Tin tứcTheo Hãng tin AFP, Cơ quan khí tượng Nhật Bản (JMA) xác định trận động đất có độ lớn 7,5 (điều chỉnh từ mức 7,6 ban đầu), xảy ra lúc 23h15 ngày 8/12 theo giờ địa phương. JMA cảnh báo khu vực có thể tiếp tục hứng thêm những đợt địa chấn tương tự, thậm chí mạnh hơn, trong những ngày tới.
Thủ tướng Takaichi Sanae cho biết ít nhất 30 người bị thương do rung lắc dữ dội ngoài khơi tỉnh Aomori. Cơ quan quản lý cháy nổ và thiên tai Nhật Bản thông tin trong số này có một trường hợp bị thương nặng ở đảo Hokkaido. Sau động đất, Nhật Bản ghi nhận các đợt sóng thần cao khoảng 70cm, thấp hơn đáng kể so với kịch bản cảnh báo ban đầu.
Hình ảnh từ hiện trường cho thấy nhiều đoạn đường xuất hiện vết nứt lớn, một số vị trí sụt lún khiến ít nhất một chiếc ô tô bị rơi xuống hố. Kính cửa sổ vỡ vụn vương vãi trên vỉa hè và lòng đường, phản ánh mức độ rung lắc mạnh tại khu dân cư.
Ban đầu, một số vụ cháy được báo cáo rải rác sau động đất. Tới ngày 9/12, người phát ngôn Chính phủ Minoru Kihara cho biết đến thời điểm này mới chỉ xác nhận một vụ hỏa hoạn tại một ngôi nhà.
Tại Hokkaido, phóng viên AFP mô tả mặt đất rung lắc dữ dội trong khoảng 30 giây, cùng lúc điện thoại thông minh đồng loạt phát cảnh báo khẩn. Anh Daiki Shimohata, 33 tuổi, công chức sống ở thị trấn Hashikami (tỉnh Aomori), kể lại anh và gia đình phải chạy vội ra khỏi nhà giữa đêm.
“Cơn rung lắc lần này là thứ chúng tôi chưa từng trải qua. Nó kéo dài khoảng 20 giây. Chúng tôi ôm hai con nhỏ, bé gái 2 tuổi và bé trai 1 tuổi. Cảm giác đó khiến tôi nhớ lại thảm họa năm 2011”, anh nói, nhắc tới trận động đất sóng thần từng cướp đi gần 20.000 sinh mạng.
Giới chức Nhật Bản cho hay khoảng 28.000 người được khuyến cáo sơ tán đến nơi an toàn. Một số điểm trú ẩn tạm thời nhanh chóng kín chỗ. Thời tiết bên ngoài đã xuống gần mức 0°C, càng làm tăng áp lực lên công tác ứng phó và bảo đảm an sinh.
Theo Hãng Kyodo News, khoảng 2.700 hộ dân ở tỉnh Aomori bị mất điện trong những giờ đầu sau động đất. Các công ty điện lực đã khẩn trương khắc phục, đến sáng 9/12 phần lớn khu vực được cấp điện trở lại, chỉ còn dưới 40 hộ chưa có điện.
Ngay sau động đất, JMA phát cảnh báo sóng thần với kịch bản có thể xuất hiện các đợt sóng cao tới 3m dọc bờ biển phía bắc. Hàng ngàn cư dân ven biển được kêu gọi rời khỏi khu vực nguy hiểm. Cuối cùng, sóng cao nhất ghi nhận chỉ khoảng 70cm và cảnh báo sóng thần được dỡ bỏ sau vài giờ, giúp người dân phần nào trút bớt lo âu.
Dịch vụ tàu cao tốc Shinkansen ở một số đoạn tuyến được tạm ngừng để kỹ sư kiểm tra an toàn đường ray, hạn chế rủi ro tai nạn thứ cấp sau địa chấn. Công ty điện lực Tohoku Electric Power khẳng định không phát hiện bất thường tại nhà máy điện hạt nhân Higashidori (tỉnh Aomori) và cơ sở Onagawa thuộc tỉnh Miyagi lân cận thông tin đặc biệt nhạy cảm trong bối cảnh dư luận Nhật Bản chưa quên sự cố hạt nhân Fukushima năm 2011.
Sáng 9/12, Thủ tướng Takaichi kêu gọi người dân tiếp tục thận trọng, không chủ quan sau khi cảnh báo sóng thần được dỡ bỏ. “Xin hãy theo dõi sát thông tin từ JMA hoặc chính quyền địa phương trong khoảng một tuần tới, kiểm tra xem đồ đạc trong nhà đã được cố định chắc chắn hay chưa và sẵn sàng sơ tán nếu cảm nhận được rung lắc”, bà nói.
Với khoảng 125 triệu dân, Nhật Bản hứng chịu khoảng 1.500 trận động đất mỗi năm. Công tác phòng chống thiên tai, từ tiêu chuẩn xây dựng, hệ thống cảnh báo tới diễn tập cộng đồng, được xem là “phần tất yếu” của đời sống xã hội.
Rủi ro vẫn ở mức rất cao. Tháng 1/2025, một hội đồng của Chính phủ Nhật tăng nhẹ ước tính khả năng xảy ra động đất lớn tại rãnh Nankai trong 30 năm tới lên khoảng 75-82%. Đến tháng 3/2025, chính phủ công bố kịch bản mới: một “siêu động đất” kèm sóng thần tại khu vực này có thể khiến tới 298.000 người thiệt mạng và gây thiệt hại kinh tế lên tới 2.000 tỉ USD.
