khí hậu từ khu vực tư nhân, xây dựng thị trường carbon và tăng cường khả năng tiếp cận vốn cho các dự án xanh.
Quan hệ hợp tác Việt Nam-GGGI, bắt đầu từ 2012, đã mang lại nhiều kết quả tích cực như hướng dẫn đầu tư xanh, tích hợp chỉ số tăng trưởng xanh vào kế hoạch kinh tế xã hội, và huy động 410 triệu USD cho các dự án đầu tư xanh. CPF 2024-2028 tiếp tục là dấu mốc quan trọng, góp phần thúc đẩy chiến lược quốc gia về tăng trưởng kinh tế xanh, bền vững.
Cạnh tranh trợ cấp xanh toàn cầu và triển vọng thị trường tín chỉ carbon
Cuộc cạnh tranh trong lĩnh vực năng lượng xanh giữa Mỹ, châu Âu và Trung Quốc ngày càng gay gắt với các chính sách hỗ trợ lớn như Đạo luật công nghiệp Net Zero (EU) và Đạo luật giảm lạm phát (Mỹ). Trong khi đó, thị trường tín chỉ carbon - công cụ hỗ trợ mục tiêu net zero - đang suy giảm nghiêm trọng về giá trị, từ 2,1 tỷ USD năm 2021 xuống chỉ còn 723 triệu USD năm 2023.
Nguyên nhân chính là sự thiếu toàn vẹn của các dự án tín chỉ carbon, khi hầu hết chỉ cam kết ngăn phát thải thay vì loại bỏ CO₂ khỏi khí quyển. Những vấn đề như sai lệch trong tính toán hoặc hiện tượng "rò rỉ" phát thải càng làm suy giảm lòng tin. Để khắc phục, các tổ chức quốc tế và Liên Hợp Quốc đã xây dựng các tiêu chuẩn mới khắt khe hơn, nhưng việc mua tín chỉ carbon vẫn tự nguyện và đối mặt chỉ trích "greenwashing".
Một số giải pháp tiềm năng được đề xuất, như cho phép sử dụng tín chỉ carbon để giảm thuế biên carbon (EU) hoặc đáp ứng nghĩa vụ thuế carbon nếu tín chỉ đến từ dự án loại bỏ CO₂ trực tiếp. Việc mở rộng các dự án loại bỏ CO₂ là yếu tố then chốt để đạt mục tiêu hạn chế nhiệt độ toàn cầu, khi thế giới cần loại bỏ 100 tỷ tấn CO₂ trong thế kỷ này. Để thị trường tín chỉ carbon phát huy hiệu quả, các chính phủ cần tích hợp tín chỉ loại bỏ CO₂ vào các chương trình định giá carbon bắt buộc.