Từ những ngày còn thơ bé, chúng ta đã được dạy bảo, được nghe rất nhiều về câu tục ngữ "kính lão đắc thọ". Vậy "kính lão đắc thọ" là gì, hãy cùng nhau tìm hiểu ngay sau đây!
“Kính lão đắc thọ” là gì?
Chúng ta có thể hiểu từ “kính lão” ở đây tức là kính mến, tôn trọng những người già, người lớn tuổi. Nó được thể hiện qua hành động và lời nói hằng ngày. “Đắc thọ” có thể được hiểu là sống lâu, sống khỏe.
Ngoài ý nghĩa kính trọng người già thì ắt sẽ sống lâu thì câu tục ngữ “kính lão đắc thọ” còn khuyên bảo chúng ta tiếp thu những bài học, kinh nghiệm quý giá từ thế hệ trước.
Cha mẹ, ông bà... là những đấng sinh thành, những người nuôi nấng, dạy dỗ chúng ta nên người. Vì vậy, “kính lão đắc thọ” được xem là kim chỉ nam để mỗi người tự nhắc nhở bản thân sống đúng bổn phận, trọn đạo hiếu.
Ở ngoài xã hội, câu tục ngữ “kính lão đắc thọ” khuyên mỗi người nên có thái độ cư xử đúng mực đối với những người lớn tuổi. Điều này được thể hiện qua lời nói hay từng cử chỉ, việc làm.
Tóm lại, câu tục ngữ “kính lão đắc thọ” khuyên răn chúng ta sống biết trước sau, yêu quý, tôn trọng thế hệ đi trước. Lối sống này sẽ giúp bản thân mỗi người tích góp được những giá trị, kinh nghiệm tốt đẹp đồng thời thắt chặt mối quan hệ giữa người với người, giúp tình cảm càng gắn bó hơn.
“Kính lão đắc thọ” trong cuộc sống hiện đại
Ý nghĩa câu tục ngữ “kính lão đắc thọ” không chỉ dừng lại ở việc kính trọng người lớn tuổi mà còn khuyên thế hệ ngày nay cần tích cực học hỏi điều hay, lẽ phải, kinh nghiệm từ những người đi trước. Đi kèm với đó là thái độ biết ơn và trân quý những giá trị tốt đẹp mà thế hệ trước đã giữ gìn và truyền lại.
Những hành động, lời nói để thể hiện sự “kính lão” không hề khó, chẳng hạn như:
- Lễ phép chào hỏi khi bắt gặp bất kì người lớn nào ở nhà hay ngoài xã hội.
- Sử dụng “kính ngữ” như “dạ”, “vâng” để đáp lại lời người lớn.
- Luôn biết cảm ơn khi đón nhận những gì mà người lớn trao cho mình.
- Chủ động học hỏi những bài học, kinh nghiệm từ họ.
- Góp phần giữ gìn nếp văn hóa, truyền thống mà thế hệ trước đã xây dựng.
Chỉ từ những lời nói, việc làm bình thường vậy thôi cũng đã thể hiện tấm lòng quý mến của chúng ta với những người lớn tuổi. Điều đó không chỉ bày tỏ sự hiếu thảo, biết ơn mà còn giúp bản thân mỗi người ngày càng phát triển, hoàn thiện nhân cách sống từng ngày.
Xem thêm:
Giải thích ý nghĩa câu thành ngữ ‘Đi hỏi già về nhà hỏi trẻ’ nói đến kinh nghiệm sống nào?
50+ danh ngôn, ca dao tục ngữ về tôn trọng người khác ý nghĩa nhất
340 câu ca dao, tục ngữ về đạo đức, lối sống, đạo lý làm người
Vì sao cần “kính lão đắc thọ”?
Từ xa xưa, dân tộc Việt Nam luôn đặt đạo hiếu lên hàng đầu. Mỗi đứa trẻ khi được sinh ra và suốt quá trình khôn lớn luôn được dạy phải yêu quý ông bà, cha mẹ. Chính vì thế, có thể nói “kính lão đắc thọ” là một truyền thống tốt đẹp, đáng để gìn giữ và phát huy.
Bên cạnh đó, đối với cá nhân mỗi người, việc “kính lão đắc thọ” còn là kim chỉ nam, là lời khuyên thực sự giá trị. Bởi lẽ, kính mến người lớn, bày tỏ thái độ cư xử đúng mực là thể hiện đạo đức sống của chính mình. Nó giúp ta hoàn thiện nhân cách mỗi ngày.
Việc tôn trọng những người đi trước cũng giúp chúng ta học hỏi được những bài học, kinh nghiệm về công việc, đời sống… Từ đó, mở mang, phát triển, hoàn thiện trí tuệ cũng như sự hiểu biết của chính bản thân mình.
Với trường hợp không coi trọng, hay phớt lờ truyền thống “kính lão đắc thọ” thì trước hết nó sẽ thể hiện nhân cách đạo đức của cá nhân đó. Nó chỉ ra thái độ không đúng đắn mà bản thân họ cần thức tỉnh và điều chỉnh.
Không chỉ vậy, với những người có thái độ cư xử sai lệch thì nhiều mối quan hệ, tình cảm cũng không bền chặt và có nguy cơ rạn nứt. Trong gia đình, đó có thể là tình cảm giữa con cháu với ông bà, cha mẹ. Ở ngoài xã hội, đó có thể là tình thầy trò, đồng nghiệp… Có thể thấy, vấn đề này không chỉ ảnh hưởng đến cá nhân mà còn tác động to lớn đến xã hội.
Những câu tục ngữ, thành ngữ, bài thơ, câu đối đồng nghĩa với “kính lão đắc thọ”
Đạo hiếu, kính trọng người lớn tuổi của dân tộc Việt đã được gìn giữ qua bao thế hệ. Kho tàng thơ ca, câu đối, tục ngữ, thành ngữ về truyền thống quý báu này rất phong phú và đa dạng. Bạn có thể tham khảo những gợi ý mang ý nghĩa tương đồng với câu “kính lão đắc thọ” được liệt kê dưới đây.
- “Kính trên nhường dưới.”
- “Kính già yêu trẻ.”
- “Yêu trẻ, trẻ đến nhà; kính già, già để tuổi cho.”
- “Mẹ già như chuối ba hương/ Như xôi nếp một, như đường mía lau.”
- “Ngày đêm con thắp đèn trời/ Cầu cho cha mẹ sống đời với con.”
- “Bốn mươi là tuổi của lớp trẻ/ Năm mươi là tuổi trẻ của lớp già.”
- “Biết thì thưa thốt/Không biết, dựa cột mà nghe.”
- “Ăn quả nhớ kẻ làm vườn/ Uống nước phải nhớ nước nguồn chảy ra.”
- “Bình Sơn đất mặn đồng chua/ Nhưng mà nhân nghĩa không thua nơi nào.”
- “Thương ai chữ nghĩa hơn vàng/ Chữ nhân coi trọng, chữ sang bình thường.”
- “Lâu ngày nhớ lại kẻo quên/ Tình thân nghĩa cũ có bền hay không?”
- ”Khó mà biết lẽ biết lời/ Biết ăn biết ở hơn người giàu sang.”
- “Nên ra trên kính dưới nhường/ Chẳng nên đạp hắt bên đường mà đi.”
- “Khi chúng ta già đi/ Sắc đẹp ẩn vào bên trong.”
- “Lời chào cao hơn mâm cỗ.”
“Kính lão đắc thọ” là lời khuyên vô cùng giá trị đối với bản thân mỗi người. Đây cũng là truyền thống quý báu cần được giữ gìn và phát huy của dân tộc. Thấm thía những giá trị đó, bản thân mỗi chúng ta cần phải biết cách cư xử, thái độ đúng mực với những bậc đi trước!
Đừng quên theo dõi VOH Sống đẹp để cập nhật liên tục những kiến thức mới nhất, hấp dẫn nhất.