Chờ...

Hạn hán ở kênh đào Panama có thể trì hoãn việc vận chuyển ngũ cốc đến năm 2024

VOH - Các nhà vận chuyển ngũ cốc từ Mỹ sang châu Á đang phải đi các tuyến đường dài hơn và trả chi phí vận chuyển cao hơn để tránh tắc nghẽn và chịu phí vận chuyển cao kỷ lục ở Kênh đào Panama.

Hoạt động vận chuyển qua một trong những tuyến thương mại hàng hải chính của thế giới diễn ra vào mùa cao điểm xuất khẩu nông sản của Mỹ và chi phí cao hơn đang đe dọa làm giảm nhu cầu đối với các nhà cung cấp bắp và đậu nành của Mỹ - vốn đã nhường thị phần cho Brazil trong những năm gần đây.

Các tàu vận chuyển phải đối mặt với thời gian chờ đợi lên tới 3 tuần để đi qua kênh đào Panama khi các tàu container và các tàu khác chạy theo lịch trình thường xuyên hơn đang tranh giành một số chỗ vận chuyển có sẵn.

Kênh đào Panama
Các nhân viên của Kênh đào Panama thực hiện bảo trì định kỳ tại Thành phố Panama, Panama ngày 12/5 - Ảnh: Reuters

Các nhà phân tích cho biết, các hạn chế này có thể tiếp tục cản trở việc vận chuyển ngũ cốc cho đến năm 2024 khi mùa mưa trong khu vực có thể khiến nước đầy trở lại và bình thường hóa hoạt động vận chuyển vào tháng 4 hoặc tháng 5.

Jay O'Neil, chủ sở hữu của HJ O'Neil Commodity Consulting cho biết: "Điều này gây ra sự gián đoạn khá lớn cả về chi phí và sự chậm trễ", đồng thời nói thêm rằng, sự gián đoạn này không giống bất kỳ điều gì mà ông từng thấy trong 50 năm giám sát vận chuyển toàn cầu.

Cơ quan quản lý kênh đào Panama đã hạn chế tàu thuyền đi qua vào mùa thu này do hạn hán nghiêm trọng đã hạn chế nguồn cung cấp nước cần thiết để vận hành hệ thống khóa của kênh. Cơ quan này đã không trả lời yêu cầu bình luận về sự chậm trễ trong việc vận chuyển ngũ cốc.

Hiện kênh chỉ cho phép 22 chuyến quá cảnh hàng ngày, giảm từ khoảng 35 chuyến trong điều kiện bình thường. Đến tháng 2, số lần quá cảnh sẽ giảm xuống còn 18 chuyến mỗi ngày.

Các tàu chở ngũ cốc thường xếp hàng lâu hơn vì tàu thường tìm chỗ quá cảnh chỉ vài ngày trước khi đến nơi, trong khi tàu du lịch và tàu container đặt trước nhiều tháng.

Ông O'Neil cho biết, trước tiên, Cơ quan quản lý kênh cung cấp các vị trí hiếm có sẵn cho các khách hàng thường xuyên của mình, trong số đó không có những đơn vị vận chuyển ngũ cốc số lượng lớn.

Bất kỳ vị trí nào đã lên lịch có sẵn đều được bán đấu giá, nhưng nhu cầu đặc biệt cao. Một số vị trí có giá từ 1 triệu đô la trở lên, chi phí không thể chấp nhận được đối với hoạt động kinh doanh ngũ cốc có lợi nhuận thấp.

Các nhà vận chuyển đang định tuyến lại lộ trình

Ông O'Neil cho biết, thời gian chờ đợi đối với các tàu chở ngũ cốc số lượng lớn đã tăng từ khoảng 5 đến 7 ngày trong tháng 10 lên khoảng 20 ngày vào cuối tháng 11, khiến nhiều hãng vận chuyển ngũ cốc phải định tuyến lại.

Các phương án bao gồm: đi thuyền về phía nam quanh Nam Mỹ hoặc Châu Phi hoặc đi qua Kênh đào Suez. Nhưng những tuyến đường dài hơn đó có thể khiến thời gian vận chuyển tăng thêm tới 2 tuần, làm tăng chi phí nhiên liệu, phi hành đoàn và tiền thuê hàng hóa.

Chỉ số thuê tàu hàng khô Baltic - được coi là chuẩn cho vận chuyển ngũ cốc số lượng lớn, đã tăng vọt lên mức cao nhất trong 1 năm rưỡi vào ngày 4/12, tăng hơn gấp đôi so với một tháng trước đó.

Trong khi giá ngũ cốc đã giảm so với mức đỉnh năm 2020, chi phí vận chuyển hàng hóa cao hơn sẽ được chuyển sang các nhà nhập khẩu ngũ cốc và hạt có dầu, những người mua thực phẩm cho người và thức ăn chăn nuôi.

Dan Basse, chủ tịch công ty tư vấn AgResource Co có trụ sở tại Chicago, cho biết: “Các công ty thương mại đang tìm cách giải quyết vấn đề này. Nhưng chắc chắn là người dùng cuối sẽ tốn nhiều tiền hơn”.

Theo báo cáo của Bộ Nông nghiệp Mỹ (USDA), trong nửa cuối tháng 10, chỉ có 5 tàu ngũ cốc của Mỹ đi Đông Á qua Kênh đào Panama, trong khi 33 tàu đi về phía Đông để sử dụng Kênh đào Suez. Cùng kỳ năm ngoái, 34 tàu sử dụng kênh đào Panama trong khi chỉ có 7 tàu sử dụng kênh Suez.

Một số nhà xuất khẩu Mỹ cũng đã định tuyến lại các chuyến hàng nông sản sang châu Á để vận chuyển từ các cảng Tây Bắc Thái Bình Dương.

Theo dữ liệu thanh tra xuất khẩu hàng tuần của USDA, chỉ 56,8% tổng lượng bắp xuất khẩu của Mỹ trong tháng 10 được vận chuyển từ các cảng ở Vùng Vịnh Mexico trong năm nay, giảm từ mức 64,9% vào tháng 10/2022 và 72,1% vào tháng 10/2021.