Giải thích ý nghĩa thành ngữ ‘Tránh vỏ dưa gặp vỏ dừa’ là gì?

Trong từ điển thành ngữ Việt Nam có rất nhiều câu thành ngữ, tục ngữ, ca dao quen thuộc nhưng không phải ai cũng nắm rõ ý nghĩa của những câu nói đó. Trong số đó, chắc hẳn không ít người đã từng nghe câu thành ngữ “Tránh vỏ dưa gặp vỏ dừa” trong cuộc sống, nhưng liệu bạn có thực sự hiểu khái niệm của nó?

1. Tìm hiểu thành ngữ “Tránh vỏ dưa gặp vỏ dừa” và ý nghĩa 

Đầu tiên, cùng giải nghĩa vỏ dưa và vỏ dừa, tại sao dân gian ta lại đem 2 hình ảnh này vào câu thành ngữ?

• Vỏ dưa có hình dạng cong, võng lên ở hai đầu, trông tựa như mảnh vỏ ngoài quả dừa. 
• Vỏ dừa có hình dạng cong 2 đầu, phần vỏ cứng bao bọc bên ngoài cơm dừa, có màu nâu đất, hình dáng cũng khá giống vỏ dưa.

Như bạn đã biết, khi ăn dưa hấu, người ta thường bổ dọc quả dưa thành từng miếng. Miếng dưa hấu sau khi ăn hết thường sẽ quăng bỏ miếng vỏ dày. Vỏ dưa lại nhiều nước, cứng, trơn, nên khi vô tình dẫm lên sẽ rất dễ bị ngã. Có nhiều người đã bị ngã chỉ vì đạp phải vỏ dưa. 

Thế nên, người đời hễ gặp vỏ dưa là tránh, khỏi dẫm lên mà ngã. Điều đáng nói, vỏ dưa và vỏ dừa lại có hình dạng hao hao giống nhau. Tâm lý này đã cho người đời một lời khuyên rằng nếu trượt ngã vì dẫm phải vỏ dưa, khi gặp vỏ dừa cũng phải tránh ra, vì vỏ dưa và vỏ dừa cũng hao hao như nhau mà thôi.

Về nghĩa bóng, vỏ dưa và vỏ dừa là hình ảnh tượng trưng cho những khó khăn, gian truân mà con người sẽ gặp phải trong cuộc sống. Ai cũng biết cuộc sống không phải lúc nào cũng có sự công bằng trong ban phát và trừng phạt.

Có những lúc, con người liên tiếp gặp phải những điều khó khăn này đến những điều khó khăn khác. Hoặc, đôi khi ta muốn tránh điều bất lợi này mà chọn làm một việc nọ, nhưng khi làm việc nọ lại vấp phải một điều bất lợi khác lớn hơn. Cho nên, đã đành là khi đạp vỏ dưa rồi thì gặp vỏ dừa phải tránh đi, nhưng không phải lúc nào cũng làm được điều đó. Chưa kể nhiều trường hợp, đã tránh được vỏ dưa nhưng vẫn đạp phải vỏ dừa. 

Tóm lại, khái niệm câu thành ngữ “tránh vỏ dưa gặp vỏ dừa” muốn nói đến có một số việc con người thường không thoát khỏi được, dù có ý thức chống đỡ nhưng vẫn không thể thay đổi được.

Ngoài ra, câu thành ngữ này còn được hiểu theo nghĩa, chê người hay việc không vừa ý, lại gặp phải người hay việc khác còn tệ hơn nhiều. 

Xem thêm: Tổng hợp 58 câu ca dao tục ngữ về tôn trọng sự thật - VOH

2. “Tránh vỏ dưa gặp vỏ dừa” tiếng Anh là gì?

Trong tiếng Anh, câu thành ngữ “Tránh vỏ dưa gặp vỏ dừa” có thể được dịch ra thành những câu như: 

• “Out of the frying pan into the fire”
• “Between scylla and charybdis”
• “Go from bad to worse”

3. Hình ảnh “tránh vỏ dưa gặp vỏ dừa” khuyên chúng ta điều gì?

Ở trên bạn đã biết khái niệm của câu thành ngữ “tránh vỏ dưa gặp vỏ dừa”, vậy với hình ảnh “tránh vỏ dưa gặp vỏ dừa” được thể hiện sẽ có ý nghĩa như thế nào trong cuộc sống chúng ta? 

Nếu như ở mặt ngữ nghĩa, câu thành ngữ “tránh vỏ dưa gặp vỏ dừa” mang ý nghĩa là có những việc dù cố tránh nhưng vẫn không tránh được. Tuy nhiên, ẩn ý đằng sau câu thành ngữ này muốn khuyên răn chúng ta về cách đối diện với những khó khăn, thử thách trong cuộc sống. 

Khó khăn trong cuộc sống vốn là điều không thể nào tránh khỏi. Cho nên cách tốt nhất để vượt qua nó chính là đối diện thay vì tránh né và than vãn.

Xem thêm:‘Kính lão đắc thọ’ - câu tục ngữ chứa đựng nhiều bài học sâu sắc, dạy chúng ta cách cư xử đúng mực

4. “Tránh vỏ dưa gặp vỏ dừa” đồng nghĩa, trái nghĩa với những thành ngữ, tục ngữ Việt Nam nào?

Trong kho tàng tục ngữ, thành ngữ Việt Nam từ trước đến nay đã xuất hiện không ít những câu nói, thành ngữ mang ý nghĩa tương tự “tránh vỏ dưa gặp vỏ dừa” khi muốn nói về tai họa, những điều may rủi trong cuộc sống. Cùng điểm qua một vài thành ngữ dưới đây:

1. Chạy trời không khỏi nắng
2. Đã khó chó cắn thêm
3. Họa vô đơn chí
4. Tránh anh đánh đau, gặp anh mau đánh
5. Tránh đầu phải tai
6. Tránh hùm mắc hổ
7. Tránh nơi lưới thả, mắc đường bẫy treo
8. Tránh thằng một nai gặp thằng hai nậm

Bên cạnh những thành ngữ, tục ngữ đồng nghĩa với “tránh vỏ dưa gặp vỏ dừa”, thì từ điển Việt Nam cũng có những câu thành ngữ mang ý trái nghĩa với câu trên, tức là nói đến sự may mắn, làm việc gì cũng thuận buồm xuôi gió.

1. Cầu được ước thấy
2. Gieo nhân nào gặt quả nấy
3. Chó ngáp phải ruồi
4. Chuột sa chĩnh gạo
5. Không cầu mà được, không ước mà nên
6. Mèo mù vớ được cá rán
7. Ngồi mát ăn bát vàng

Xem thêm: Rèn lối sống tự lập từ câu tục ngữ ‘Nước lã mà vã nên hồ”

Trên đây là những giải nghĩa về câu thành ngữ “Tránh vỏ dưa gặp vỏ dừa”, hy vọng sẽ cung cấp đủ kiến thức cho bạn về câu thành ngữ này để bạn vận dụng vào cuộc sống. Mời các bạn đón xem nhiều câu tục ngữ, thành ngữ hay và ý nghĩa khác trong chuyên mục của chúng tôi.

Nguồn ảnh: Internet