Cách đây 45 năm, ngày 26/4/1975, Tổng thống chế độ cũ Trần Văn Hương không muốn là nhân chứng lịch sử chấp nhận thất bại, đã vội vàng tuyên bố nhường chức Tổng thống cho Dương Văn Minh. Nắm vững thời cơ, 17 giờ ngày 26/4/1975, các lực lượng của ta trên tất cả 5 hướng là: Tây Bắc, Bắc và Đông Bắc, Đông và Đông Nam, Tây và Tây Nam, vùng ven và nội thành Sài Gòn đồng loạt nổ súng tiến công Sài Gòn, mở màn Chiến dịch Hồ Chí Minh.
Ảnh tư liệu
Từ hướng Đông và Đông Nam, lực lượng bộ binh, xe tăng của thê đội 1 (Quân đoàn 2) tiến công cụm phòng thủ của đối phương. Sư đoàn 325 tiến đánh chi khu Long Thành, diệt 3 tiểu đoàn của Việt Nam cộng hòa, sau đó vượt đường 15 giải phóng Phước Tường, bao vây Long Tân. Sư đoàn 3 Quân khu 5 trong đội hình Quân đoàn 2 đánh chiếm quận lỵ Đức Thạnh, thị xã Bà Rịa và phối hợp với bộ đội chủ lực, lực lượng vũ trang địa phương giải phóng các huyện Xuyên Mộc, Long Lễ, Long Điền, Đất Đỏ. Sư đoàn 304 tiến công căn cứ Nước Trong. Sư đoàn 341 tiến công khu phòng ngự của Việt Nam cộng hòa ở chi khu Trảng Bom.
Hướng Tây và Tây Nam, Sư đoàn 5 (Đoàn 232), Sư đoàn 8 (Quân khu 8) cắt đứt đường 4 từ cầu Bến Lức đến ngã ba Trung Lương và từ Cai Lậy đến An Hữu chặn các Sư đoàn 7, 9 và 22 của đối phương.
Hướng Bắc và Đông Bắc, Sư đoàn 312 (Quân đoàn 1) phối hợp với bộ đội địa phương tiêu diệt một số trận địa pháo, làm chủ đoạn đường số 16, bao vây căn cứ Phú Lợi, chiếm khu phía Bắc thị xã Thủ Dầu Một, chặn Sư đoàn 5 Việt Nam cộng hòa không cho về Sài Gòn.
Hướng Tây Bắc, Quân đoàn 3 tập trung hỏa lực pháo binh diệt 11 trong số 18 trận địa pháo của Việt Nam cộng hòa. Sư đoàn 316 dùng một bộ phận ép sát các căn cứ Trà Vồ, Bến Mưởng, Cẩm Giàng cắt đường 1 và 22, chặn đường rút của Sư đoàn 25 về Đồng Dù.
Các lực lượng ở vùng ven và nội thành Sài Gòn tổ chức đánh phá các sân bay, bến tàu, kho tàng, trận địa pháo, phát động quần chúng nổi dậy, diệt đồn bốt nhỏ, mở rộng địa bàn đứng chân, đánh chiếm và giữ trước các cầu. Ta dùng 5 máy bay A37 lấy được của địch ném bom Sân bay Tân Sơn Nhất, sau đó dùng pháo binh chế áp, làm tê liệt cầu hàng không di tản của Việt Nam cộng hòa, buộc Mỹ phải tổ chức chiến dịch di tản “Người liều mạng” bằng máy bay lên thẳng.
