Tin tứcTín chỉ carbon: đồng tiền mới trong trò chơi tài chính khí hậu toàn cầu
Hội nghị COP29 tại Baku, Azerbaijan vào tháng 11/2024, được xem là "COP về tài chính", tập trung định lượng mục tiêu tài chính mới (NCQG) để hỗ trợ thích ứng và giảm thiểu biến đổi khí hậu. NCQG nhằm đảm bảo nguồn tài chính từ các quốc gia phát triển, thúc đẩy hợp tác quốc tế trong việc thực hiện Thỏa thuận Paris 2015.
Việt Nam tái khẳng định cam kết phát triển bền vững, với mục tiêu xây dựng sàn giao dịch tín chỉ carbon vào năm 2025 và kết nối quốc tế năm 2028. Tín chỉ carbon, được ví như một loại "tiền tệ mới", đang nổi lên như công cụ chiến lược trong tài chính khí hậu toàn cầu, không chỉ bù đắp phát thải mà còn thúc đẩy đầu tư và hợp tác quốc tế.
Các cơ chế như Hệ thống Giao dịch Phát thải (ETS) và điều chỉnh tương ứng (CA) đóng vai trò quan trọng trong việc minh bạch hóa và tăng giá trị tín chỉ carbon. Đồng thời, sự phát triển tín chỉ ITMO với tiêu chuẩn cao hơn tạo cơ hội cho các quốc gia định vị trên thị trường carbon toàn cầu.
Tín chỉ carbon không chỉ là công cụ giảm phát thải mà còn là tài sản chiến lược, mang lại cơ hội phát triển bền vững và gia tăng vị thế quốc tế. Với chiến lược và hệ thống minh bạch, carbon có thể trở thành biểu tượng của niềm tin và chuyển đổi kinh tế toàn cầu.
Quảng Trị kiến nghị tăng khoảng 6.000 MW điện gió
Tỉnh Quảng Trị hiện có 31 dự án điện gió được quy hoạch, tập trung ở hai huyện Hướng Hóa và Đakrông, trong đó 20 dự án với tổng công suất trên 740 MW đã đi vào hoạt động, 11 dự án còn lại (424 MW) đang triển khai nhưng gặp khó khăn về đấu nối và thỏa thuận chuyên ngành. Điện gió mang lại nguồn thu lớn (600-800 triệu đồng/MW/năm) và ít tác động đến môi trường với 0,65 ha/MW.
Tỉnh cũng thu hút nhiều nhà đầu tư vào các dự án điện gió ngoài khơi và tập trung phát triển năng lượng tái tạo, phấn đấu trở thành Trung tâm năng lượng miền Trung vào năm 2030 với tổng công suất 9.000-10.000 MW.
Ngoài ra, Quảng Trị kiến nghị Thủ tướng chuyển đổi Nhà máy nhiệt điện than BOT Quảng Trị 1 (1.320 MW, vốn đầu tư trên 55.000 tỉ đồng) sang nhà máy điện khí LNG để bảo vệ môi trường và tránh lãng phí hạ tầng đã đầu tư. Dự án nhiệt điện than này khởi công năm 2019 nhưng gặp nhiều vướng mắc và đã dừng hoạt động vào năm 2024.
AI xanh sẽ giải quyết vấn đề biến đổi khí hậu, định hình lại hệ thống năng lượng
Trí tuệ nhân tạo (AI) và công nghệ sạch đang kết hợp để thúc đẩy quá trình chuyển đổi năng lượng toàn cầu. Green AI, tập trung vào tính bền vững, giúp hiện đại hóa lưới điện, tối ưu hóa năng lượng tái tạo và giảm thiểu tổn thất từ sự cố mất điện.
Tại Mỹ, AI hỗ trợ tích hợp năng lượng tái tạo vào lưới điện, trong khi châu Âu triển khai lưới điện thông minh và các dự án tối ưu hóa năng lượng xuyên biên giới. AI cũng được sử dụng để bảo trì cơ sở hạ tầng năng lượng cũ và xây dựng mới, từ vị trí các nguồn năng lượng tái tạo đến hệ thống quản lý tòa nhà.
Dù AI đòi hỏi nguồn năng lượng lớn, các công ty như Microsoft và Google đã áp dụng công nghệ để giảm tiêu thụ và đạt mục tiêu trung hòa carbon. Ngoài ra, các nhà đầu tư toàn cầu đang huy động hàng trăm tỷ USD cho cơ sở hạ tầng năng lượng mới, hứa hẹn tăng gấp ba công suất năng lượng tái tạo vào năm 2030.
Để hiện thực hóa tiềm năng của AI, cần có sự hợp tác giữa doanh nghiệp và chính phủ, đảm bảo AI phát triển trên nền tảng năng lượng sạch, tránh tạo ra thêm CO2 trong quá trình giảm phát thải.
Nâng tầm tín dụng xanh
Việt Nam đã sớm xây dựng khung pháp lý về tín dụng xanh với các chỉ thị, quyết định và thông tư của Ngân hàng Nhà nước (NHNN), đồng thời phối hợp với tổ chức quốc tế như IFC ban hành sổ tay đánh giá rủi ro môi trường – xã hội. Tuy nhiên, hệ thống pháp lý hiện tại chưa đủ hoàn thiện để thúc đẩy tăng trưởng xanh sâu rộng và hiệu quả.
Các thách thức chính bao gồm sự thiếu nhất quán trong tiêu chí và quy trình chuẩn hóa, cùng với việc cần đổi mới chiến lược quản trị và nguồn nhân lực của các tổ chức tín dụng (TCTD). Để tín dụng xanh thực chất, cần tránh tình trạng “xanh vỏ, xám lòng” và hướng tới xây dựng văn hóa tiêu dùng xanh.
Ngoài tín dụng xanh, các công cụ tài chính như trái phiếu xanh, quỹ đầu tư xanh, tín chỉ carbon đang mở ra cơ hội thu hút vốn quốc tế và thúc đẩy phát triển bền vững. Đây là thời điểm quan trọng để các TCTD Việt Nam tiếp cận và áp dụng các sáng kiến toàn cầu, nâng cao hiệu quả và mở rộng quy mô chiến lược tín dụng xanh.
