Theo một nghiên cứu tham khảo được công bố hôm thứ Sáu, lượng khí thải CO2 từ việc tiêu thụ nhiên liệu hóa thạch (dầu, khí đốt hoặc than đá) sẽ vượt mức kỷ lục vào năm 2022.
Tổng lượng phát thải của khí nhà kính, nguyên nhân chính gây ra hiện tượng nóng lên toàn cầu, bao gồm cả những nguyên nhân do phá rừng tạo ra, sẽ gần như trở lại mức của năm 2019, với tốc độ này thì hành tinh chỉ còn một nửa cơ hội để tránh việc tiến tới mức ấm lên 1,5°C trong 9 năm, theo các nhà khoa học của Global Carbon Project.
Theo tính toán, lượng khí thải CO2 từ hóa thạch "dự kiến sẽ tăng 1% so với năm 2021, đạt 36,6 tỷ tấn, cao hơn không đáng kể so với mức của năm 2019, thời điểm trước đại dịch Covid-19".
Sự gia tăng này chủ yếu được thúc đẩy bởi việc sử dụng dầu (tăng 2,2%),và việc nối lại giao thông hàng không và than đá (tăng 1%). Lượng phát thải từ than đã giảm kể từ năm 2014 cũng sẽ tăng 1% hoặc thậm chí vượt mức kỷ lục của năm đó.
Ông Glen Peters, một trong các tác giả của nghiên cứu được công bố trên tạp chí Earth Systems Science Data tại hội nghị khí hậu quốc tế COP27, chia sẻ với AFP rằng sự gia tăng lượng khí thải này là do có sự kết hợp của cả 2 yếu tố, đó là các hoạt động của quá trình phục hồi sau Covid và cuộc khủng hoảng năng lượng từ xung đột của Nga và Ukraine.
Nhóm GCP, tập hợp hơn 100 nhà khoa học từ 80 tổ chức đã tính toán lượng khí thải CO2 mỗi năm cũng như "ngân sách carbon" còn lại, tức là giới hạn của lượng carbon dioxide được phép để duy trì dưới nhiệt độ toàn cầu nhất định.
Với tốc độ "chi tiêu" ngân sách hiện tại, chỉ còn một trong hai cơ hội để đạt được mục tiêu tham vọng nhất trong chín năm, bao gồm cả hiện tượng ấm lên toàn cầu ở mức 1,5°C. Lượng phát thải khí nhà kính sẽ phải giảm 45% vào năm 2030 để có cơ hội đạt được điều này.
Nằm trong số các quốc gia gây ô nhiễm nhiều nhất thế giới, Ấn Độ là nước có sự phục hồi phát thải từ nhiên liệu hóa thạch mạnh nhất vào năm 2022, tăng 6% chủ yếu do tiêu thụ than trong bối cảnh kinh tế phục hồi mạnh mẽ. Ngoài ra, Mỹ cũng ghi nhận mức tăng 1,5%.
Trung Quốc dự kiến sẽ kết thúc năm ở mức giảm 0,9%, do sự sụt giảm mạnh hồi đầu năm khi thực hiện chính sách zero-Covid và cuộc khủng hoảng bất động sản, mặc dù đợt nắng nóng mùa hè sau đó đã làm sụt giảm năng suất thủy điện và tăng giá than.
Liên minh châu Âu rơi vào khủng hoảng năng lượng do xung đột giữa Nga và Ukraine, dự kiến sẽ ghi nhận mức giảm 0,8%, với lượng khí thải liên quan đến khí đốt giảm 10% và lượng khí thải liên quan đến than tăng 6,7%, so với mức tăng 0,9% đối với dầu.
Do trải qua nhiều cuộc khủng hoảng, năm 2022 sẽ không phải là năm điển hình mà từ đó chúng ta có thể rút ra những bài học rõ ràng, các tác giả nhấn mạnh. Corinne Le Quere, một tác giả khác của báo cáo, cho biết mức tăng 1% có thể không phải là "một xu hướng dài hạn". Nhưng "lượng khí thải cũng không giảm như bình thường".