Nguyên nhân gây giãn dây chằng lưng và cách khắc phục

1. Như thế nào được gọi là giãn dây chằng lưng?

Dây chằng thắt lưng là các cơ quan quanh khớp xương ở đốt sống lưng, có nhiệm vụ bảo vệ và cố định đầu khớp. Khi vận động quá sức hoặc sai tư thế, dây chằng lưng có thể bị kéo giãn bất thường và dẫn đến tổn thương, được gọi là giãn dây chằng lưng (giãn dây chằng thắt lưng).

Giãn dây chằng lưng được chia làm 2 cấp độ:

• Tổn thương nhẹ: Hạn chế vận động ở mức độ nhẹ, bạn sẽ không cảm nhận sự đau lưng dữ dội. Dây chằng tự phục hồi sau vài ngày.
• Tổn thương nặng: Cơn đau dữ dội, cản trở sự di chuyển của bạn. Lúc này bạn cần được điều trị tình trạng giãn dây chằng kịp thời và đúng cách để tránh diễn tiến nặng hơn và trở thành mãn tính.

Ngoài ra, căng giãn dây chằng cạnh cột sống quá mức cũng là một trong những nguyên nhân cơ học phổ biến gây đau cột sống thắt lưng, hay còn gọi là đau lưng vùng thấp.

1.1 Giãn dây chằng thắt lưng do đâu?

Giãn dây chằng lưng có thể do nhiều nguyên nhân gây ra (Nguồn: Internet)

Dây chằng thắt lưng bị tổn thương và kéo giãn bất thường có thể do nhiều nguyên nhân gây ra, một số nguyên nhân phổ biến là:

• Chấn thương do tai nạn tác động trực tiếp/gián tiếp lên vùng lưng.
• Vận động quá sức hoặc sai tư thế, ví dụ như: khi làm việc nặng, mang vác vật nặng, chơi thể thao, ngủ, vặn mình...
• Cơ thể bị rung xóc do tiếp xúc với máy móc, động cơ lâu ngày.
• Tuổi cao có thể khiến dây chằng thắt lưng lão hóa tự nhiên, dẫn đến giãn dây chằng.
• Phụ nữ mang thai cũng có nguy cơ bị giãn dây chằng lưng.

Bên cạnh đó, một số người bị đau thắt lưng thường xuyên nhưng khi đi thăm khám lại không tìm được tác động hoặc bệnh lý thực thể. Những trường hợp này nguyên nhân có thể bắt nguồn từ tâm lý, stress vì áp lực công việc nặng nhọc...

1.2 Triệu chứng nhận biết giãn dây chằng thắt lưng

Triệu chứng điển hình của tình trạng giãn dây chằng thắt lưng cũng giống với những bệnh xương khớp khác là đau nhức vùng lưng và hạn chế khả năng vận động, cụ thể:

• Cơn đau có thể đến nhẹ nhàng hoặc âm ỉ, dữ dội.
• Đau khi cúi gập hoặc xoay người, khi gắng sức mang vác, khi đứng lên hoặc ngồi xuống.
• Các khớp bị viêm, nóng và sưng đỏ.
• Khớp căng cứng vào buổi sáng.
• Cơn đau nhức, tê buốt tăng lên khi trời lạnh, ẩm thấp.
• Lưng mất đường cong tự nhiên do cột sống bị lệch.
• Toàn thân mệt mỏi, khó chịu, đôi khi đau nhức cả người.

2. Giãn dây chằng thắt lưng phải làm sao?

Tình trạng giãn dây chằng vùng thắt lưng tuy không đe dọa đến tính mạng, nhưng nếu không được sơ cứu đúng cách và điều trị tích cực sẽ làm tăng nguy cơ trở thành mãn tính khó chữa, trường hợp nghiêm trọng sẽ gây đứt dây chằng thắt lưng, các khớp trở nên lỏng lẻo và dễ bị tổn thương. Do đó, nếu có dấu hiệu giãn dây chằng thắt lưng bạn cần:

• Không nên cử động khi phát hiện dấu hiệu giãn dây chằng, tránh khiến cho tình trạng tổn thương trầm trọng hơn.
• Không dán hoặc thoa cao có công dụng làm nóng vì sẽ khiến dây chằng và cơ căng thêm, khó co lại như bình thường.
• Nên chườm lạnh sau khi bị chấn thương.

Không nên làm việc quá sức khi bị giãn dây chằng lưng (Nguồn: Internet)

Sau đó, nên đến gặp bác sĩ để được thăm khám và điều trị kịp thời. Tùy vào mức độ chấn thương của dây chằng cũng như tình trạng sức khỏe của bệnh nhân mà bác sĩ sẽ đưa ra các biện pháp điều trị như:

1. Nghỉ ngơi: Người bệnh sẽ được bác sĩ hướng dẫn các tư thế nằm để thả lỏng cơ thể. Thường là, tư thế nằm thẳng, đầu, vai, mông và gót chân chạm giường. Không nằm trên giường nệm quá dày và cứng để tránh chèn ép cơ và mạch máu.
2. Chườm lạnh: Không chườm nóng khi bị giãn dây chằng vì sẽ khiến dây chằng căng thêm, khó co lại vị trí cũ. Thay vào đó, dùng đá lạnh chườm lên vị trí bị chấn thương khoảng 30 phút để giúp co cơ và dây chằng, đồng thời giúp giảm đau nhanh.
3. Tập yoga: Những động tác yoga có tác dụng tăng độ dẻo dai, chắc khỏe cho xương khớp, cơ bắp và dây chằng. Do đó, tập yoga không chỉ tốt cho sức khỏe tinh thần, thể chất mà cũng là cách giúp phục hồi nhanh tổn thương khi bị giãn dây chằng lưng.
4. Xoa bóp/massage: Người bệnh nên kết hợp phương pháp xoa bóp, massage 2 bên cột sống khoảng 30 phút/lần theo y học cổ truyền để giảm đau, điều hòa khí huyết, tăng cường lưu thông máu và giảm tắc nghẽn hiệu quả.
5. Dùng thuốc: Nếu bị giãn dây chằng lưng ở mức độ nặng gây đau nhức dữ dội, khó khăn trong di chuyển bác sĩ sẽ chỉ định dùng thuốc đông – tây y kết hợp để giảm nhanh cơn đau và hỗ trợ khả năng đàn hồi của dây chằng.
6. Điều trị ngoại khoa: Dùng cho những trường hợp đã điều trị nội khoa nhưng không hiệu quả.

Ngoài ra, kéo giãn cột sống, đeo đai hỗ trợ vùng thắt lưng, chiếu đèn hồng ngoại hoặc điều trị điện xung, kết hợp châm cứu... là những phương pháp mà bệnh nhân bị giãn dây chằng lưng có thể tham khảo để điều trị.

3. Một số lưu ý khi bị giãn dây chằng thắt lưng

Để phục hồi giãn dây chằng thắt lưng đã bị tổn thương và giảm đau hiệu quả, cũng như tránh tái phát khi bệnh đã lành, bạn cần lưu ý:

• Hạn chế vận động mạnh hoặc lao động quá sức.
• Điều chỉnh lối sống và thói quen sinh hoạt phù hợp.
• Luyện tập thể dục thể thao nhẹ nhàng.
• Tập yoga đúng cách và phù hợp với sức khỏe.
• Chú ý trong những hoạt động hàng ngày, không quay người đột ngột, vặn xoắn mình, nâng nhấc hoặc mang vác nặng...

Nhìn chung, tình trạng giãn dây chằng thắt lưng dù không nguy hiểm nhưng lại rất dễ tái phát nếu bệnh nhân không có một phác đồ chữa trị triệt để và dứt điểm. Do đó, trường hợp bạn đang gặp phải tình trạng này thì nên tìm đến gặp bác sĩ để tiến hành các xét nghiệm, thăm dò chuyên sâu, nhằm tìm ra giải pháp chấm dứt tình trạng đau thắt lưng dai dẳng do giãn hoặc đứt dây chằng thắt lưng.