Cây đinh hương hay còn gọi là cống đinh hương, đinh tử, đinh tử hương, kê tử hương (có tên khoa học là Syzygium aromaticum) là một loài thực vật trong họ Đào kim nương (Myrtaceae) có các chồi hoa khi phơi khô có mùi thơm, có nguồn gốc từ Indonesia và được sử dụng như một loại gia vị trong ẩm thực.
Cây đinh hương có nguồn gốc từ Indonesia (Nguồn: Internet)
Cây đinh hương có thể cao tới 10–20m, lá hình bầu dục lớn, mọc đối, phiến dài, hoa màu đỏ thẫm mọc thành cụm ở đầu cành gồm 4 lá đài dày, quả mọng dài thường chỉ có 1 hạt. Các chồi hoa ban đầu có màu nhạt và dần dần trở thành màu lục, sau đó chuyển thành màu đỏ tươi, dài khoảng 1,5–2cm thì thu hoạch được. Sở dĩ loài cây này được gọi là đinh hương vì chồi hoa có hình dáng giống với những chiếc đinh nhỏ cùng hương thơm ngạt ngào.
Hoa cây đinh hương màu đỏ thẫm, mọc thành cụm có hình dáng giống với những chiếc đinh nhỏ (Nguồn: Internet)
Cây đinh hương ưa khí hậu nóng ẩm, độ cao dưới 200-300m, được trồng chủ yếu ở Indonesia (tại quần đảo Maluku, hay còn gọi là “quần đảo Gia Vị”) và Madagascar, ở Zanzibar, Ấn Độ và Sri Lanka cũng có trồng loại cây này. Hiện Việt Nam không trồng được cây đinh hương và chỉ nhập khẩu.
1. Thành phần dinh dưỡng của cây đinh hương
Đinh hương chứa nhiều chất dinh dưỡng quan trọng như Mangan, Vitamin K, Vitamin C. Cùng một lượng nhỏ Canxi, Magie, Vitamin E, đinh hương còn giàu các chất xơ, khoáng chất và đặc biệt giàu chất chống oxy hóa, trong đó:
- Mangan là một khoáng chất thiết yếu để duy trì chức năng não và xây dựng xương chắc khỏe.
- Vitamin C giúp tăng cường hệ thống miễn dịch.
- Vitamin K đóng vai trò như một chất dinh dưỡng quan trọng cho sự đông máu.
Ngoài ra, đinh hương còn có chứa hóa chất gây mê rất mạnh gọi là eugenol (khoảng 70 – 90%). Eugenol có tác dụng gây tê dây thần kinh và giảm đau.
Đinh hương thường được bào chế dưới dạng tinh dầu, rượu thuốc, thành phần trong thuốc lá và nước súc miệng, gia vị dạng bột.
2. Công dụng của cây đinh hương
2.1 Chăm sóc răng miệng: chữa sâu răng, đau răng, sưng răng, hôi miệng
Chăm sóc răng miệng là một trong những công dụng tuyệt vời của đinh hương (Nguồn: Internet)
Hợp chất eugenol (thành phần chính của cây đinh hương) từ lâu đã trở thành một vị thuốc rất quan trọng trong y khoa.
Giã nhỏ đinh hương, ngâm với cồn (ngâm càng lâu càng công hiệu) tẩm vào bông, đặt vào chỗ răng đau. Có thể phối hợp với xuyên tiêu (lượng bằng nhau) tán thành bột mịn cùng với ít băng phiến, rồi trộn với mật ong, bôi hằng ngày để điều trị các bệnh về răng.
Còn nếu sử dụng tinh dầu, rất đơn giản bạn chỉ cần thoa chúng vào vùng răng bị viêm nhiễm, sau vài phút cơn đau sẽ giảm đi.
Thêm tinh dầu đinh hương vào kem đánh răng, nước súc miệng sẽ giúp loại bỏ những vi khuẩn gây hại giúp răng không bị sâu và còn loại bỏ tình trạng hơi thở có mùi.
2.2 Giảm đau đầu
Sử dụng tinh dầu đinh hương thoa lên vùng thái dương khi bị đau đầu, bạn sẽ thấy cơn đau nhanh chóng thuyên giảm nhờ vào eugenol, chất có tác dụng gây mê, gây tê dây thần kinh và giảm đau chứa rất nhiều trong đinh hương.
2.3 Giảm ho
Với đặc tính kháng khuẩn mạnh, cây đinh hương còn có tác dụng loại bỏ đờm và vi khuẩn gây bệnh trong cổ họng. Khi bị ho, bạn chỉ cần ngậm hỗn hợp bột đinh hương trộn với vài hạt muối tinh là có thể giảm ho một cách hiệu quả.
2.4 Thúc đẩy tiêu hóa
Nếu đang bị đau dạ dày, buồn nôn hãy dùng hỗn hợp bột đinh hương trộn với mật ong bạn sẽ nhanh chóng loại bỏ được cảm giác khó chịu.
Còn khi bị đau bụng, rối loạn tiêu hóa, thổ tả hãy thử dùng đinh hương theo công thức này: đinh hương 2gr, sa nhân 6gr, bạch truật 12gr, tất cả tán bột, uống mỗi lần 2-4gr, ngày 2-3 lần.
2.5 Giảm căng thẳng
Hương thơm sảng khoái, kích thích tâm lý, đinh hương là dược liệu thần kỳ giúp giảm căng thẳng (Nguồn: Internet)
Xông tinh dầu đinh hương trong phòng ngủ hoặc ngửi hương tinh dầu đinh hương chính là một liệu pháp tự nhiên giúp bạn loại bỏ căng thẳng, mệt mỏi một cách hiệu quả.
Chính nhờ hương thơm sảng khoái, thư thái, kích thích tâm lý mà tinh dầu đinh hương rất tốt cho những người bệnh trầm cảm, thường xuyên mất ngủ.
2.6 Sát khuẩn
Mang đặt tính sát khuẩn cao, đinh hương thường được dùng để điều trị các vết thương, vết cắt, ghẻ, nấm, nhiễm trùng, vết côn trùng cắn đốt và thậm chí là còn được dùng trong chăm sóc da, đặc biệt là trị mụn trứng cá.
Tuy nhiên, vì tinh dầu có tác dụng rất mạnh nên khi thoa lên da bạn nhớ pha loãng và không dùng cho da nhạy cảm.
2.7 Tốt cho xương khớp
Có rất nhiều bài thuốc về xương khớp từ cây đinh hương (Nguồn: Internet)
Chứa rất nhiều eugenol và flavonoid, đinh hương có tác dụng làm tăng mật độ xương và khoáng chất trong xương. Do đó, việc thường xuyên dùng đinh hương rất tốt cho những người có xương yếu, đặc biệt là phụ nữ, người già.
Khi bị phong thấp, đau xương, nhức mỏi, chân tay lạnh hãy thử dùng đinh hương theo bài thuốc sau: đinh hương 20gr, long não 12gr, rượu trắng 250ml, ngâm 7 ngày đêm, lọc bỏ bã. Khi dùng, lấy bông thấm thuốc bôi rồi nắn bóp nơi đau nhức, ngày làm 1-2 lần.
Còn khi bị sai khớp, bong gân thì hãy dùng đinh hương theo cách này: đinh hương phối hợp với quế, gừng sống, dây đau xương, vỏ núc nác, hồi hương, vỏ sòi, lá canh châu, mủ xương rồng bà, lá náng, lá thầu dầu tía, lá kim cang, lá mua, huyết giác, hạt trấp, hạt máu chó, lá bưởi bung, lá tầm gửi cây khế (lượng các vị bằng nhau), giã nhỏ, sao nóng và chườm lên vết thương.
2.8 Điều trị bệnh đái tháo đường
Có chức năng giống như insulin trong cơ thể, còn giúp chuyển lượng đường dư thừa từ máu vào các tế bào, đinh hương rất tốt khi dùng cho những người bệnh đái tháo đường vì nó giúp ổn định được lượng đường huyết, làm bệnh tình thuyên giảm.
2.9 Cải thiện sức khỏe tình dục
Cho đinh hương vào trong món ăn hoặc uống đinh hương pha với mật ong là một cách hiệu quả để cải thiện sức khỏe tình dục.
3. Liều dùng thông thường của cây đinh hương
- Chiết xuất tinh dầu đinh hương được dùng ở mức 120 - 300mg hoặc bôi ngoài da từ 1 - 5 giọt.
- Rượu thuốc đinh hương dùng để uống khoảng 5 - 30 giọt pha loãng với nước (tỷ lệ 1 tinh dầu : 3 nước) hoặc dùng rượu thuốc 15% cồn để bôi ngoài da.
Tuy nhiên, liều lượng này có thể khác biệt với những bệnh nhân khác nhau tùy thuộc vào tình trạng sức khỏe, độ tuổi nhưng đây là liều lượng phù hợp nhất.
Đinh hương có thể không an toàn nếu sử dụng nhiều và thường xuyên nên hãy tham khảo ý kiến bác sĩ nếu có ý định dùng lâu dài.
4. Tác dụng phụ có thể xảy ra khi sử dụng cây đinh hương
Đinh hương có thể gây ra một số tác dụng phụ như:
- Trầm cảm, co giật
- Kích thích mô, gây tổn thương đường hô hấp
- Gây đông máu trong mạch máu
- Kích ứng da
- Co thắt phế quản, phù phổi
Do đó, khi gặp bất cứ triệu chứng nào bạn hãy nhanh chóng đến gặp bác sĩ đế có hướng điều trị phù hợp.
5. Những điều lưu ý khi dùng cây đinh hương
Hãy pha loãng tinh dầu đinh hương khi sử dụng (Nguồn: Internet)
- Vì có tác dụng mạnh nên hãy pha loãng tinh dầu đinh hương khi dùng.
- Không dùng đinh hương cho trẻ em hoặc phụ nữ mang thai hoặc đang cho con bú.
- Các thuốc làm chậm quá trình đông máu có thể tương tác với cây đinh hương nên nếu đang sử dụng thuốc ,bạn hãy tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng đinh hương.