NASA thử nghiệm công nghệ mới giúp phát hiện sớm sóng thần

VOH - Ngày 31/5, Cơ quan Hàng không và Vũ trụ Mỹ (NASA) cho biết, các nhà khoa học tại cơ quan này đang thử nghiệm một cách tiếp cận mới nhằm phát hiện sóng thần.

Được kích hoạt bởi động đất, núi lửa dưới đáy biển và các lực rung chuyển Trái đất khác, sóng thần có thể tàn phá các cộng đồng ven biển. Khi đưa ra cảnh báo trước, mỗi giây đều có giá trị. Đó là lý do, NASA đưa ra công nghệ mới giám sát mối nguy hiểm nói trên được gọi là GUARDIAN (Mạng lưới thông tin thảm họa và cảnh báo dựa trên thời gian thực khí quyển tầng cao GNSS). 

Công nghệ mới sử dụng các tín hiệu từ hệ thống định vị toàn cầu (GPS) để phát hiện sóng ở Vành đai lửa Thái Bình Dương bởi khoảng 78% trong số hơn 750 cơn sóng thần được xác nhận từ năm 1900 đến năm 2015 xảy ra ở khu vực này, theo cơ sở dữ liệu lịch sử do Cơ quan Khí quyển và Đại dương Quốc gia (NOAA).

sóng thần
Sóng nổi lên ở Vịnh Onomea, Hawaii - nơi nước biển dâng cao hơn 9 mét trong trận sóng thần chết người ngày 1/4/1946. - Ảnh: NASA

Công nghệ mới có thể giúp phát hiện các mối nguy hiểm từ sóng thần thông qua các gợn sóng âm thanh và trọng lực mà chúng đẩy vào không gian.

Theo giải thích từ NASA, trong một cơn sóng thần, nhiều km vuông bề mặt đại dương có thể dâng lên và hạ xuống gần như đồng thời, chiếm chỗ đáng kể không khí bên trên nó. Không khí bị dịch chuyển gợn sóng ra mọi hướng dưới dạng âm thanh tần số thấp và sóng hấp dẫn. 

Trong vòng vài phút, những rung động này chạm tới tầng trên cùng của bầu khí quyển: tầng điện ly tích điện, được hấp thụ bởi Mặt trời. Xung đột tiếp theo của sóng áp suất với các hạt tích điện có thể làm sai lệch tín hiệu từ các vệ tinh định vị gần đó dù rất nhỏ.

Léo Martire, một nhà khoa học của JPL đang phát triển GUARDIAN cho biết, trong khi các công cụ điều hướng thường tìm cách khắc phục các nhiễu loạn của tầng điện ly, các nhà khoa học sử dụng các nhiễu loạn này làm dữ liệu để phát hiện thiên tai, qua đó đưa ra cảnh báo sớm sóng thần.