Tin tứcViêm loét dạ dày từ lâu đã là một trong những bệnh phổ biến nhất ở nước ta. Khi đời sống ngày càng phát triển, nhịp sống hối hả kèm với áp lực công việc khiến cho bệnh lý viêm loét dạ dày lại càng trở nên phổ biến. Vậy viêm loét dạ dày là gì, triệu chứng của nó ra sao, cách điều trị, phòng ngừa cũng như chế độ ăn cho người viêm loét dạ dày như thế nào? Mời bạn đọc cùng tìm hiểu trong bài viết sau đây.
Bệnh viêm loét dạ dày là gì?
Viêm loét dạ dày là tổn thương gây viêm và loét trên niêm mạc dạ dày. Những tổn thương này xảy ra khi lớp niêm mạc bảo vệ cuối cùng của dạ dày bị bào mòn làm cho lớp mô bên dưới bị lộ ra. Bệnh viêm loét dạ dày có thể gây ra tình trạng xuất huyết tiêu hóa nếu ổ loét lớn, chảy máu. Nếu bệnh nhân không được phát hiện biến chứng xuất huyết tiêu hóa để điều trị kịp thời thì người bệnh có thể tử vong do mất máu.
Nguyên nhân viêm loét dạ dày
Có rất nhiều nguyên nhân gây viêm loét dạ dày, một số nguyên nhân chủ yếu đó là:
- Vi khuẩn HP (Helicobacter pylori): Đây là vi khuẩn sau khi xâm nhập sẽ sinh sống và phát triển tại lớp nhầy niêm mạc dạ dày người. Chúng tiết ra độc tố làm mất khả năng chống lại acid của niêm mạc. Chúng là nguyên nhân chính gây ra bệnh viêm dạ dày mãn tính tiến triển thành loét hoặc ung thư dạ dày;
- Thường xuyên sử dụng các loại thuốc giảm đau và kháng viêm: Các loại thuốc giảm đau và kháng viêm khi sử dụng lâu có tác dụng ức chế các chất bảo vệ niêm mạc dạ dày gây đau và viêm loét dạ dày;
- Thần kinh căng thẳng, stress: Căng thẳng, buồn phiền, tức giận, lo lắng, sợ hãi khiến mất cân bằng chức năng cho dạ dày làm dịch vị dạ dày tăng tiết, lớp niêm mạc bảo vệ dạ dày bị tổn thương gây viêm loét dạ dày;
- Ăn uống và sinh hoạt: Việc ăn uống không đúng bữa, không điều độ, ăn quá no hoặc quá đói, uống quá nhiều rượu dẫn đến hoạt động co bóp của dạ dày bị ảnh hưởng, dịch vị dạ dày tăng tiết, lớp bảo vệ niêm mạc bị tổn thương dần sẽ dẫn đến viêm dạ dày và gây loét dạ dày;
- Các nguyên nhân tự miễn, do hóa chất: đây là cũng là một trong những nguyên nhân khách quan gây ra bệnh viêm loét dạ dày.
Một trong những nguyên nhân hàng đầu gây ra bệnh viêm loét dạ dày là do vi khuẩn HP (Nguồn:Internet)
Xem thêm: Bệnh tự miễn dễ xuất hiện khi bạn chủ quan trong việc bảo vệ hệ thống miễn dịch của cơ thể
Đối tượng nguy cơ bị bệnh viêm loét dạ dày
- Thường xuyên hút thuốc lá và uống rượu bia: Thuốc lá có chứa hơn 200 chất có hại cho cơ thể. Có những chất khiến cho cơ chế bảo vệ dạ dày bị suy yếu, làm dạ dày dễ bị viêm loét hơn. Rượu có thể làm vết loét có sẵn chậm lành, hoặc kích thích tiết axit hình thành những vết loét mới;
- Người hay stress hay căng thẳng thần kinh: Các căng thẳng kéo dài sẽ khiến cho cơ thể kích hoạt một loạt các cơ chế, trong đó có tình trạng tăng tiết axit ở dạ dày, khiến cho dạ dày dễ bị viêm loét hơn;
- Người có thói quen ăn uống sinh hoạt không điều độ: Việc sinh hoạt cá nhân không điều độ như thức khuya, bỏ bữa ăn sáng hay là ăn uống không đúng giờ giấc, thói quen ăn khuya, lười vận động… không những ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe mà còn là yếu tố dẫn đến bệnh viêm loét dạ dày – tá tràng.
Dấu hiệu viêm loét dạ dày
Các dấu hiệu viêm loét dạ dày gồm có:
- Đau bụng vùng thượng vị: Đây là dấu hiệu chính của bệnh, cơn đau thường kéo dài âm ỉ hoặc kéo dài từng cơn đi kèm cảm giác bỏng rát. Cơn đau xuất hiện vào lúc đói hoặc vào ban đêm có thể kéo dài từ vài phút đến vài giờ;
- Ợ hơi, ợ chua, ợ rát, buồn nôn, cảm giác khó chịu ở dạ dày;
- Mất ngủ, ngủ chập chờn, gián đoạn, chủ yếu do nguyên nhân viêm loét dạ dày gây đau;
- Rối loạn tiêu hóa: tiêu chảy, táo bón do việc tiêu hóa không ổn định.
Xem thêm: Nhận biết nhanh triệu chứng của bệnh viêm loét dạ dày
Bệnh viêm loét dạ dày có nguy hiểm không ?
Viêm loét dạ dày là bệnh đường tiêu hóa tương đối phổ biến và rất nhiều người mắc phải. Khi mới khởi phát, các triệu chứng của bệnh thường kích hoạt ở mức độ nhẹ nên khiến nhiều người chủ quan.
Chính sự chủ quan này sẽ khiến cho bệnh tình có cơ hội diễn tiến xấu với các triệu chứng kích hoạt ở mức độ nặng nề, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe và cuộc sống người bệnh. Nhiều người băn khoăn không biết bệnh viêm loét dạ dày có nguy hiểm hay không? Dưới đây là các biến chứng để lại nếu không được điều trị bệnh kịp thời.
- Hẹp môn vị: biểu hiện đau bụng và nôn ói rất dữ dội, đặc biệt bệnh nhân ói ra thức ăn của ngày hôm trước, có mùi hôi thối;
- Thủng dạ dày: bệnh nhân đột ngột có cơn đau dữ dội như dao đâm, bụng gồng cứng như gỗ, phải được phẫu thuật kịp thời nếu không sẽ nguy hiểm cho tính mạng;
- Xuất huyết tiêu hóa: là biến chứng thường gặp nhất biểu hiện ói ra máu và đi cầu phân máu có thể máu đỏ, hoặc phân có màu đen hôi thối;
- Ung thư dạ dày: là một dạng ung thư rất thường gặp, chiếm vị trí hàng đầu trong các ung thư đường tiêu hóa và cũng là một trong những biến chứng của các bệnh lý lành tính ở dạ dày mà không được điều trị triệt để.
Xem thêm: Đừng chủ quan trước biến chứng và tác hại của bệnh viêm loét dạ dày
Cách chẩn đoán bệnh viêm loét dạ dày
-
Thủ thuật nội soi
Việc nội soi dạ dày sẽ giúp bác sĩ quan sát một cách rõ ràng và chi tiết đồng thời đánh giá chính xác mức độ bệnh. Từ đó, tiên lượng khả năng điều trị vì có những ổ loét đơn giản có thể điều trị nội khoa nhưng những ổ loét xấu, xù xì, lồi lõm, xơ chai có thể là ung thư dạ dày thể loét. Khi đó bác sĩ nội soi tiêu hóa sẽ sinh thiết bờ ổ loét để chẩn đoán ung thư dạ dày sớm.
-
Xét nghiệm máu, phân
Giúp đánh giá tình trạng thiếu máu, đặc biệt trong trường hợp viêm loét dạ dày có biến chứng xuất huyết tiêu hóa, nồng độ các enzym niêm mạc dạ dày và tình trạng hồng cầu trong phân.
Xem thêm: Bí quyết chuẩn đoán bệnh viêm loét dạ dày không cần nội soi
Cách điều trị viêm loét dạ dày tá tràng
Bệnh viêm loét dạ dày có thể điều trị khỏi và không để lại di chứng gì một cách dễ dàng nếu được phát hiện ở giai đoạn sớm. Nếu để bệnh chuyển sang giai đoạn dai dẳng, tái phát nhiều lần thì khả năng điều trị dứt điểm sẽ khó khăn hơn. Do đó, cần đến khám bác sĩ sớm nhất có thể khi bắt đầu có triệu chứng để được thăm khám toàn diện và có kế hoạch điều trị hiệu quả nhất.
-
Tây y
Đầu tiên, bạn cần đến các cơ sở y tế để được các bác sĩ thăm khám và xác định được tình trạng bệnh cũng như nguyên nhân gây bệnh. Dựa vào các chẩn đoán, bác sĩ sẽ kê đơn thuốc điều trị bệnh viêm loét dạ dày cho bạn sử dụng. Thông thường, các thuốc điều trị viêm loét dạ dày tá tràng thường được sử dụng là:
- Thuốc kháng acid giúp trung hòa acid trong dịch vị dạ dày tá tràng;
- Thuốc giảm tiết acid giúp giảm tiết acid;
- Thuốc ức chế bơm proton giúp ngăn chặn bài tiết dịch HCL;
- Thuốc tạo màng bọc giúp tạo vỏ bọc quanh ổ loét để bảo vệ niêm mạch dạ dày;
- Thuốc diệt HP có tác dụng diệt khuẩn hiệu quả.
-
Đông y
- Bài thuốc sài hồ sơ can tán: Bài thuốc này giúp điều trị các triệu chứng bụng trên đầy trướng, vùng thượng vị đau xuyên ra hai bên hông, ợ hơi, ợ chua, táo bón, rêu lưỡi trắng mỏng, mạch trầm huyền;
- Bài thuốc nhất quán tiễn: Giúp điều trị vùng thượng vị đau nhiều, đau rát, cự án, miệng khô đắng, hay ợ chua, chất lưỡi đỏ, rêu lưỡi vàng, mạch huyền sác;
- Bài thuốc thất tiêu tán: Chữa đau dữ dội ở một vị trí nhất định ở vùng thượng vị, cự án. Có thể có nôn ra máu, đi ngoài phân đen, môi đỏ, lưỡi đỏ, rêu lưỡi vàng, mạch huyền sác, hữu lực;
- Bài thuốc hoàng kỳ kiến trung thang: Giúp chữa đau vùng thượng vị liên miên, nôn nhiều, mệt mỏi, thích xoa bóp và chườm nóng, đầy bụng, nôn ra nước trong, sợ lạnh, tay chân lạnh, đại tiện phân nát, có lúc táo, rêu lưỡi trắng, chất lưỡi nhợt, mạch hư tế.
Để chữa viêm loét dạ dày, bạn có thể áp dụng 2 cách điều trị từ Tây y hoặc Đông y đều được (Nguồn:Internet)
Cách phòng ngừa bệnh viêm loét dạ dày
Để phòng tránh căn bệnh viêm loét dạ dày, bạn không nên hút thuốc lá, uống rượu bia, hạn chế sử dụng các loại thuốc giảm đau, hoặc phải được sự tư vấn của bác sĩ hoặc dược sĩ trước khi sử dụng, thực hành vệ sinh an toàn thực phẩm, rửa tay sạch và hạn chế ăn ở ngoài hàng quán, duy trì và thực hiện một lối sống lành mạnh. Đặc biệt, chế độ dinh dưỡng đầy đủ và cân đối là điều cần thiết để hạn chế nguy cơ mắc bệnh.
-
Bệnh viêm loét dạ dày ăn gì ?
- Chuối: Được xếp đầu bảng trong nhóm thực phẩm thân thiện đối với dạ dày bởi khả năng trung hòa được nồng độ acid vượt ngưỡng trong dịch dạ dày và giảm viêm;
- Cơm: Cơm mềm, dễ tiêu hóa, và tránh kích thích dạ dày tiết nhiều acid; có tác dụng làm giảm cơn đau dạ dày, có thể hấp thụ các chất lỏng bên trong dạ dày, giảm nguy cơ tiêu chảy;
- Bánh mì: Cũng là 1 lựa chọn tốt từ nhóm đường bột, ít béo, dễ tiêu hoá. Tuy nhiên tránh dùng với bơ và mứt cho tới khi dạ dày khỏe mạnh hơn;
- Canh/Soup: Là thực phẩm đã được nấu chín, mềm, không gây "áp lực" với hệ tiêu hóa, đồng thời lượng nước nhiều giúp pha loãng nồng độ acid trong dịch dạ dày làm người bệnh dễ tiêu hoá thức ăn hơn;
- Nước ép táo: Dễ tiêu hoá và giàu dinh dưỡng, trong đó thành phần chất xơ hoà tan pectin thúc đẩy hoạt động của dạ dày và đường ruột, phòng ngừa tiêu chảy và táo bón;
- Nước dừa: Giàu điện giải natri, kali, canxi giúp bổ sung các thiếu hụt do ăn uống kém hoặc bù lượng mất sau tiêu chảy, nôn ói;
- Sữa chua: Có nhiều probiotic, enzyme có tác dụng hỗ trợ hệ tiêu hóa, nâng cao sức đề kháng;
- Trà thảo dược: Đa số các loại trà thảo dược (không cafeine) giúp điều hòa hệ tiêu hóa, ngăn các chứng khó chịu, đầy bụng. Trà thảo dược chiết xuất từ hoa cúc còn có tác dụng giúp cải thiện viêm nhiễm;
- Gừng: Có thể giúp cải thiện chức năng tiêu hóa, giảm các triệu chứng đau dạ dày, đầy hơi, khó tiêu. Có thể bổ sung gừng vào thực đơn hàng ngày như uống trà gừng hay nhấm nháp một vài lát gừng sống;
- Đậu bắp: Giúp bảo vệ tốt cho niêm mạc dạ dày, ngăn ngừa các nguy cơ gây tổn thương niêm mạc dạ dày, và hỗ trợ làm lành các vết viêm loét trong dạ dày;
- Nghệ và mật ong: Hỗn hợp này là bài thuốc đông y chính trong điều trị bệnh lý viêm loét dạ dày. Nghệ có tác dụng chống viêm, giảm tiết dịch vị, kiềm hoá độ acid của dịch vị. Mật ong có tác dụng điều hòa nồng độ acid tại dạ dày, tránh tình trạng kích ứng dạ dày;
- Thực phẩm giàu dinh dưỡng, vitamin A, B, D, K, acid folic, canxi, sắt, kẽm, magie: Có nhiều trong ngũ cốc, rau củ màu đỏ và xanh đậm, cần được tăng cường trong khẩu phần để cải thiện tình trạng thiếu hụt vitamin, các khoáng chất do tiêu hóa hấp thụ kém trong bệnh lý dạ dày - tá tràng.
-
Bệnh viêm loét dạ dày nên kiêng ăn gì ?
- Thực phẩm gây tổn thương đến niêm mạc dạ dày: Rượu, bia, cà phê, trà đặc; các loại rau đậu già, củ cải già, rễ cây...; các gia vị cay nóng như tiêu, ớt, gừng khô...; món ăn chiên xào nhiều dầu mỡ, món nướng tẩm nhiều gia vị, đồ ăn chế biến sẵn có các chất bảo quản, các loại thức ăn như xương băm nhỏ, sụn, tôm cua, cổ cánh, chân gà, vịt, đầu cá…;
- Thực phẩm gây tăng acid dạ dày: Trái cây chua (cam, chanh, quýt, xoài, khế...); thực phẩm chua (dấm, mẻ);
- Thực phẩm sinh hơi, chướng bụng: Giá đỗ, dưa cà muối, hành, hẹ, cần tây... các loại nước ngọt, nước trái cây có ga....
Viêm loét dạ dày rất thường gặp trong đời sống hiện nay. Tuy hầu như không nguy hiểm đến tính mạng nhưng nó gây ra nhiều phiền toái trong cuộc sống cũng như công việc. Hy vọng bài viết trên đã cung cấp những kiến thức cơ bản giúp bạn có được lối sống lành mạnh để phòng ngừa bệnh, cũng như nhận ra những triệu chứng sớm của viêm loét dạ dày để có kế hoạch điều trị sớm nhất có thể.
