1. Ung thư thận là gì?
Ung thư thận là một loại ung thư khởi phát từ các tế bào trong thận. Thận là 2 cơ quan nằm ngay ở trên thắt lưng, mỗi cái nằm một bên xương sống. Đây là một phần của hệ thống tiết niệu, nhiệm vụ chính là lọc máu và tạo ra nước tiểu để loại bỏ các chất thải của cơ thể.
Hình ảnh khối u trong thận (Nguồn: Internet)
Ung thư thận có nhiều dạng, trong đó dạng phổ biến nhất là ung thư biểu mô tế bào thận. Các dạng khác ít phổ biến hơn bao gồm:
- Ung thư biểu mô tế bào chuyển tiếp: Chiếm 5 – 10% các ca ung thư thận. Ung thư biểu mô tế bào chuyển tiếp khởi phát từ các tế bào chuyển tiếp ở niêm mạc bể thận.
- Khối u Wilms: Thường xảy ra ở trẻ em và rất hiếm khi xảy ra ở người trưởng thành.
- Ung thư Sacôm (Sacorma) ở thận: Là một dạng hiếm của ung thư thận (chiếm khoảng 1% các ca ung thư thận) và khởi phát từ các mạch máu hoặc mô liên kết của thận.
2. Nguyên nhân ung thư thận
Mặc dù các nhà nghiên cứu vẫn chưa tìm được nguyên nhân chính xác gây ung thư thận nhưng các yếu tố sau được khuyến cáo có thể là nguyên nhân dẫn đến ung thư thận:
- Hút thuốc lá.
- Béo phì.
- Nghề nghiệp thường xuyên tiếp xúc với hóa chất độc hại, tia xạ,…
- Thường xuyên sử dụng thuốc chống viêm như ibuprofen và naproxen,…hoặc lạm dụng thuốc giảm đau.
- Tiền sử gia đình có người mắc ung thư thận.
- Trước đó từng điều trị ung thư tinh hoàn hoặc ung thư cổ tử cung.
Ngoài các yếu tố trên, những người bị sỏi thận và tăng huyết áp cũng có nguy cơ cao mắc ung thư thận.
3. Dấu hiệu ung thư thận không nên bỏ qua
Ung thư thận giai đoạn đầu khi kích thước khối u dưới 7cm, bệnh thường không có triệu chứng điển hình. Ở giai đoạn muộn, khoảng 30% người bệnh có triệu chứng đau bụng, tiểu ra máu,…Cụ thể, dưới đây là một số dấu hiệu phổ biến của ung thư thận.
3.1 Tiểu ra máu
Nếu bạn thấy nước tiểu có màu hồng, nâu hoặc đổi màu nhẹ so với bình thường thì có thể đó là dấu hiệu của ung thư thận. Thông thường, bạn có thể nhìn thấy bằng mắt thường khi đi tiểu, nhưng nếu lượng máu rất ít, chỉ có thể phát hiện khi phân tích nước tiểu.
3.2 Đau hoặc tức vùng lưng hông
Đau do ung thư thận thường xuất phát ở một bên sườn, vùng lưng hông. Cơn đau có thể kéo dài và dao động từ âm ỉ đến dữ dội.
Đau lưng ở vùng thận thường xuyên coi chừng mắc bệnh ung thư thận (Nguồn: Internet)
3.3 Mệt mỏi, thiếu máu
Mệt mỏi là một triệu chứng khá phổ biến ở hầu hết bệnh nhân ung thư nói chung. Các tế bào ung thư phát tác làm cản trở những chức năng và hoạt động bình thường của cơ thể, khiến người bệnh dễ suy nhược. Ở bệnh nhân ung thư thận, tình trạng thiếu máu cũng có thể gây ra mệt mỏi và suy nhược nghiêm trọng.
3.4 Sụt cân đột ngột
Sụt cân đột ngột thường xảy ra khi bệnh nhân bị ung thư dù họ không ăn kiêng hay muốn giảm cân. Nguyên nhân thường do bệnh nhân mất cảm giác thèm ăn nên biếng ăn và thiếu dinh dưỡng.
3.5 Sốt
Sốt không rõ nguyên nhân cũng có thể là dấu hiệu của ung thư thận, đặc biệt là khi kết hợp với các triệu chứng trên.
Lưu ý: Các triệu chứng trên cũng có thể do một số bệnh lành tính gây ra mà không phải ung thư thận. Do đó, nếu có bất kỳ triệu chứng nào bất thường, bạn nên đi khám để kiểm tra, phát hiện sớm bất kỳ căn bệnh nào cũng đều có cơ hội chữa trị thành công cao.
4. Kỹ thuật chẩn đoán ung thư thận
Bác sĩ có thể chẩn đoán ung thư thận qua khám lâm sàng triệu chứng và thực hiện một số xét nghiệm ung thư thận sau:
- Xét nghiệm nước tiểu.
- Xét nghiệm máu.
- Siêu âm để kiểm tra các mô ở thận.
- Chụp CT hoặc chụp MRI.
- Chụp X-quang.
- Sinh thiết.
Tùy vào tình trạng sức khỏe và lựa chọn của bệnh nhân mà bác sĩ có thể thực hiện phương pháp xét nghiệm khác nhau để chẩn đoán chính xác.
5. Điều trị ung thư thận
Các phương pháp điều trị ung thư thận gồm:
5.1 Phẫu thuật
Cắt bỏ u là phương pháp điều trị chính trong ung thư tế bào thận. Có 2 phương pháp phẫu thuật là cắt thận bán phần và cắt thận toàn bộ kèm vét hạch hệ thống và lấy bỏ hết tổ chức mỡ quanh thận. Có thể mổ mở hoặc mổ nội soi hay mổ nội soi robot.
Đối với bệnh nhân ung thư thận di căn thì chỉ định cắt khối u tiên phát vẫn được đặt ra kết hợp với phẫu thuật tổn thương di căn hoặc phẫu thuật khối di căn với mục đích điều trị triệu chứng.
5.2 Điều trị bổ trợ
- Xạ trị: Năng lượng cao được đưa vào cơ thể để tiêu diệt tế bào ung thư và giảm thiểu triệu chứng đau khi bệnh đã di căn vào xương. Máy chiếu xạ sẽ hướng tia xạ vào vùng bị bệnh để điều trị kết hợp bảo vệ các mô lành khỏi sự tấn công của khối u. Song song với đó, các bác sĩ sẽ đưa các loại thuốc hóa trị vào cơ thể để chống lại tế bào ung thư và ngăn cản sự tái phát của chúng.
- Hóa trị: Hóa trị thường không được sử dụng trong điều trị ung thư thận. Tuy nhiên, nó có thể sử dụng trước khi tiến hành phẫu thuật để thu nhỏ khối u, làm cho việc loại bỏ dễ dàng hơn hoặc sử dụng để điều trị các tế bào ung thư di căn đến các phần xa của cơ thể.
5.3 Phương pháp trị liệu miễn dịch
Phương pháp này bao gồm sử dụng các tác nhân sinh học như interferon, sunitinib và bevacizumab. Đây là một phương thức điều trị mới hơn và cho thấy một số thành công trong việc điều trị ung thư thận giai đoạn cuối.
6. Phòng tránh ung thư thận
Để phòng tránh ung thư thận, bạn nên thực hiện một số biện pháp sau:
Hãy tập thói quen bỏ thuốc lá để thoát khỏi nguy cơ mắc bệnh ung thư thận (Nguồn: Internet)
- Từ bỏ thói quen hút thuốc lá và lạm dụng bia rượu.
- Tăng cường vận động cơ thể thông qua các bài tập thể dục mỗi ngày.
- Áp dụng chế độ ăn uống cân bằng dưỡng chất, tăng cường rau xanh, trái cây.
- Không tự ý sử dụng thuốc điều trị đối với bất kỳ bệnh lý nào.
- Không nhịn tiểu.
- Thường xuyên kiểm tra định kỳ huyết áp và lượng đường trong máu.