Việt Nam có tất cả 63 tỉnh thành và 54 dân tộc anh em, điều này đã góp phần giúp cho từ ngữ địa phương trở nên phong phú và đa dạng ở từng vùng miền, địa phương. Trong phương ngữ (hay còn gọi là thổ ngữ địa phương) thì “trốc tru”, "khu mấn" là những tiếng lóng địa phương nhận được nhiều sự quan tâm và tò mò từ cư dân mạng. Vậy trốc tru, khu mấn có nghĩa là gì và nó được sử dụng trong những trường hợp nào trong đời sống?
1. Trốc tru là gì?
Trốc tru thực chất là một từ lóng địa phương được sử dụng bởi những người dân ở khu vực miền Trung, trong đó nhiều nhất là tỉnh Nghệ An – nơi có khá nhiều từ ngữ địa phương độc đáo, khó hiểu, khiến nhiều người lần đầu đến đây đều bối rối.
Theo đó, từ “trốc” có nghĩa là cái đầu và từ “tru” có nghĩa là con trâu. Khi ghép đôi hai từ “trốc” và “tru” lại với nhau sẽ có nghĩa là đầu trâu.
Ngoài ra, trong một số trường hợp từ “trốc” không được dùng với nghĩa cái đầu, ví dụ: trốc cúi có nghĩa là đầu gối.
Trốc tru tiếng miền Trung trong giao tiếp hàng ngày được dùng để chỉ những người có tính cách nghịch ngợm, lì lợm, bướng bỉnh, chứng nào tật nấy, không bao giờ chịu tiếp thu lời nói của người khác và cũng như không chịu thay đổi.
Tuy nhiên, trốc tru không phải là từ mang sắc thái nặng nề hay chỉ trích gay gắt với một ai đó, cụm từ này thường được dùng với ý nghĩa trêu đùa nhiều hơn.
Vậy giờ đây, nếu ai đó nói bạn là “đồ trốc tru” có nghĩa là họ đang nói bạn là “đồ đầu trâu", tức là người cứng đầu, ngang bướng, theo hướng nhẹ nhàng, trêu chọc nhau.
Xem thêm: Nghe đã nhiều nhưng liệu bạn có biết ý nghĩa và nguồn gốc của ‘thăm ngàn’ là gì chưa ?
2. Khu mấn là gì?
Tương tự như từ trốc tru, khu mấn cũng là một từ lóng địa phương có nguồn gốc từ vùng đất Nghệ An. Theo từ địa phương Nghệ An, “khu” có nghĩa là mông và “mấn” có nghĩa là váy. Cụm từ này xuất hiện từ những năm 60, 70 của thế kỷ trước.
Thời đó, những người phụ nữ ở vùng Nghệ Tĩnh thường ngồi lê buôn chuyện trong lúc nghỉ ngơi sau những giờ làm việc vất vả. Họ không cần ghế, có thể đặt mông xuống bất kỳ đâu để ngồi, thường là vệ cỏ ven đường, bờ ruộng… nên lớp vải ở mông bám một lớp đất dày cộm, khá bẩn.
Khu mấn chính là từ ám chỉ phần mông váy bị dính bẩn, bị đen, xấu. Ngoài ra, cụm từ này còn được dùng với nghĩa bóng để nói ý nghĩa giá trị việc làm và thái độ với đối tượng không có cảm tình.
Bên cạnh đó, từ “khu mấn” còn dùng để chỉ sự “nghèo”, “không có cái gì đó”.
Vì thế, nếu bạn đến du lịch những tỉnh miền Trung, đặc biệt là Nghệ An, nếu có ai đó mời bạn ăn Quả khu mấn thì cũng đừng tưởng thật nhé, bởi người ta đang trêu bạn đó. Cụm từ "khu mấn" người ta hay dùng không phải dùng để chỉ một loại trái cây mà nó chính là “đặc sản” tiếng lóng của địa phương này với ý nghĩa như trên.
Xem thêm: Trend Get Go - Thử thách 6 ngày 6 đêm lan truyền mạnh mẽ trên mạng xã hội
3. Một số tiếng địa phương miền Trung ít người biết
Trốc tru hay khu mấn là những từ “đặc sản" của Nghệ An nhưng lại được sử dụng khá phổ biến trong đời sống cũng như trong cộng đồng mạng. Ngoài những cụm từ này, Nghệ An còn khá nhiều phương ngữ cực kỳ thú vị mà đôi khi chính các bạn trẻ lớn lên ở nơi đây cũng chưa một lần nghe thấy, chẳng hạn như:
- Cái cươi có nghĩa là cái sân
- Cái chủi có nghĩa là cái chổi
- Chưởi có nghĩa là chửi
- Đọi có nghĩa là bát
- Vung/Vàng có nghĩa là nắp nồi
- Ngẩn có nghĩa là ngốc
- Trửa có nghĩa là giữa, trên...
- Đàng có nghĩa là đường (ví dụ: Trửa đàng = giữa đàng, trửa nhà = giữa nhà)
- Trấp vả có nghĩa là đùi
- Bổ có nghĩa là ngã
- Nác có nghĩa là nước
- Trù có nghĩa là trầu (ví dụ: lá trù = lá trầu)
- Tao, tớ có nghĩa là tau
- Mày có nghĩa là mi
- Choa có nghĩa là chúng tao
- Bọn bây có nghĩa là các bạn
- Hấn có nghĩa là hắn, nó
- Nớ có nghĩa là đó, cái kia
- Cấy có nghĩa là cái (Ví dụ: Cấy kẹo = cái kẹo)
- Gưởi có nghĩa là gửi
- Hun có nghĩa là hôn
- Mần có nghĩa là làm
- Nhởi có nghĩa là chơi
- Rầy có nghĩa là xấu hổ
Như vậy, ý nghĩa từ trốc tru cũng như khu mấn – một trong những phương ngữ Nghệ An đã được giải mã. Hy vọng với những thông tin đã chia sẻ sẽ giúp bạn hiểu và gần gũi hơn với mảnh đất miền Trung này, từ đó càng yêu thêm sự đa dạng trong ngôn ngữ Việt.
Sưu tầm
Nguồn ảnh: Internet