Tòa án nhân dân thành phố Hà Nội tuyên phạt một đối tượng mức án 14 năm tù về tội “Vi phạm quy định về bảo vệ động vật hoang dã (ĐVHD) nguy cấp, quý, hiếm” theo Khoản 3 Điều 244 Bộ luật Hình sự 2015, sửa đổi bổ sung 2017.
Theo ghi nhận của Trung tâm Giáo dục Thiên nhiên - ENV, đây là mức án đã tuyên cao nhất dành cho tội phạm về sừng tê giác nói riêng và tội phạm về động vật hoang dã (ĐVHD) nói chung.
Bị cáo Đỗ Minh Toản (sinh năm 1985, trú tại xã Liêm Sơn, huyện Thanh Liêm, tỉnh Hà Nam) là “cò” khai báo Hải quan nhập khẩu tại Sân bay Quốc tế Nội Bài.
Khoảng tháng 07/2019, Toản được một người thuê làm thủ tục kê khai hải quan nhập khẩu các lô hàng từ Dubai (Các tiểu Vương quốc Ả Rập thống nhất) về Việt Nam. Đỗ Minh Toản đã sử dụng thủ đoạn tinh vi, lợi dụng thủ tục mở tờ khai hải quan theo loại hình E21 – là loại hình nhập nguyên liệu để gia công, được phân vào luồng Xanh – luồng miễn kiểm tra, để cất giấu toàn bộ số sừng tê giác nhằm qua mắt lực lượng chức năng.
Từ nguồn tin và bằng các biện pháp nghiệp vụ, Phòng Cảnh sát Điều tra tội phạm tham nhũng, kinh tế, buôn lậu – Công an thành phố Hà Nội phối hợp cùng Đội Kiểm soát Hải quan TP. Hà Nội và Chi cục Hải quan sân bay quốc tế Nội Bài đã tiến hành kiểm tra, phát hiện 55 khúc sừng tê giác với tổng khối lượng 126,5kg trong số hàng trên.
Theo quy định hiện hành của pháp luật, hành vi tàng trữ, buôn bán, vận chuyển trái phép sừng tê giác (không phân biệt loài tê giác) có thể bị xem xét truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định tại Điều 244 Bộ luật Hình sự 2015, sửa đổi bổ sung 2017 (BLHS) hoặc xử phạt vi phạm hành chính theo Điều 22, 23 Nghị định 35/2019/NĐ-CP tùy theo khối lượng tang vật là sừng tê giác bị tịch thu và một số yếu tố khác.
Trong vụ án trên, hành vi vận chuyển trái phép sừng tê giác của Đỗ Minh Toản đã đáp ứng đầy đủ dấu hiệu định tội và định khung tội “Vi phạm quy định về bảo vệ động vật hoang dã nguy cấp, quý, hiếm” theo Khoản 3 Điều 244 Bộ luật Hình sự 2015, sửa đổi bổ sung 2017 với mức khung hình phạt cao nhất lên đến 15 năm tù giam.
Trong vụ án này các cơ quan chức năng chưa thể chứng minh được sự tham gia của các đối tượng đã “thuê” Đỗ Minh Toản thực hiện các thủ tục hải quan – những đối tượng đáng ra phải chịu trách nhiệm chính cho hoạt động vận chuyển sừng tê giác trái phép trong vụ án này.
Theo thống kê của ENV, từ năm 2017 đến nay, ENV ghi nhận 317 vụ việc vi phạm liên quan đến sừng tê giác. Trong số đó, đưa ra xử lý hình sự 31 vụ án, bắt giữ và khởi tố 24 đối tượng với mức phạt tù trung bình là 5,71 năm tù cho một đối tượng.
