Theo Newsweek, từ đầu tháng 4/2023, núi lửa Nevado del Ruiz ở phía tây Columbia, ở độ cao 5.364m so với mực nước biển, đã phun ra những đám tro bụi và hơi nước. Điều này có thể là “tiền đề” cho một vụ phun trào khủng khiếp tiếp theo của ngọn núi lửa này.
Cơ quan địa chất Columbia cho biết, kể từ 1/5, ngọn núi lửa này đã có dấu hiệu hoạt động thông qua các trận động đất. Cơ quan chức năng đã nâng mức cảnh báo về ngọn núi lửa Nevado del Ruiz lên mức màu cam (biểu thị khả năng cao sẽ xảy ra phun trào những ngày hoặc tuần tới) và tiến hành sơ tán các cộng đồng sinh sống xung quanh núi lửa.
Nevado del Ruiz được ghi nhận là một trong những ngọn núi lửa nằm trong “Vành đai lửa Thái Bình Dương” - khu vực có nhiều ngọn núi lửa đang hoạt động và thường xuyên xảy ra động đất.
Nevado del Ruiz hình thành cách đây khoảng 150.000 năm, là núi lửa dạng tầng bao gồm nhiều lớp dung nham xen kẽ giữa tro núi lửa cứng và đá. Bên ngoài được bao phủ bởi băng tuyết cùng một chỏm băng khá dày và đây chính là mối quan tâm lớn của các nhà địa chất.
Theo Brittany Brand, Giám đốc Viện Khả năng phục hồi Khí hậu và Hiểm họa Bang Boise tại Đại học Bang Boise, núi lửa Nevado del Ruiz có những sườn dốc và hệ thống thoát nước mở ra hạ lưu. Chỉ cần xảy ra một vụ phun trào tro hoặc dung nham nhỏ là có thể làm tan chảy chỏm băng tạo thành lahars (dòng chảy bùn) gây ra những hậu quả tàn khốc.
Trong quá khứ, sự kiện phun trào núi lửa Nevado del Ruiz vào ngày 13/1/1985 được coi là thảm họa thiên nhiên tồi tệ nhất trong lịch sử Columbia và là một trong những vụ phun trào núi lửa gây nhiều thương vong nhất trong thế kỷ XX, khi số người thiệt mạng lên tới 25.000 người sinh sống tại thị trấn Armero.
Chính vì thế, các nhà địa chất lo ngại về những hoạt động của nó trong thời gian gần đây, bởi chỉ một vụ phun trào nhỏ cũng có thể đủ làm tan chảy băng tuyết vĩnh cửu che phủ ngọn núi và gây ra những vụ lở đất và dòng chảy bùn.
Khu vực xung quanh núi lửa hiện đang là nơi sinh sống của khoảng 57.000 người, trải rộng trên các khu vực của 6 tỉnh.
Theo Brand, mặc dù Nevado del Ruiz đang có những bất ổn nhưng rất khó để có thể biết được chính xác việc nó có phun trào hay không. Tuy nhiên, nếu Nevado del Ruiz phun trào, tình hình sẽ rất khác so với năm 1985, bởi hiện nay chúng ta đã có hệ thống cảnh báo tốt hơn để người dân có thể biết về mối nguy hiểm sắp xảy ra.
Hiện các nhà địa chất đang tổ chức giám sát, theo dõi ngọn núi lửa này và sẽ phát cảnh báo đến người dân trong thời gian sớm nhất nếu nhận thấy dấu hiệu một vụ phun trào sắp xảy ra.
