Kho tàng ca dao, tục ngữ, thành ngữ Việt Nam có rất nhiều câu nói về cách đối nhân xử thế của vợ chồng, bạn bè, người đời. Bên cạnh những câu nói mang ý nghĩa khuyến khích, khuyên răn, cũng có những thành ngữ mang tính phê phán, châm biếm những thói hư của con người. Hôm nay, chúng ta sẽ bàn về câu thành ngữ quen thuộc trong cuộc sống: “Giàu đổi bạn sang đổi vợ”
1. "Giàu đổi bạn sang đổi vợ" là gì?
Trong tiếng Việt, có lẽ bạn đã bắt gặp cả hai câu nói “giàu vì bạn, sang vì vợ” và “giàu đổi bạn, sang đổi vợ”. Nhiều người cho rằng đây cả hai câu này đều mang một ý nghĩa duy nhất, thế nhưng thực chất đây là hai câu tục ngữ riêng biệt, cả hình thức và ý nghĩa của chúng đều có sự phân biệt rạch ròi.
Nếu như câu thành ngữ “giàu vì bạn, sang vì vợ” đúc kết một kinh nghiệm lâu đời về cách ứng xử của người con trai trước bạn bè và người vợ của mình. Thì “giàu đổi bạn, sang đổi vợ” lại mang một ý nghĩa hoàn toàn khác, đó là nó tập trung phê phán những kẻ hay thay lòng đổi dạ.
Thành ngữ “giàu đổi bạn sang đổi vợ” phê phán những kẻ hay thay lòng đổi dạ.
Ở đây, câu thành ngữ tập trung khai thác 2 ý: bạn bè và “người đầu ấp tay gối” của mình. Khi nghèo khó, một số người thân thiết với những người bạn “vào sinh ra tử” với mình. Nhưng khi giàu có, họ lại sợ bạn nghèo làm phiền nên bỏ bạn cũ, tìm đến những người giàu có để kết bạn mong được danh vọng, tiền tài, hoặc chí ít cũng phải được mang tiếng là sánh vai với các bậc đàn anh giàu có trong thiên hạ.
Bên cạnh đó, khi chưa có địa vị, một số người sẽ hết mực yêu thương người “đầu ấp tai gối”, luôn xem vợ của mình là trên hết. Nhưng khi đạt được địa vị cao hơn, lại nghĩ ngay tới một người vợ tương xứng hơn với mình để ra đường được nở mày nở mặt.
Sự phụ bạc đối với bạn bè, vợ con của những kẻ sống bạc bẽo, lên mặt "khinh đời trưởng giả" này không phải là hiếm trong cuộc sống. Và câu “giàu đổi bạn sang đổi vợ” chính là câu thành ngữ dùng để châm chọc những người khi nghèo khó thì nương tựa vào người khác nhưng một khi đã thăng quan tiến chức thì mọi thứ đều bị thay đổi.
Thành ngữ này như là sự đúc kết kinh nghiệm thực tế qua nhiều thế kỷ, đồng thời cũng là lời kết án đối với lối sống của những kiểu người vô tình, bạc bẽo. Hơn thế, câu nói còn để lại những bài học quý giá cho các thế hệ sau, đó là dù có thế nào đi nữa thì cũng đừng quên nghĩa tình trong quá khứ.
Xem thêm: Thành ngữ 'qua cầu rút ván' và ý nghĩa ẩn giấu bên trong - VOH
2. "Giàu đổi bạn sang đổi vợ" tiếng Anh là gì?
Trong tiếng Anh, tục ngữ “Giàu đổi bạn sang đổi vợ” có thể được hiểu theo nghĩa của câu “Honour changes manners”.
Phân tích ra vẫn là trong mối quan hệ xã hội, đã là bạn bè tốt thì phải quan tâm giúp đỡ lẫn nhau, giúp nhau cùng phát triển, như thế sẽ mang lại cuộc sống giàu có, sung túc cho cả bản thân và bạn bè. Ngược lại nếu tìm cách hại nhau thì sẽ không mang lại kết quả tốt đẹp. Trong gia đình cũng thế, một người vợ nếu được quan tâm, chăm sóc ân cần, thì người vợ ấy cũng sẽ toát lên vẻ hạnh phúc, rạng ngời.
Câu nói như thức tỉnh nhận thức của mọi người xung quanh đối với cuộc sống của mình, từ đó biết quan tâm, đối xử tốt với các mối quan hệ trong gia đình, ngoài xã hội đều phải tốt đẹp.
3. Những thành ngữ, tục ngữ có ý nghĩa tương tự "giàu đổi bạn sang đổi vợ"
Ngoài “Giàu đổi bạn sang đổi vợ”, kho tàng tục ngữ, ca dao Việt Nam còn có không ít những câu tục ngữ, thành ngữ tương tự khi ám chỉ về việc thay lòng đổi dạ của con người. Chẳng hạn như:
- Thay lòng đổi dạ
- Ăn cháo đá bát
- Có mới nới cũ
- Qua cầu rút ván.
- Tham bát bỏ mâm
- Vắt chanh bỏ vỏ
- Có trăng, phụ đèn
- Bắt cá hai tay
- Được chim bẻ ná, được cá quên nơm
- Ăn cây táo rào cây sung
4. Những thành ngữ, ca dao hay về tình nghĩa vợ chồng, tình bạn bè
Câu thành ngữ "Giàu đổi bạn sang đổi vợ" phê phán và lên án những kẻ hay thay lòng đổi dạ. Làm một người đàn ông phải biết yêu quý, trân trọng những mối quan hệ tri kỷ, tốt đẹp, giữ gìn nó bền vững, không nên vì giàu có hoặc lợi danh mà đánh mất đi những mối quan hệ tốt đẹp, thiết yếu.
Ngoài ra, trong cuộc sống có rất nhiều câu ca dao tục ngữ, câu nói hay để nói về tình nghĩa vợ chồng, bạn bè như:
4.1. Thành ngữ, ca dao về tình nghĩa vợ chồng
- Giàu vì bạn sang vì vợ
- Của chồng, công vợ
- Đàn ông xây nhà, đàn bà xây tổ ấm
- Thuận vợ thuận chồng tát bể đông cũng cạn
- Tu trăm năm mới đi chung thuyền, tu ngàn năm mới chung chăn gối
- Mình về tôi cũng về theo
- Sum vầy phu phụ, giàu nghèo có nhau.
- Bạn nghèo thuở trước chớ quên
- Vợ cùng kham khổ, chẳng nên phụ tình.
- Thương nhau gặp khúc sông vơi
- Khó khăn, gian hiểm chẳng rời thủy chung.
- Đạo nào bằng đạo phu thê
- Tay ấp, má kề, sinh tử có nhau.
- Trăng tròn chỉ có đêm rằm
- Tình ta tháng tháng, năm năm vẫn tròn.
Xem thêm: 'Ăn trông nồi ngồi trông hướng', một câu tục ngữ hay
4.2. Ca dao, tục ngữ về tình bạn bè
1. Bạn bè là nghĩa tương tri
Sao cho sau trước một bờ mới nên
2. Tình bạn là vạn bông hoa
Tình bạn là vạn bài ca muôn màu
3. Sống trong bể ngọc kim cương
Không bằng sống giữa tình thương bạn bè.
4. Cho tôi tôi chọn hoa hồng
Cho tôi chọn bạn tấm lòng thủy chung.
5. Bạn bè là nghĩa tương thân.
Khó khăn, thuận lợi ân cần có nhau.
Bạn bè là nghĩa trước sau.
Tuổi thơ cho đến bạc đầu không phai
6. Tứ hải giai huynh đệ
7. Mực xanh giấy trắng viết ngắn còn dài
Mong rằng tình bạn nhớ hoài ngàn năm
8. Ăn chọn nơi, chơi chọn bạn
9. Quen nhau từ thuở hàn vi,
Bây giờ sang trọng sá chi thân hèn.
10. Khi nào trái đất còn quay
Trái tim còn đập vẫn là bạn nhau.
Trên đây là những giải nghĩa về câu thành ngữ “Giàu đổi bạn sang đổi vợ”, cũng như một số câu nói, thành ngữ hay về tình cảm vợ chồng, bạn bè mà chúng tôi muốn chia sẻ đến các bạn. Hy vọng qua các câu ca dao và tục ngữ trên sẽ giúp bạn đọc hiểu thêm nhiều đạo lý làm người cơ bản, về sự biết ơn và thủy chung vì đó là những điều cơ bản nhất của con người.
Nguồn ảnh: Internet
