Tin tứcVụ việc nữ sinh lớp 8 tại Quảng Ninh nhảy từ tầng 4 xuống sân trường vì bị cô giáo thu điện thoại lại dấy lên những luồng ý kiến xôn xao trong giới phụ huynh, giáo viên - xung quanh việc có nên cấm điện thoại trong trường, lớp học.
Thực tế, nhiều trường học hiện nay đã đưa ra các quy định liên quan đến việc không sử dụng điện thoại trong giờ học nhưng quy định là thế còn thực tế thì “muôn màu” và không ít giáo viên phải gánh thêm trách nhiệm làm “cảnh sát” điện thoại trong giờ dạy của mình.
Giải quyết vấn đề này chẳng hề dễ dàng không chỉ tại Việt Nam mà còn ở nhiều nước trên thế giới.
Giáo viên mỏi mệt vì học sinh “làm đủ trò” với điện thoại trong giờ học
Tại Mỹ, không ít giáo viên phàn nàn rằng, học sinh của họ xem Netflix trên điện thoại trong giờ học hay sử dụng ứng dụng cờ bạc để đặt cược. Không chỉ thế, học sinh còn thường xuyên gửi tin nhắn Snapchat trong lớp, nghe nhạc và mua sắm trực tuyến…
Đó là một số trong vô số ví dụ về việc điện thoại thông minh làm xao lãng việc dạy và học.
Sự ‘ưa chuộng’ điện thoại đối với thanh thiếu niên ở Mỹ quá rõ ràng, nhưng các giáo viên cho biết, phụ huynh thường không biết học sinh sử dụng chúng trong lớp học ở mức độ nào.
Xem thêm: Trường học tháo hết gương để hạn chế tình trạng học sinh ‘liên tục xin đi vệ sinh’ để quay TikTok
Theo Trung tâm Thống kê Giáo dục Quốc gia, 77% trường học ở Mỹ cho biết, họ cấm sử dụng điện thoại di động ở trường vì mục đích phi học thuật. Nhưng con số đó là sai lệch bởi điều này không có nghĩa là học sinh đang tuân theo lệnh cấm đó hoặc tất cả các trường học đó đang thực thi lệnh cấm.
“Việc sử dụng điện thoại di động là ngoài tầm kiểm soát. Điều đó có nghĩa là tôi không thể kiểm soát nó, ngay cả trong lớp học của mình”, Patrick Truman – giáo viên tại một trường trung học ở Maryland cấm học sinh sử dụng điện thoại di động trong lớp cho biết.
Mỗi giáo viên có quyền thực thi chính sách này nên Truman đã mua một hộp đựng 36 khe để đựng điện thoại của học sinh. Tuy nhiên, hàng ngày, học sinh giấu điện thoại trong lòng hoặc dưới sách khi chơi trò chơi điện tử và lướt mạng xã hội.
Mệt mỏi vì phải làm ‘cảnh sát’ điện thoại, người thầy này đã đi đến một yêu cầu miễn cưỡng: “Những học sinh sử dụng điện thoại ít nhất cũng phải im lặng. Chúng không phải là vấn đề về hành vi”.
Một nghiên cứu năm ngoái của Common Sense Media cho thấy, 97% trẻ em sử dụng điện thoại trong giờ học và trẻ em nói rằng các chính sách về điện thoại di động ở mỗi trường, mỗi lớp khác nhau và không phải lúc nào cũng được thực thi.
Nhiều chuyên gia cùng chung quan điểm nên ‘cấm sử dụng điện thoại trong trường học’
Hầu hết các trường học đều đã có quy định quản lý việc sử dụng điện thoại của học sinh nhưng chúng được thực thi không thường xuyên. Tại Mỹ, ngày càng nhiều nhà lãnh đạo ở cấp tiểu bang và liên bang bắt đầu tán thành lệnh cấm điện thoại di động ở trường học và đề xuất những cách mới để hạn chế quyền truy cập vào thiết bị.
Sự can thiệp mới nhất của tiểu bang diễn ra ở Utah, nơi Thống đốc Spencer Cox, một đảng viên Đảng Cộng hòa đã kêu gọi tất cả các khu học chánh và Hội đồng Giáo dục tiểu bang loại bỏ điện thoại di động khỏi lớp học.
Ông trích dẫn các nghiên cứu cho thấy, việc học tập được cải thiện, sự xao lãng giảm bớt và học sinh có nhiều khả năng nói chuyện với nhau hơn nếu điện thoại không xuất hiện trong trường, lớp học.
Ông Cox nói với các phóng viên: “Chúng tôi chỉ cần một không gian trong 6 hoặc 7 giờ mỗi ngày, nơi trẻ em không bị buộc vào những thiết bị này”.
Ông cho biết, ý kiến của ông là một phần trong nỗ lực lập pháp nhằm bảo vệ trẻ em ở Utah khỏi những tác hại của mạng xã hội.
Năm ngoái, Florida đã trở thành bang đầu tiên của Mỹ cấm sử dụng điện thoại trong trường học. Một đạo luật có hiệu lực từ tháng 7, yêu cầu tất cả các trường công ở Florida cấm học sinh sử dụng điện thoại di động trong giờ học và chặn truy cập mạng xã hội. Một số trường còn chặt chẽ hơn là cấm điện thoại trong suốt ngày học.
Oklahoma, Vermont và Kansas gần đây cũng đã ban hành luật “trường học không có điện thoại”.
Và hai thượng nghị sĩ Hoa Kỳ – Tom Cotton, đảng viên Đảng Cộng hòa bang Arkansas và Tim Kaine, đảng viên Đảng Dân chủ Virginia – đã đưa ra ý kiến vào tháng 12 yêu cầu một nghiên cứu liên bang về tác động của việc sử dụng điện thoại di động trong trường học đối với sức khỏe tâm thần và kết quả học tập của học sinh.
Hai ông kêu gọi các quy tắc cứng rắn hơn đối với các công ty truyền thông xã hội và đảm bảo an toàn trực tuyến tốt hơn cho trẻ em.
Để lệnh cấm điện thoại di động ở trường học có hiệu lực, các nhà giáo dục và chuyên gia cũng cho rằng, ban giám hiệu nhà trường phải là người thực thi lệnh cấm và không giao nhiệm vụ đó cho giáo viên.
Phong trào Trường học Không Điện thoại tại Mỹ, một nhóm vận động được các bà mẹ thành lập cho biết, các chính sách cho phép học sinh để điện thoại trong ba lô như nhiều trường học đang làm là không hiệu quả.
Kim Whitman, người đồng sáng lập nhóm cho biết: “Nếu cặp sách nằm trên sàn cạnh học sinh, nó sẽ gây ồn ào, mất tập trung, và học sinh sẽ muốn kiểm tra điện thoại suốt”.
Một số học sinh cho rằng, những chính sách như vậy đã tước đi quyền tự chủ của các em và cắt đứt phương thức liên lạc chính của các em với gia đình và bạn bè.
Sự phản đối cũng đến từ các bậc cha mẹ lo sợ bị cắt đứt quan hệ với con mình nếu có trường hợp khẩn cấp ở trường.
Whitman khuyên, các trường nên đưa ra những ngoại lệ đối với những học sinh có nhu cầu giáo dục và y tế đặc biệt, đồng thời thông báo cho phụ huynh theo hướng dẫn của chuyên gia rằng, điện thoại có thể gây mất tập trung nguy hiểm cho học sinh trong trường hợp khẩn cấp.
Học sinh Jaden Willoughey (14 tuổi) chia sẻ nỗi lo lắng về việc mất liên lạc với bố mẹ nếu xảy ra khủng hoảng. Nhưng cậu học sinh này cũng nhìn thấy những mặt tích cực của việc nộp điện thoại ở trường.
Tại trường trung học Delta ở vùng nông thôn Utah, nơi Jaden học, học sinh được yêu cầu để điện thoại ở cửa khi vào lớp. Mỗi phòng học của trường đều có một bộ lưu trữ điện thoại di động trông giống như một chiếc túi đựng giày ngoài cửa với ba chục khe cắm điện thoại thông minh.
Một người bạn cùng lớp, Mackenzie Stanworth (14 tuổi) cho biết, thật khó để ‘bỏ lơ’ chiếc điện thoại nếu nó ở trong tầm tay nhưng cũng thật là nhẹ nhõm khi “rời mắt khỏi màn hình và cuộc sống trên mạng để thực sự nói chuyện trực tiếp với mọi người”.
Jared Christensen, Phó hiệu trưởng của trường cho biết, phải mất vài năm để điều chỉnh chính sách điện thoại di động và tìm ra một hệ thống hoạt động. “Ban đầu đó là một trận chiến. Nhưng nó rất đáng giá” - ông nói.
“Học sinh chú ý và tích cực hơn trong giờ học. Giáo viên có thể giảng dạy mà không cần phải cạnh tranh với điện thoại di động. Và kết quả học tập của học sinh đã tăng lên” - ông nói và trích dẫn, điểm kiểm tra của học sinh trong trường đã bằng hoặc cao hơn mức trung bình của tiểu bang lần đầu tiên sau nhiều năm.
“Tôi không thể nói chắc chắn đó là do chính sách này. Nhưng tôi biết chính sách hạn chế điện thoại có ích” – ông chia sẻ.
Ông cho biết, 'trận chiến' tiếp theo sẽ là chống lại tai nghe nhét tai và đồng hồ thông minh. Ngay cả khi điện thoại được cất trong túi, học sinh vẫn bị phát hiện đang nghe nhạc trên nút tai giấu dưới tóc hoặc áo hoodie.
Xem thêm: Trung Quốc: Trường học bỏ ổ cắm điện do sử dụng điện thoại vào ban đêm khiến sinh viên bất mãn
Nhiều nước đã mạnh dạn cấm điện thoại di động trong trường học
Năm ngoái, Bộ trưởng Giáo dục Anh Gillian Keegan đã công bố hướng dẫn của Bộ Giáo dục, trong đó khuyến nghị hiệu trưởng các trường cấm sử dụng điện thoại - cả trong giờ học và thời gian rảnh trong suốt ngày học.
Bộ cho biết, động thái này “nhằm hỗ trợ việc nâng cao tiêu chuẩn trong trường học bằng cách tăng cường sự tập trung của học sinh và giảm bớt sự xao lãng”.
Khuyến nghị được đưa ra sau khi các nhà nghiên cứu từ chính phủ Anh phát hiện ra rằng, 29% học sinh trung học nói rằng, các em sử dụng điện thoại trong hầu hết hoặc tất cả các giờ học.
Xem thêm: Các bậc cha mẹ ở thị trấn Ireland cùng nhau cấm con sử dụng điện thoại thông minh
Trước Anh, các nước Bồ Đào Nha, Ý và Pháp đều đã cấm điện thoại trong lớp học.
Vào tháng 7/2023, Hà Lan tuyên bố sẽ cấm sử dụng điện thoại di động trong lớp học nhằm ngăn chặn công nghệ làm gián đoạn các bài học.
Chính phủ Hà Lan cho biết, điện thoại di động, máy tính bảng và đồng hồ thông minh đang cản trở việc học của học sinh và sẽ không được phép sử dụng trong lớp từ năm tới.
Ngày càng có nhiều bằng chứng cho thấy, điện thoại di động có tác hại trong giờ học. Học sinh ít có khả năng tập trung và hiệu suất của các em bị ảnh hưởng. Vì lý do này, điện thoại di động, cũng như máy tính bảng và đồng hồ thông minh sẽ không còn được phép sử dụng trong lớp học tại Hà Lan từ ngày 1/1/2024.
Một nghiên cứu mang tính bước ngoặt năm 2015 của Trường Kinh tế London đã xác định, việc cấm điện thoại trong trường học làm tăng thêm 6% điểm kiểm tra và tương đương với một giờ học thêm hàng tuần.
Báo cáo của Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa Liên Hiệp Quốc (UNESCO) hồi tháng 7/2023 cũng cảnh báo về sự lạm dụng điện thoại thông minh và kêu gọi cấm thiết bị này trong trường học toàn cầu.
UNESCO đưa ra nhiều bằng chứng cho thấy việc sử dụng điện thoại thông minh quá nhiều làm giảm hiệu suất học tập, tăng cảm xúc tiêu cực của trẻ em. Do đó, UNESCO kêu gọi cấm điện thoại thông minh trong trường học và duy trì mục tiêu “lấy con người làm trung tâm” trong giáo dục.
