1. Vai trò của khớp háng
Khớp háng gồm có khớp háng bên trái và khớp háng bên phải. Khớp háng là khớp nối xương chậu với xương đùi, có bao khớp, trong bao khớp là chất hoạt dịch nuôi dưỡng và bôi trơn để khớp hoạt động nhịp nhàng không gây đau hay gặp trở ngại gì. Bên ngoài bao khớp còn có bao xơ để bảo vệ khớp. Bên cạnh gồm các dây chằng ôm chặt lấy khớp để cho khớp hoạt động nhịp nhàng.
Khớp háng là cơ khớp chịu nhiều lực ép của cơ thể và phải vận động thường xuyên. Ngoài ra, khớp háng còn rất quan trọng với phụ nữ, bởi nó có liên quan đến khớp xương chậu, xương cột sống,…Chính vì vậy, chỉ cần một trong các thành phần cấu tạo nên khớp háng bị tổn thương đều ảnh hưởng đến toàn bộ khớp háng, gây đau khớp háng hoặc viêm khớp háng.
Viêm khớp háng là bệnh xương khớp khá phổ biến (Nguồn: Internet)
2. Viêm khớp háng là gì?
Viêm khớp háng là một loại viêm vô khuẩn do sụn khớp và xương dưới sụn bị tổn thương hoặc bị thoái hóa làm tăng ma sát giữa các sụn khớp dẫn đến tổn thương.
Viêm khớp háng có thể gặp ở bất kỳ lứa tuổi, giới tính nào, đặc biệt là người trưởng thành, người già và phụ nữ mang thai.
3. Nguyên nhân viêm khớp háng
Có nhiều nguyên nhân gây đau khớp háng, dưới đây là một số nguyên nhân phổ biến:
3.1 Do thoái hóa khớp háng
Thoái hóa khớp háng là hậu quả của quá trình mòn khớp, gặp nhiều ở người lớn tuổi. Bệnh thường xuất hiện ở một bên khớp, khi bệnh tiến triển nặng, lớp sụn khớp mất dần, khe khớp hẹp lại và xuất hiện nhiều gai xương.
Biểu hiện lâm sàng là đau khớp háng, hạn chế sự vận động của háng.
3.2 Viêm khớp dạng thấp
Viêm khớp dạng thấp thường ảnh hưởng đến nhiều khớp tại một thời điểm. Biểu hiện lâm sàng là nhiều khớp sưng, đau và cứng khớp. Bệnh tiến triển nặng sẽ dần làm cho khớp bị biến dạng.
3.3 Do chấn thương ở khớp háng
Chấn thương ở khớp háng có thể do tai nạn hoặc lao động, vận động sai tư thế, chấn thương lâu ngày,…dẫn đến viêm khớp háng.
3.4 Hoại tử vô khuẩn chỏm xương đùi (hoại tử vô mạch)
Do một nguyên nhân nào đó như trật khớp háng, gãy cổ xương đùi,…làm tổn thương mạch máu nuôi chỏm xương đùi dẫn đến phần chỏm xương đùi không có máu nuôi nên gây hoại tử. Lâm sàng có dấu hiệu đau và hạn chế vận động háng.
3.5 Bệnh lý ở trẻ em
Một số trẻ em và trẻ sơ sinh có vấn đề về khớp háng, dù đã điều trị nhưng khớp háng vẫn có thể tiến triển thành viêm, thoái hóa khớp khi trưởng thành.
4. Triệu chứng viêm khớp háng
Viêm khớp háng thường khiến người bệnh đau nhức, đi lại khó khăn. Các triệu chứng viêm khớp háng thường xuất hiện từ từ và tăng dần qua các giai đoạn.
4.1 Giai đoạn đầu
Ban đầu, các triệu chứng viêm khớp háng thường là đau vùng bẹn, sau đó lan xuống đùi, cơn đau tăng lên khi cử động hay đứng lâu.
Người bệnh viêm khớp háng thường xuyên cảm thấy mỏi và tê cứng khi vận động, đi bộ hoặc co duỗi khớp háng.
4.2 Giai đoạn giữa
Ở giai đoạn này, xuất hiện những cơn đau nhói mỗi khi vận động xoay người, dạng háng hoặc gập người. Tuy nhiên, người bệnh nghỉ ngơi, triệu chứng viêm khớp háng sẽ giảm hoặc hết đau.
Về sau, triệu chứng đau khớp háng nặng hơn với những cơn đau xuất hiện dồn dập vào buổi sáng khi mới thức dậy và trở nên đau mỏi hơn về chiều tối.
4.3 Giai đoạn sau
Nếu không có biện pháp khắc phục cơn đau ở những giai đoạn đầu, các triệu chứng viêm khớp háng sẽ gây đau nhức nghiêm trọng và thường xuyên hơn. Cứng khớp háng cũng sẽ ngày càng tăng ngay cả khi không vận động. Hơn nữa, người bệnh có thể mất khả năng xoay người, gập người hoặc dạng háng.
Khi phát hiện những cơn đau giống mô tả như trên, bạn nên đến các cơ sở y tế chuyên khoa cơ xương khớp để thăm khám và chẩn đoán. Thông thường chỉ cần làm một số xét nghiệm cơ bản và chụp phim X-quang cũng có thể chẩn đoán chính xác. Nếu có điều kiện, bạn cũng có thể chụp cộng hưởng (MRI).
Triệu chứng điển hình của viêm khớp háng là cơn đau ở khớp háng và những vùng xung quanh (Nguồn: Internet)
5. Điều trị viêm khớp háng
Hiện nay, để điều trị viêm khớp háng thường có những phương pháp sau đây:
5.1 Điều trị bảo tồn
Có nhiều phương pháp điều trị không cần phẫu thuật như:
- Thói quen sinh hoạt: Người bệnh cần hạn chế hoặc thay đổi những thói quen sinh hoạt hằng ngày như không đi bộ quãng đường dài, hạn chế leo trèo cầu thang, hạn chế hoặc dừng chơi các môn thể thao làm tăng sức nặng cho khớp như chơi tennis, cầu lông…
- Giảm cân, tập luyện: Khi cân nặng giảm sẽ giúp giảm lực tác động lên khớp háng, phần nào giúp người bệnh giảm đau và giảm mức độ tiến triển của bệnh. Ngoài ra, một chế độ tập luyện hợp lý có thể giúp duy trì biên độ vận động của khớp, tránh cứng khớp.
- Sử dụng thuốc: Sử dụng một số loại thuốc kháng viêm và giảm đau để kiểm soát cơn đau. Khi sử dụng, người bệnh cần tuân theo sự hướng dẫn của bác sĩ kê đơn. Một số tác dụng phụ của thuốc mà người bệnh cần lưu ý như nôn, buồn nôn, loét hoặc chảy máu dạ dày…khi có những triệu chứng này cần đến gặp bác sĩ để khám ngay.
5.2 Phẫu thuật
Nếu các biện pháp điều trị bảo tồn như trên không cải thiện được bệnh mà còn ảnh hưởng đến tình trạng sức khỏe, chất lượng cuộc sống thì bác sĩ có thể chỉ định phẫu thuật.
Phẫu thuật thay khớp háng toàn phần, bán phần hoặc hàn cứng khớp là những phương pháp điều trị phẫu thuật phổ biến hiện nay, được chỉ định dựa trên mức độ tổn thương và tuổi người bệnh…
6. Phòng tránh viêm khớp háng bằng cách nào?
Viêm khớp háng hoàn toàn có thể phòng tránh bằng những cách sau đây:
- Tránh vận động sai tư thế, lao động nặng liên tục trong thời gian dài.
- Thường xuyên tập thể dục, tập yoga với các động tác chân dưới. Có thể áp dụng các bài tập khớp háng có hướng dẫn của chuyên gia.
- Duy trì cân nặng hợp lý, tránh béo phì để giảm trọng lượng lên khớp háng.
- Chế độ ăn uống đủ dinh dưỡng, ăn nhiều tôm cua cá, thịt đỏ, bổ sung sữa canxi khi ngoài 50 tuổi. Ăn nhiều loại rau củ như rau đay, mồng tơi, khoai sọ để làm tăng dịch khớp.
Hy vọng với những thông tin này sẽ giúp bạn có cái nhìn cụ thể hơn về bệnh viêm khớp háng để có thể chủ động trong việc phát hiện, điều trị kịp thời cũng như phòng tránh một cách hiệu quả nhất.
