1. Hội chứng cushing là gì?
Hội chứng cushing hay còn được gọi là bệnh suy tuyến thượng thận thứ phát, đây là một hội chứng rối loạn nội tiết tố hiếm gặp xảy ra khi mô cơ thể tiếp xúc với quá nhiều lượng cortisol trong máu.
Cortisol được sản sinh bởi tuyến thượng thận, là một hormone giúp cơ thể điều hòa huyết áp và phản ứng lại với stress. Tuy nhiên, tình trạng có quá nhiều cortisol sẽ gây ra sự biến đổi bất thường ở cơ thể.
Hội chứng cushing thường xuất hiện nhiều nhất ở phụ nữ từ 25 đến 45 tuổi. Hội chứng cushing có thể làm gia tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường, tăng huyết áp, chứng loãng xương và béo phì.
Người mắc hội chứng cushing có xu hướng béo phì thân trên (Nguồn: Internet)
2. Nguyên nhân gây hội chứng cushing
Nguyên nhân gây ra hội chứng cushing là do các mô cơ thể tiếp xúc với nồng độ cao cortisol trong máu. Tình trạng quá nhiều cortisol trong cơ thể xuất phát từ việc dùng các loại thuốc kê đơn được chỉ định bởi bác sĩ để chữa trị các chứng bệnh như hen suyễn, viêm phế quản, viêm khớp và các bệnh viêm khác.
Các loại thuốc này có chứa hormone glucocorticoids-steroid, một hormone có thành phần hóa học giống với corticoid. Glucocorticoids cũng được sử dụng để ức chế hệ thống miễn dịch sau khi thực hiện ghép tạng.
Một vài loại u bướu cũng có thể sản sinh ra quá nhiều lượng cortisol. Những loại u bướu này có thể xuất hiện ở tuyến yên, tuyến thượng thận hay ở các khu vực khác.
3. Biểu hiện của hội chứng cushing
Các triệu chứng cushing rất đa dạng nhưng đa số các trường hợp mắc bệnh đều bị béo phì thân trên, mặt tròn, có mỡ quanh vùng cổ, cánh tay và cẳng chân bị gầy. Trẻ em bị hội chứng cushing có xu hướng bị béo phì và chậm phát triển.
Ngoài ra, biểu hiện khác của hội chứng cushing gồm có:
- Các vết giãn rộng màu hồng đỏ tía có thể xuất hiện trên da.
- Làn da mỏng, nhạy cảm dễ bị bầm tím và khó lành vết thương.
- Xương yếu, giòn và dễ gãy.
- Sự biến đổi hormone ở phụ nữ gây ra hiện tượng phát triển quá nhiều lông ở mặt, cổ, ngực và chu kỳ kinh nguyệt có thể không đều đặn hoặc ngừng hẳn.
- Nam giới có thể bị liệt dương.
- Đi tiểu thường xuyên hơn.
- Luôn cảm thấy rất mệt mỏi, yếu cơ.
- Bị cao huyết áp.
- Thay đổi tính cách, luôn cảm thấy khó chịu, lo lắng và phiền muộn
4. Phương pháp chẩn đoán hội chứng cushing
Bác sĩ sẽ chẩn đoán hội chứng cushing bằng cách khám sức khỏe và xét nghiệm máu cũng như nước tiểu.
Nếu lượng cortisol đang ở mức cao, bác sĩ sẽ yêu cầu các xét nghiệm khác. Những xét nghiệm này thường liên quan đến việc dùng thuốc và kiểm tra các mẫu máu và nước tiểu. Phương pháp chụp cắt (CT) hoặc chụp cộng hưởng từ (MRI) ở vùng bụng cũng sẽ được tiến hành để tìm kiếm khối u ở tuyến thượng thận hoặc não để tìm kiếm khối u ở tuyến yên.
5. Điều trị hội chứng cushing bằng cách nào?
Lạm dụng thuốc kháng viêm, giảm đau có nguy cơ mắc hội chứng cushing (Nguồn: Internet)
Hầu hết các trường hợp bị hội chứng cushing có thể được điều trị và thoát khỏi bệnh. Việc điều trị hội chứng cushing hiệu quả sẽ dựa vào nguyên nhân gây bệnh. Cụ thể:
- Nếu do thuốc, bác sĩ có thể thay đổi liều lượng thuốc để làm giảm lượng cortisol hay chỉ định các loại thuốc có chức năng ngăn chặn các tác động của cortisol lên cơ thể.
- Nếu hội chứng cushing gây ra bởi một khối u, có thể được điều trị bằng cách kết hợp phẫu thuật, hóa trị hoặc xạ trị.
- Nếu không tìm được nguyên nhân gây bệnh, tuyến thượng thận có khả năng bị loại bỏ để ngăn ngừa việc sản sinh quá nhiều cortisol. Sau đó, bệnh nhân cần phải dùng thuốc để bù đắp cho lượng cortisol bị mất đi.
Lời khuyên: Để sớm hồi phục sau điều trị, người bệnh nên giảm việc sử dụng hormone, tái khám đúng lịch, ăn ít mỡ và calories,…Nếu bị sốt, nhiễm trùng hoặc tình trạng thâm tím trở nặng hoặc tăng cân quá nhiều thì hãy đến gặp bác sĩ ngay.
