Bước ngoặt
Kể từ sau Thế chiến II đến nay, Nhật Bản trở thành quốc gia theo đuổi chủ nghĩa hòa bình. Kế hoạch quân sự 5 năm mới nhất trị giá 320 tỷ USD vừa được công bố từng được cho là “điều không tưởng” ở xứ sở Mặt trời mọc.
Khi kế hoạch này được triển khai, chi tiêu quốc phòng của Nhật Bản sẽ tăng gấp đôi - lên khoảng 2% tổng GDP, vượt qua giới hạn chi tiêu quốc phòng tương đương 1% GDP được đặt ra từ năm 1976.
Nhật Bản sẽ trở thành nước có ngân sách quốc phòng lớn thứ ba thế giới, sau Mỹ và Trung Quốc.
Thủ tướng Fumio Kishida - người từng mô tả đất nước và người dân Nhật Bản đang ở vào “thời điểm mang tính bước ngoặt của lịch sử” – cho biết việc tăng cường phát triển quốc phòng như hiện nay là “câu trả lời cho những thách thức an ninh khác nhau mà chúng ta đang phải đối mặt”.
Chính phủ của ông Kishida lo ngại việc Nga tiến hành chiến dịch quân sự đặc biệt ở Ukraine sẽ tạo ra “tiền lệ” và “khuyến khích” Trung Quốc tấn công Đài Loan.
Nếu điều này xảy ra, cả khu vực Đông Bắc Á sẽ rơi vào tình trạng bất ổn, các vùng lãnh thổ lân cận Nhật Bản sẽ bị đe dọa; đồng thời làm gián đoạn nguồn cung chất bán dẫn từ Đài Loan và đặt tuyến đường biển chiến lược vận chuyển dầu từ Trung Đông đến Nhật Bản vào tình thế nguy hiểm.
Kế hoạch lớn nhất từ Thế chiến II
Các hạng mục chính trong kế hoạch quân sự mới trị giá 320 tỷ USD của Nhật Bản bao gồm tăng cường mua các loại tên lửa có khả năng chiến đấu cao, máy bay không người lái tấn công và trinh sát, thiết bị liên lạc vệ tinh, máy bay chiến đấu tàng hình Lockheed Martin F-35, máy bay trực thăng, tàu ngầm, tàu chiến và máy bay vận tải hạng nặng.
Nước này cũng chuẩn bị nhân lực, vật lực cho các cuộc xung đột có khả năng xảy ra trong tương lai và ứng phó với những tác động từ các vùng chiến sự hiện hữu trên thế giới.
Nhà sản xuất thiết bị quân sự như Mitsubishi Heavy Industries (MHI) dự kiến sẽ phát triển 3 trong số các tên lửa tầm xa, một phần quan trọng trong lực lượng tên lửa mới của Tokyo.
MHI và nhiều nhà sản xuất khác sẽ bắt tay chế tạo máy bay chiến đấu phản lực trong dự án hợp tác giữa Nhật Bản, Anh và Italy.
Ngoài ra, chính phủ Nhật Bản cũng cho biết sẽ tăng cường dự trữ nhiều loại khí tài quân sự và đạn dược; mở rộng phạm vi vận chuyển hàng hóa và phát triển khả năng tác chiến trên không gian mạng.
Trong bản "Hiến pháp hoà bình" nổi tiếng của Nhật Bản sau khi kết thúc Chiến tranh Thế giới thứ hai, quốc gia này đã từ bỏ quyền phát động chiến tranh và quyền sử dụng chiến tranh làm phương tiện giải quyết các tranh chấp, và chỉ duy trì quyền tự vệ ở mức độ tối thiểu.
Ông Yoji Koda - cựu Đô đốc Lực lượng Phòng vệ Nhật Bản (SDF) nhận định: “Tình thế hiện nay đang đặt ra một hướng đi mới cho Nhật Bản. Nếu được thực thi đúng cách, SDF sẽ trở thành lực lượng chiến đấu hiệu quả tầm cỡ thế giới.”
“Thủ tướng Nhật Bản đang đưa ra một tuyên bố chiến lược rõ ràng, cụ thể về vai trò của nước này với tư cách là nước đảm bảo an ninh ở Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương”, Đại sứ Mỹ tại Nhật Bản Rahm Emanuel cho biết trong một tuyên bố.
