Herpes sinh dục là bệnh gì? Cách nhận biết và phòng ngừa

Herpes sinh dục là gì?

Herpes sinh dục (hay còn gọi là mụn rộp sinh dục, mụn giộp sinh dục) là bệnh nhiễm trùng đường sinh dục do virus herpes simplex (HSV) gây ra.

Nhiễm trùng HSV có thể gây ra các vết loét và mụn nước ở quanh môi, bộ phận sinh dục và hậu môn. Đôi khi, nhiễm HSV không gây ra vết loét hoặc bạn bị nhiễm HSV nhưng không phát hiện ra. Một số trường hợp người bệnh còn nhầm lẫn các triệu chứng herpes với những tình trạng khác như: mụn nhọt, lông mọc ngược và cúm.

Đây là một loại bệnh khó chữa và có mức độ tái phát cao, gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm.

Những loại virus nào có thể gây ra mụn rộp sinh dục

Herpes sinh dục là bệnh gì? (Nguồn: Internet)

Có 2 loại HSV có thể gây ra mụn rộp sinh dục là: HSV-1 và HSV-2. Virus HSV-1 ảnh hưởng từ eo trở lên thường gây ra các vết loét ở miệng, môi và mắt. Còn HSV-2 ảnh hưởng từ thắt lưng trở xuống, virus này được xem là nguyên nhân phổ biến gây ra mụn rộp ở vùng sinh dục.

Theo thống kê tại Hoa Kỳ, có ít nhất 50 triệu người, trong đó có khoảng 1/8 người bị nhiễm virus herpes và ngày càng phổ biến ở nữ giới nhiều hơn là nam giới.

Con đường lây truyền của HSV diễn ra như thế nào?

Virus herpes lây lan qua những tiếp xúc trực tiếp với vết loét herpes, thường là trong “quan hệ vợ chồng” qua đường âm đạo, miệng hoặc hậu môn. HSV cũng có thể có mặt trên da ngay cả khi không có vết loét. Nếu một người tiếp xúc với virus trên da người bị nhiễm bệnh, thì người đó cũng có thể bị nhiễm bệnh.

Sau khi một người bị nhiễm virus herpes lần đầu, chúng sẽ ở lại trong cơ thể, chúng có thể di chuyển đến các tế bào thần kinh gần cột sống và lưu trú ở đó cho đến khi hệ miễn dịch ở cơ thể người bệnh bị suy yếu, chúng sẽ bắt đầu hoạt động trở lại.

Virus herpes sẽ di chuyển dọc theo các dây thần kinh, trở lại nơi đầu tiên xâm nhập vào cơ thể và gây ra sự bùng phát mới của vết loét và mụn nước, đây được gọi là tình trạng tái phát. Virus có thể được truyền cho người khác trong quá trình tái phát.

Các giai đoạn phát triển của bệnh herpes sinh dục

Bệnh herpes sinh dục phát triển qua 2 giai đoạn cơ bản đó là:

• Giai đoạn sơ nhiễm: Virus được lây truyền qua giao hợp, khiến người nhiễm bệnh bị sốt và rất đau vùng sinh dục. Những tổn thương có thể gặp là sự xuất hiện những chùm mọng nước, khi vỡ ra tạo thành những vết loét tròn. Diễn tiến kéo dài 2 – 6 tuần thì khỏi.
• Giai đoạn tái phát: Phát ban xuất hiện kèm theo cảm giác nóng bỏng, ngứa, có những mụn nhỏ chứa dịch bên trong, mọc thành chùm trên nền hồng ban. Sau vài giờ các mụn nước hóa đục, vỡ ra, đóng thành mài tròn, xếp thành chùm. Diễn tiến sau 1 tuần sẽ tự biến mất không để lại sẹo. Ngoài ra, người bệnh còn có các triệu chứng như: đau lưng, mông, đùi hoặc đầu gối.

Bệnh herpes sinh dục gây ra triệu chứng gì?

Bệnh herpes sinh dục có thời gian ủ bệnh từ 2 – 20 ngày mới bắt đầu xuất hiện triệu chứng bệnh, nhưng cũng có thể mất nhiều năm để xuất hiện triệu chứng bệnh đầu tiên.

Sau vài tuần bùng phát bệnh các vết loét sẽ lành lại, tuy nhiên, virus herpes vẫn ở trong cơ thể người và có thể gây ra vết loét một lần nữa nếu như gặp điều kiện thuận lợi như: bệnh tật, sức đề kháng suy giảm, cơ thể suy nhược, trầm cảm, phẫu thuật, giao hợp thô bạo, dị ứng...

Triệu chứng herpes sinh dục phổ biến nhất là những nốt mụn và vết loét (Nguồn: Internet)

Các triệu chứng herpes sinh dục phổ biến nhất là xuất hiện những nốt mụn và vết loét ở bộ phận sinh dục hoặc miệng hay ở các vị trí có sự tiếp xúc với virus. Ngoài ra, triệu chứng herpes sinh dục ở nam và nữ cũng không giống nhau, cụ thể:

Triệu chứng herpes sinh dục ở nam giới

• Triệu chứng đầu tiên của mụn rộp sinh dục nam là sự xuất hiện của những nốt mụn đỏ giống như mụn nước hay mụn đỏ ở rãnh bao quy đầu, rãnh quy đầu, lỗ niệu đạo hay dọc thân dương vật sau thời gian nhiễm bệnh từ 2 – 7 ngày (hoặc lâu hơn).
• Tại những khu vực bị nhiễm herpes sinh dục, người bệnh sẽ có cảm giác đau rát, thậm chí một số trường hợp còn kèm theo nhức đầu, sốt, tiểu buốt hay bị đau các cơ xương. Nếu không được điều trị, các nốt mụn đỏ sẽ tạo thành từng cụm hay từng mảng hình trạng hoặc hình cầu. Màu sắc sẽ chuyển từ đỏ sáng trắng hoặc vàng.
• Sau khoảng vài ngày, các nốt mụn sẽ bị vỡ, gây ra các vết loét có vảy, người bệnh có cảm giác đau đớn. Vết loét sẽ tự khô lại và đóng vảy trong khoảng thời gian từ 5 đến 2 tuần.
• Các vết loét có thể tự khỏi nhưng rất dễ bị tái phát trở lại.

Triệu chứng herpes sinh dục ở nữ giới

• Cũng giống như nam giới, sau thời gian ủ bệnh từ 2 – 7 ngày (hoặc hơn) các triệu chứng herpes sinh dục nữ sẽ xuất hiện. Đầu tiên là các vết tấy đỏ cùng cảm giác đau, ngứa ở bộ phận sinh dục như âm đạo, âm hộ, môi nhỏ, niệu đạo, tử cung...
• Các vết loét chỉ là những mụn nước nhỏ, màu đỏ. Người nhiễm bệnh sẽ có cảm giác đau tại các vị trí có xuất hiện nốt mụn. Các nốt mụn sẽ phát triển thành mủ sau vài ngày.
• Sau đó, các mụn mủ vỡ ra tạo thành các ổ viêm loét, gây đau đớn cho người bệnh. Sau khoảng 1 tuần các ổ loét này sẽ đóng vảy và tự khỏi, tuy nhiên, triệu chứng có thể sẽ lặp lại.
• Ngoài ra, chị em bị herpes sinh dục còn có thể gặp phải các triệu chứng kèm theo như sưng hạch bạch huyết, mệt mỏi, đau đầu, sốt nhẹ.

Những nguyên nhân gây bệnh herpes sinh dục

Nguyên nhân phổ biến nhất gây ra mụn rộp sinh dục chính là quan hệ tình dục không an toàn với đối tác nhiễm virus.

Quan hệ không an toàn là nguyên nhân chủ yếu gây bệnh herpes sinh dục (Nguồn: Internet)

Virus herpes gây bệnh mụn rộp sinh dục có trong dịch nhầy, mủ, máu của người bệnh. Do đó, nếu có sự tiếp xúc trực tiếp giữa vết thương của người lành và vết thương hở của người bệnh đều có thể bị lây nhiễm.

Việc dùng chung đồ cá nhân với người bệnh như quần áo, bàn chải đánh răng, khăn mặt hoặc sử dụng chung bồn cầu, bồn tắm... cũng có nguy cơ bị bệnh herpes sinh dục do các dịch nhầy của người bệnh vô tình chảy ra.

Ngoài ra, bệnh herpes sinh dục còn có thể lây truyền từ mẹ sang con nếu người mẹ mắc bệnh trong thời kỳ mang thai. Đứa trẻ sẽ bị nhiễm virus thông qua nước ối của thai phụ khi còn trong bụng mẹ hoặc qua quá trình sinh mở.

Các biến chứng có thể xảy ra khi bị herpes sinh dục

Ở người lớn khỏe mạnh, bệnh herpes sinh dục thường không gây ra các biến chứng nghiêm trọng. Tuy nhiên, một khi sức khỏe người bệnh suy yếu thì virus herpes có thể gây ra những biến chứng như:

• Làm tăng nguy cơ mắc các bệnh truyền nhiễm hoặc lây truyền qua đường tình dục khác, bao gồm cả AIDS.
• Có thể dẫn đến tổn thương não, mù mắt hoặc tử vong đối với trẻ sơ sinh.
• Gây viêm màng não.
• Bí tiểu ở phụ nữ.
• Viêm trực tràng ở nam giới.

Điều trị bệnh herpes sinh dục bằng cách nào?

Bác sĩ thường sẽ chẩn đoán herpes sinh dục dựa trên khám lâm sàng và kết quả của một số kết quả xét nghiệm:

• Kiểm tra virus: Bác sĩ sẽ lấy mẫu mô của vết loét để kiểm tra sự hiện diện của virus.
• Xét nghiệm máu: Phân tích một mẫu máu để tìm kháng thể HSV nhằm phát hiện bệnh herpes.
• Phản ứng chuỗi polymerase (PCR) thử nghiệm: Từ mẫu máu, mô hay mẫu dịch não tủy, thử nghiệm DNA để thiết lập sự hiện diện của HSV và xác định loại HSV.

Phương pháp điều trị herpes sinh dục chủ yếu là dùng thuốc kháng virus (Nguồn: Internet)

Sau khi có kết quả, bác sĩ sẽ đưa ra phương phương pháp điều trị thích hợp. Hiện nay, không có cách chữa herpes sinh dục một cách triệt để. Phương pháp điều trị chủ yếu là dùng thuốc kháng virus để:

• Giúp chữa lành vết loét sớm hơn.
• Giảm bớt mức độ nghiêm trọng và thời gian của các triệu chứng trong các ổ dịch tái phát.
• Giảm tần suất tái phát.
• Giảm thiểu nguy cơ truyền virus herpes khác.

Nếu phụ nữ mang thai bị bệnh herpes sinh dục, bác sĩ có thể sẽ cho sử dụng thuốc kháng virus herpes trong giai đoạn cuối thai kỳ nhằm cố gắng ngăn chặn đợt bùng phát tiếp theo. Trong trường hợp ổ dịch có khả năng ảnh hưởng đến thai nhi, bác sĩ có thể sẽ đề xuất mổ lấy thai để giảm nguy cơ truyền virus cho con.

Cách giúp phòng tránh bệnh herpes sinh dục

Phòng ngừa herpes sinh dục cũng giống như các bệnh lây truyền qua đường tình dục khác. Cách tốt nhất để ngăn ngừa căn bệnh này là:

• Sống 1 vợ 1 chồng chung thủy để phòng tránh nguy cơ mắc bệnh.
• Không dùng chung kim tiêm hay các vật dụng có chứa máu, mủ, dịch nhầy.
• Không dùng chung các đồ dùng cá nhân, đặc biệt là đồ dùng tiếp xúc trực tiếp với thân thể như bàn chải đánh răng, quần áo, khăn mặt...
• Vệ sinh bồn tắm, bồn cầu và nhiều vật dụng khác trước khi sử dụng.
• Giữ gìn vệ sinh cá nhân sạch sẽ, nhất là trước và sau khi “yêu”.
• Nếu bạn tình có các biểu hiện của bệnh herpes sinh dục hãy đề nghị họ đi khám để có hướng xử lý phù hợp nhất.

Tài liệu tham khảo

1. Trang tuoitre.vn
2. Trang vinmec.com
3. Trang dieutri.vn
4. Trang vi.wikipedia.org