Ngôn ngữ luôn thay đổi để thích nghi với sự biến chuyển không ngừng của xã hội và thời đại. Với khả năng sáng tạo không ngừng, giới trẻ mang đến nhiều từ ngữ mới hoặc thói quen sử dụng ngôn ngữ độc đáo. Tuy nhiên, không phải sự thay đổi nào cũng được mọi người chấp nhận. Trong đó, "nhé ạ" hiện đang tạo nên nhiều luồng ý kiến trái chiều về tần suất sử dụng, ý nghĩa cũng như tính đúng sai. Hãy cùng VOH tìm hiểu kỹ hơn về vấn đề này qua bài viết sau!
“Nhé ạ” tại sao lại gây tranh cãi trên mạng xã hội?
Nguồn cơn sự việc bắt đầu từ một bài đăng trên trang cá nhân của siêu mẫu Xuân Lan.
Theo đó, cô cho rằng, "'nhé và 'ạ' là hai từ đệm có tính chất khẩu ngữ đặt ở cuối câu, 'nhé' dùng cho ngang hàng thân mật, 'ạ' dùng để kính trọng kẻ dưới người trên". Vì vậy, nữ siêu mẫu kết luận, hai từ này "đừng gộp lại".
Bài đăng này ngay lập tức thu hút sự chú ý của cư dân mạng, dẫn đến những cuộc tranh luận gay gắt. Một số người ủng hộ ý kiến của siêu mẫu Xuân Lan và cho rằng, việc kết hợp "nhé" và "ạ" khi nghe tạo cảm giác "nửa nạc nửa mỡ", không tự nhiên, thậm chí là "thừa thãi".
Ngược lại, nhiều netizen đã chỉ trích nữ siêu mẫu là đang làm quá, và coi đây là cách giao tiếp vừa thân thiện, vừa lịch sự.
“Nhé ạ” có nghĩa là gì?
Cụm từ "nhé ạ" không được đề cập đến trong từ điển mà chỉ giải thích qua nghĩa của từng từ riêng biệt.
Theo cuốn Từ điển tiếng Việt do Giáo sư Hoàng Phê chủ biên (NXB Đà Nẵng - Trung tâm Từ Điển Học - 2003) giảng:
Từ "nhé" là trợ từ, thường đứng cuối câu, biểu thị thái độ thân mật đối với người đối thoại nhằm:
- Với ý mong muốn lời nói của mình được chú ý.
Ví dụ: Mẹ ở nhà, con đi nhé. / Tối hôm qua vui lắm nhé. / Anh có khách nhé. - Với ý mong muốn người đối thoại đồng ý với ý kiến đề nghị của mình
Ví dụ: Anh chị ở lại xơi cơm nhé. / Chúng ta đi chơi nhé. - Với ý dặn dò, giao hẹn.
Ví dụ: Như vậy nhé. / Con trông em nhé. / Xem xong, trả ngay nhé. - Với ý đe nẹt, bảo ban hoặc nói mỉa một cách nhẹ nhàng.
Ví dụ: Liệu hồn đấy nhé! / Thôi nhé, chơi thể là đủ rồi. / Thật là đẹp mặt nhé. / Đáng đời nhé.
Từ "ạ" là trợ từ, dùng ở cuối câu hoặc ở liền sau từ chỉ ngôi thứ hai, biểu thị ý kính trọng hoặc thân mật khi nói chuyện với ai.
Ví dụ: Anh cũng đi chứ ạ? / Chào bác ạ! / Thôi, anh ạ, đừng nói nữa.
Như vậy, hai từ "nhé" và "ạ" có chức năng và ngữ cảnh sử dụng khác nhau. Về mặt ngữ pháp, việc kết hợp chúng lại được coi là một lỗi sai.
Cụ thể, "nhé" thường được dùng trong các tình huống thân mật, trong khi "ạ" thể hiện sự lịch sự và được sử dụng trong những ngữ cảnh trang trọng, khi bạn muốn thể hiện sự tôn trọng đối với người nghe. Do đó, việc kết hợp hai từ này có thể tạo ra sự mâu thuẫn giữa mức độ thân mật và trang trọng trong câu nói.
Ví dụ:
- "Đi chơi nhé!" (thân mật, không cần "ạ")
- "Chị đi chơi với em không ạ?" (lịch sự, không cần "nhé")
Người trẻ nghĩ thế nào về "nhé ạ"?
Vấn đề sử dụng "nhé ạ" trong giao tiếp được nhiều netizen quan tâm và hiện chia thành 2 luồng ý kiến trái chiều.
Nhiều người cho rằng, "nhé ạ" là cách biểu đạt dễ thương, gần gũi và thân thiện. Bởi lẽ, trong nhiều trường hợp, nếu chỉ dùng từ "nhé" thì quá thân mật hay suồng sã, nhưng nếu chỉ sử dụng từ "ạ" lại khiến câu nói trở nên quá trang trọng. Vì vậy, kết hợp "nhé" và "ạ" theo lý giải của nhiều bạn trẻ là để "làm mềm" câu từ, biểu thị sự nhờ vả một cách lịch sự và lễ phép.
Chẳng hạn, câu "Cô làm giúp em nhé!" có thể bị coi là thiếu tôn trọng với người lớn, trong khi câu "Cô làm giúp em ạ!" lại khiến người nghe hiểu lầm là đang đưa ra yêu cầu thiếu tế nhị hoặc "ra lệnh". Kết hợp "nhé" và "ạ" sẽ dung hòa hai sắc thái, vừa thể hiện sự tôn trọng, vừa giữ được tính thân thiện.
Ý kiến ngược lại cho rằng, cụm từ "nhé ạ" là thiếu chuyên nghiệp, đặc biệt là khi giao tiếp với người lớn tuổi hoặc trong ngữ cảnh trang trọng. Do đó, chỉ nên sử dụng trong các mối quan hệ thân quen, thay vì áp dụng rộng rãi trong mọi tình huống.
Có nên dùng "nhé ạ" không?
Việc sử dụng "nhé ạ" nên cân nhắc tùy thuộc vào ngữ cảnh và đối tượng giao tiếp. Trong các tình huống thân mật, cụm từ này có thể tạo sự gần gũi, nhưng cần hạn chế để tránh cảm giác thiếu tự nhiên.
Ngược lại, trong các ngữ cảnh trang trọng, "nhé ạ" không được khuyến khích vì có thể làm giảm sự nghiêm túc hoặc chuyên nghiệp của câu nói. Đặc biệt, trong văn viết, nên tuân thủ quy tắc ngữ pháp để đảm bảo truyền tải thông điệp rõ ràng và chính xác.
Sự linh hoạt trong cách dùng ngôn ngữ là cần thiết, nhưng vẫn cần giữ sự tôn trọng với người nghe và phù hợp với từng hoàn cảnh.
Việc kết hợp hai từ "nhé" và "ạ" thể hiện sự sáng tạo trong ngôn ngữ của giới trẻ, nhưng vẫn cần được sử dụng cẩn trọng. Mặc dù không phải là lỗi nghiêm trọng, nhưng lạm dụng cụm từ "nhé ạ" có thể gây hiểu nhầm hoặc tạo ấn tượng không tốt. Vì vậy, để đạt được hiệu quả trong giao tiếp cũng như giữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt, lựa chọn từ ngữ phù hợp là yếu tố quan trọng.
Đừng quên cập nhật liên tục những bài viết mới nhất, hấp dẫn nhất tại voh.com.vn - Thường thức.
