Hội chứng đuôi ngựa: Nguyên nhân và biện pháp phòng ngừa bệnh

(VOH) - Hội chứng đuôi ngựa là vấn đề sức khỏe cần được phẫu thuật khẩn cấp. Nếu chậm trễ, bệnh nhân sẽ liệt vận động kèm rối loạn cảm giác, rối loạn chức năng tình dục, rối loạn cơ tròn bàng quang,…

1. Hội chứng đuôi ngựa là gì?

Hội chứng đuôi ngựa là một rối loạn hiếm hoi, thường là một vấn đề cần phẫu thuật khẩn cấp. Hội chứng đuôi ngựa gây ra do một sự chèn ép vào rễ các dây thần kinh cột sống.

Việc xử lý nhanh hội chứng đuôi ngựa là cần thiết để ngăn ngừa tổn thương lâu dài dẫn đến mất kiểm soát tiểu tiện và tê liệt chân vĩnh viễn.

hoi-chung-duoi-ngua-la-gi-voh

Hội chứng đuôi ngựa là một cấp cứu ngoại thần kinh phức tạp (Nguồn: Internet)

Hội chứng đuôi ngựa không phổ biến, thường gặp ở người lớn hơn trẻ em. Tuy nhiên, hội chứng này có thể xảy ra ở trẻ có dị tật bẩm sinh cột sống hoặc đã có một chấn thương cột sống.

2. Nhận biết các triệu chứng hội chứng đuôi ngựa

Nếu bạn có bất kỳ triệu chứng nào dưới đây hãy đi khám để kiểm tra xem có mắc phải hội chứng đuôi ngựa không:

  • Đau lưng dưới.
  • Đau, tê hoặc yếu một hoặc cả 2 chân khiến bạn dễ vấp ngã hoặc khó khăn khi đứng dậy từ tư thế ngồi trên ghế.
  • Mất hoặc thay đổi cảm giác nghiêm trọng ở các chân, mông, mặt trong đùi, mặt sau chân hoặc tình trạng nặng lên và nghiêm trọng hơn. Bạn có thể gặp cảm giác khó chịu này ở các vùng của cơ thể liên quan đến tư thế ngồi yên ngựa (được gọi là mất cảm giác yên ngựa).
  • Tiểu tiện khó khăn (bí tiểu) hoặc khó giữ nước tiểu (mất kiểm soát tiểu tiện hoặc tiểu không tự chủ).
  • Rối loạn chức năng tình dục một cách đột ngột.

3. Nguyên nhân hội chứng đuôi ngựa

Các nguyên nhân gây ra hội chứng đuôi ngựa gồm có:

  • Thoát vị đĩa đệm vùng thắt lưng là nguyên nhân phổ biến gây ra hội chứng đuôi ngựa.
  • Các thương tổn và khối u cột sống.
  • Nhiễm trùng hoặc viêm cột sống.
  • Hẹp ống sống thắt lưng.
  • Chấn thương cột sống thắt lưng do hỏa khí, té ngã, tai nạn giao thông,…
  • Bất thường bẩm sinh.
  • Dị dạng động tĩnh mạch cột sống (AVM).
  • Xuất huyết tủy sống (dưới nhện, dưới màng cứng, ngoài màng cứng…)
  • Biến chứng sau phẫu thuật cột sống thắt lưng.
  • Gây tê tủy sống.
  • U dây thần kinh vùng đuôi ngựa.
  • U ống nội tủy vùng đuôi ngựa.

hoi-chung-duoi-ngua-la-gi-voh

Thoát vị đĩa đệm là nguyên nhân chủ yếu gây hội chứng đuôi ngựa (Nguồn: Internet)

Hội chứng đuôi ngựa gặp ở cả 2 giới nam và nữ. Hội chứng này thường gặp ở những người già, những người hay bị chấn thương, té ngã làm ảnh hưởng đến các đám rối thần kinh đuôi ngựa.

4. Hội chứng đuôi ngựa có chữa được không?

Nếu được chẩn đoán bị hội chứng đuôi ngựa thì bạn cần điều trị khẩn cấp để giảm bớt áp lực lên dây thần kinh. Nếu không điều trị, hội chứng này có thể dẫn đến tê liệt vĩnh viễn và mất kiểm soát đại - tiểu tiện.

Điều trị trong vòng 48 giờ sau khi khởi phát hội chứng sẽ tạo điều kiện thuận lợi đáng kể trong việc cải thiện khiếm khuyết cảm giác, vận động cũng như chức năng tiết niệu và trực tràng.

Phương pháp điều trị hội chứng đuôi ngựa phổ biến chính là phẫu thuật. Bên cạnh đó, tùy vào nguyên nhân gây ra hội chứng này mà cũng có thể cần đến liều cao corticosteroid, thuốc này giúp giảm phù nề. Nếu được chẩn đoán bị nhiễm trùng, có thể cần dùng thuốc kháng sinh. Nếu nguyên nhân do một khối u, xạ trị hoặc hóa trị có thể cần thiết sau khi phẫu thuật.

5. Biện pháp phòng ngừa hội chứng đuôi ngựa

Nguyên nhân chủ yếu gây ra hội chứng đuôi ngựa chính là bệnh thoát vị đĩa đệm, do đó, để phòng tránh hội chứng này bạn cần:

  • Tránh ngồi quá lâu hoặc ngồi sai tư thế.
  • Tránh mang vác nặng gây chấn thương cho cột sống.
  • Tránh các động tác cúi gập người tối đa, sau đó ngửa ra đột ngột vì hành động này sẽ gây rách vòng xơ bao quanh nhân nhầy đĩa đệm làm nhân nhầy thoát ra và chèn ép vào rễ thần kinh vùng đuôi ngựa.
  • Kiểm soát cân nặng ở mức vừa phải để không làm gánh nặng cho xương khớp.

Với những bệnh nhân được điều trị phẫu thuật, cần nghỉ ngơi hợp lý trong vòng một tháng đầu, đi lại nhẹ nhàng sau mổ 48 giờ nhưng nên mang theo áo nẹp ở lưng. Những tháng tiếp theo, bệnh nhân có thể làm những công việc nhẹ nhàng và tập luyện tăng dần.