Giải thích ý nghĩa thành ngữ ‘Trẻ cậy cha, già cậy con’ nói về điều gì?

(VOH) - Tình yêu gia đình luôn là thứ tình cảm cao quý và thiêng liêng nhất đối với mỗi con người. Đạo lý 'trẻ cậy cha, già cậy con' là một minh chứng cho điều đó.

Câu nói “trẻ cậy cha, già cậy con” không chỉ là câu thành ngữ bình thường mà còn thể hiện truyền thống quý giá về tình cảm gia đình của dân tộc ta. Vậy bạn đã hiểu hết ý nghĩa của câu thành ngữ này chưa ?

1. Câu thành ngữ “trẻ cậy cha, già cậy con” nghĩa là gì ? 

‘Trẻ cậy cha, già cậy con’ và bài học về tình cảm gia đình 1

Câu nói “Trẻ cậy cha, già cậy con” nghĩa là con cái khi còn bé thì được cha mẹ yêu thương, chăm sóc, nuôi nấng, khi cha mẹ già yếu thì sẽ có con cái để nương tựa. Câu nói này thể hiện truyền thống lâu đời của nhân dân ta: cha mẹ yêu thương che chở con cái, con cái lớn lên sẽ báo hiếu, phụng dưỡng cha mẹ mình. 

Thế nhưng, ba chữ “trẻ cậy cha” không đơn thuần là cha mẹ lo cho con cái về mặt vật chất mà còn cả mặt tinh thần. Cha mẹ không chỉ nuôi nấng, chăm sóc, yêu thương mà còn đồng hành cùng với con cái trong suốt quá trình trưởng thành. Một đứa trẻ thực sự rất cần vòng tay che chở và sự “dẫn lối” của cha mẹ. 

‘Trẻ cậy cha, già cậy con’ và bài học về tình cảm gia đình 2

Ngoài ra, “trẻ cậy cha” còn là sự noi theo những đức tính, phẩm chất tốt đẹp của cha mẹ. Con cái thường sẽ ảnh hưởng chủ yếu từ ba mẹ mình, chúng sẽ học theo những gì chúng nhìn thấy và được tiếp xúc. Vì vậy, cha mẹ hãy nên cố gắng hoàn thiện những thiếu sót của bản thân để trở thành hình tượng tốt đẹp cho con cái noi gương. 

Tương tự, “Già cậy con” luôn là đạo lý lâu đời khi cha mẹ già yếu, con cái sẽ là người phụng dưỡng, chăm sóc và báo hiếu. Con cái cũng là chỗ dựa tinh thần của ba mẹ, là người mang đến niềm vui, tiếng cười, sự an ủi và thấu hiểu cho cha mẹ. 

Thật hạnh phúc và thiêng liêng biết bao khi con cái sau những giờ tan làm sẽ về nhà trò chuyện rôm rả, cười nói quây quần bên cha mẹ mình, đó là niềm hạnh phúc nhỏ nhoi nhưng vô cùng trân quý của người già. 

Xem thêm: 40 câu status hạnh phúc giúp bạn nhận ra hạnh phúc ở rất gần chúng ta!

2. Đạo lý “trẻ cậy cha, già cậy con” trong xã hội hiện đại ngày nay 

Cuộc sống ngày càng phát triển và xa hoa hơn, câu nói “trẻ cậy cha, già cậy con” dường như cũng bị “biến chất” đi và nhiều người đã đi sai hướng với đạo lí này. 

Nhiều bạn trẻ sinh ra trong gia đình khá giả vì “trẻ cậy cha” mà ăn chơi, phá phách, tiêu xài hoang phí tiền bạc, ỷ lại gia đình giàu có nên bắt nạt bạn bè. Thậm chí có những bạn ăn chơi sa đọa, dính vào các tệ nạn xã hội, vi phạm pháp luật vì bố mẹ quá bao bọc, nuông chiều.  

Có những bậc cha mẹ mải mê trong guồng quay công việc mà bỏ bê con cái, dẫn đến con nhỏ thiếu đi sự chăm lo, nuôi dạy của người lớn, các bạn trẻ, thanh niên thiếu đi sự giám sát của phụ huynh, dẫn đến lối sống buông thả, không rèn luyện bản thân, chú tâm học hành. 

Trước thời buổi cơm áo gạo tiền, nhiều người lại bận rộn công việc mà bỏ quên cha mẹ già đang lủi thủi, cô đơn ở quê nhà. Họ không biết rằng, cha mẹ không cần nhiều về mặt vật chất mà họ cần sự quan tâm, hỏi han, trò chuyện với con cháu. 

Người già cũng vì đạo lí “trẻ cậy cha, già cậy con” mà đè nặng trách nhiệm lên con cái như nối dõi tông đường, mong muốn có “con đàn cháu đống” nên khuyến khích con cái sinh đẻ nhiều cháu chắt. 

‘Trẻ cậy cha, già cậy con’ và bài học về tình cảm gia đình 3

Trong cuộc sống hiện đại ngày nay, để có thể dành thời gian quan tâm, chăm sóc nhau là rất khó khăn, nhưng chúng ta hãy thấu hiểu và cảm thông cho cha mẹ, cho con cái để cuộc sống trở nên nhẹ nhàng hơn. 

Câu tục ngữ “trẻ cậy cha, già cậy con” như đang nhắc nhở chúng ta về đạo lí sống biết yêu thương, hiếu thảo chứ không phải áp lực chúng ta về nghĩa vụ, trách nhiệm. Chúng ta hãy có những hành động chân thành xuất phát từ chính trái tim chúng ta, chứ đừng vì trọng trách mà miễn cưỡng. Có như vậy, gia đình sẽ luôn đong đầy bởi tình yêu, niềm vui và hạnh phúc.

Xem thêm: Những câu nói hay về gia đình hạnh phúc giúp tổ ấm thêm gắn kết

3. Những câu ca dao, tục ngữ, câu nói hay và ý nghĩa về gia đình

Ngoài câu tục ngữ “trẻ cậy cha, già cậy con”, có rất nhiều câu ca dao, tục ngữ, câu nói hay về tình cảm gia đình 

  1. Bé thì nhờ mẹ, nhờ cha
    Lớn lên nhờ vợ, lúc già nhờ con.
  2. Lên non mới biết non cao
    Nuôi con mới biết công lao mẹ, thầy.
  3. Con người có tổ, có tông
    Như cây có cội, như sông có nguồn.
  4. Công cha như núi Thái Sơn
    Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra.
  5. Đi đâu mà bỏ mẹ già
    Gối nghiêng ai sửa
    Chén trà ai dâng?
  6. Tu đâu cho bằng tu nhà
    Thờ cha kính mẹ mới là chân tu.

‘Trẻ cậy cha, già cậy con’ và bài học về tình cảm gia đình 4

  1. Cầm cần rau cá ngược xuôi
    Nấu canh rau bợ mà nuôi mẹ già.
  2. Công cha đức mẹ cao dày
    Cưu mang trứng nước những ngày ngây thơ
    Nuôi con khó nhọc đến giờ 
    Trưởng thành con phải biết thờ song thân.
  3. Con có cha như nhà có nóc.
  4. Ơn cha nặng lắm ai ơi 
    Nghĩa mẹ bằng trời, chín tháng cưu mang.

Xem thêm: 55+ những status gia đình nhỏ ý nghĩa, hạnh phúc, tràn ngập yêu thương

  1. Các thành viên gia đình có thể là những người bạn tốt nhất bạn có. Và những người bạn thân nhất, dù có cùng huyết thống với bạn hay không, cũng có thể là gia đình của bạn. – Trenton Lee Stewart
  2. Còn điều gì tốt đẹp hơn mà cha mẹ và con cái có thể trao cho nhau ngoài sự quan tâm tôn trọng và thấu hiểu. – Richard L Evans
  3. Con tàu gia đình chẳng bao giờ chìm, trừ phi nó bị thủy thủ đoàn từ bỏ. – Wes Fesler
  4. Đến cuối ngày, một gia đình tràn đầy tình yêu thương nên thấy mọi chuyện đều có thể tha thứ. – Bobby Darin
  5. Gia đình hạnh phúc là thiên đường tới sớm với ta. – George Bernard Shaw

‘Trẻ cậy cha, già cậy con’ và bài học về tình cảm gia đình 5

  1. Gia đình là la bàn dẫn đường ta. Họ là cảm hứng để ta vươn lên những tầm cao lớn, và là sự an ủi những lúc ta loạng choạng. – Brad Henry
  2. Gia đình là nơi bạn hành động ngu xuẩn nhất nhưng lại được yêu thương nhiều nhất. – Andre Maurois
  3. Hạnh phúc sinh trưởng bên lò sưởi của chúng ta, chứ không phải hái được trong vườn nhà người khác. – Douglas Jerrold
  4. Hạnh phúc là cảm thấy yên bình, ở bên những người ta yêu thương, cảm thấy thoải mái… nhưng trên hết, đó là có được những người ta yêu thương. – Johnny Cash
  5. Mối liên hệ gắn kết gia đình chân chính của bạn không phải là huyết thống, mà là sự tôn trọng và niềm vui trong đời nhau. – Richard Bach

Gia đình là nơi bao bọc, nuôi dưỡng ta lớn lên, là bậc thềm vững chắc tiếp bước ta ra cuộc đời và đó cũng là nơi luôn chào đón chúng ta quay về khi mình cảm thấy cô đơn, mệt mỏi. Hy vọng bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về câu tục ngữ “Trẻ cậy cha, già cậy con” và tích lũy được nhiều bài học quý giá về tình cảm gia đình.

Sưu tầm
Nguồn ảnh: Internet