1. Nghiện mạng xã hội là gì?
Mạng xã hội là kênh để kết nối các thành viên cùng sở thích internet với nhiều mục đích khác nhau, không phân biệt không gian và thời gian. Những người tham gia mạng xã hội còn được gọi là cư dân mạng hay rộng hơn là cộng đồng mạng. Các mạng xã hội phổ biến hiện nay gồm có facebook, zalo, instagram, twitter,…
Mạng xã hội giúp gắn kết và liên lạc với bạn bè, cộng đồng (Nguồn: Internet)
Nghiện mạng xã hội là một kiểu nghiện thói quen, khó bỏ và khó điều trị. Bạn có thể bị nghiện mạng xã hội khi có những biểu hiện sau đây:
- Cập nhật và online 24/24.
- Cuồng like.
- Luôn luôn dán mắt không rời khỏi chiếc điện thoại.
- Up ảnh “câu” like và thường trực xem bao nhiêu người đã like.
- Quá tin vào những thông tin (có thể chưa được kiểm chứng) trên mạng xã hội.
- Nói chuyện với bạn bè qua mạng xã hội dù đang ở ngay cạnh nhau.
- Đặt hết niềm tin vào danh sách bạn bè (friends list).
- Không ngần ngại trở thành “anh hùng bàn phím”, sẵn sàng bình luận, phê bình người khác với những câu nói bông đùa, tâng bốc, xỉ nhục, chỉ trích,...
- Có dấu hiệu tự kỷ, thích được một mình để lên mạng xã hội.
2. Lợi ích và tác hại của mạng xã hội
2.1 Lợi ích của mạng xã hội
Ngày nay, mạng xã hội được sử dụng rộng rãi và phổ biến là nhờ những lợi ích sau đây:
- Cập nhật tin tức, kiến thức, xu thế: Chỉ cần like hoặc theo dõi một kênh tin tức nào đó mà bạn yêu thích, bạn có thể xem được những tin tức “nóng” trong ngày. Bạn cũng có thể cập nhật những bộ phim, những video nhạc mới nhất ngay trên mạng xã hội.
- Cải thiện chất lượng và tốc độ của báo chí: Do tính năng cập nhật và lan rộng nhanh của mạng xã hội mà các cơ quan báo chí và thông tin đại chúng đang tích cực đăng tải cùng một lúc trên báo giấy, trên báo điện tử và trang mạng của mình để theo kịp xu thế của thời đại và giữ số lượng độc giả của mình.
- Kết nối bạn bè, gia đình, cộng đồng: Dù bạn ở đâu, gần hay cách xa cả đại dương, bạn và người thân cũng có thể liên lạc với nhau qua các trang mạng xã hội. Bạn cũng có thể tham gia các hội nhóm với những người có cùng sở thích, đam mê với mình để trao đổi kiến thức hay những kinh nghiệm với nhau.
- Kinh doanh, quảng cáo: Mạng xã hội là kênh giúp bạn kinh doanh online khá hiệu quả.
Nhìn chung, cùng với sự phát triển của khoa học kỹ thuật, con người có thêm một phương thức để thu nhập thông tin. Việc phổ biến các mạng xã hội như facebook, twitter, zalo,…giúp những thành viên trong cộng đồng dễ dàng nắm bắt mọi thông tin mới từ bạn bè hãy xã hội.
2.2 Tác hại của mạng xã hội
Mặc dù có nhiều lợi ích nhưng nếu sử dụng mạng xã hội quá mức có thể dẫn đến nghiện và gây ra những tác hại khôn lường cho sức khỏe cũng như tinh thần. Dưới đây là những tác hại của mạng xã hội có thể bạn chưa biết:
- Tốn quá nhiều thời gian
Khoảng thời gian mà bạn dành cho việc sử dụng mạng xã hội có thể nhiều hơn là bạn tưởng tượng. Nhiều người trong chúng ta có thói quen vô mạng bất cứ thời gian nào rảnh rỗi. Điều này khiến bạn mất đi khoảng thời gian để não được thư giãn và nghỉ ngơi thực sự.
- Giảm tương tác với mọi người
Nghiện mạng xã hội khiến bạn trở nên sống “ảo” nhiều hơn sống “thật”. Thời gian cho người thật việc thật bị giảm bớt, điều này có thể khiến các mối quan hệ của bạn bị rạn nứt.
- Nguy cơ mắc bệnh trầm cảm
Bắt nạt qua mạng là tình trạng cá nhân nào bị đe dọa, xâm hại, bị tra tấn tinh thần qua tin nhắn, mạng xã hội… Bắt nạt qua mạng có thể dẫn tới rối loạn lo âu, rối loạn trầm cảm, tự làm đau bản thân và thậm chí tự tử.
- Tăng cảm giác muốn gây sự chú ý
Đăng những trạng thái mơ hồ, khó hiểu trên mạng xã hội để thu hút sự chú ý của người khác đang trở thành một thói quen của những người tham gia mạng xã hội. Mạng xã hội góp phần tăng sự ganh đua, sự cạnh tranh không ngừng nghỉ để tìm kiếm những cái like ảo.
- Mất ngủ
Càng sử dụng mạng xã hội càng không buồn ngủ, dẫn đến thiếu ngủ triền miên (Nguồn: Internet)
Ánh sáng tỏa ra từ màn hình các thiết bị điện tử sẽ đánh lừa não của bạn là chưa đến giờ đi ngủ, từ đó khiến bạn thường xuyên bị mất ngủ. Thiếu ngủ dẫn đến nhiều hệ lụy nghiêm trọng cho sức khỏe và tinh thần.
- Thiếu riêng tư
Các trang mạng xã hội vẫn đang âm thầm lưu lại (và bán) thông tin cá nhân của bạn. Cả cơ quan tình báo Mỹ cũng đang dính vào vụ lùm xùm liên quan đến việc cho phép chính phủ truy cập vào những dữ liệu cá nhân bao gồm email, các cuộc gọi Skype… Điều này rõ ràng cho thấy rằng sự bảo mật và riêng tư trên Internet đang bị xâm hại.
Như vậy, tác hại của mạng xã hội đối với sức khỏe và tinh thần là vô cùng lớn. Do đó, nếu có những dấu hiệu bị nghiện mạng xã hội thì bạn nên tìm cách cai ngay từ bây giờ.
3. Cách cai nghiện mạng xã hội
Những việc mà bạn cần làm khi có dấu hiệu nghiện mạng xã hội:
- Giảm bớt, kiểm soát thời gian sử dụng mạng xã hội.
- Thiết lập kế hoạch, mục tiêu hoạt động trong ngày, ưu tiên các công việc chính như học tập, công tác, chăm sóc bản thân, nghỉ giải lao thường xuyên tránh cơ thể mệt mỏi.
- Tập thể dục, đặc biệt vào buổi sáng, các khoảng thời gian hay sử dụng mạng xã hội, làm một hành động khác mang tính chất tích cực để thay thế.
- Dành thời gian nhiều hơn cho người xung quanh, tận dụng mọi cơ hội có thể trò chuyện trực tiếp với bạn bè và người thân thay bằng sử dụng mạng xã hội để trò chuyện.
- Đến các cơ sở y tế, gặp gỡ các bác sĩ hoặc chuyên gia tâm lý khi cần thiết.
Tóm lại, hãy luôn ghi nhớ rằng, bạn đang sống trong thế giới thực, mọi tương tác của bạn trong thế giới “ảo” chỉ mang tính chất hỗ trợ, chứ không phải là thay thế.
