Sốc nhiệt là gì?
Sốc nhiệt là tình trạng thân nhiệt tăng cao đột ngột, quá mức (thường trên 40 độ C) do tiếp xúc với nhiệt độ ngoài trời quá cao trong một thời gian dài, trong khi cơ thể chưa kịp thích nghi. Từ đó, cơ thể ra nhiều mồ hôi làm mất nước, chất điện giải gây tổn thương hệ thống kiểm soát thân nhiệt của thần kinh trung ương.
Sốc nhiệt hay gặp ở người già, cơ thể suy nhược, trẻ em, người có bệnh tim mạch, bệnh thần kinh hay các rối loạn nội tiết. Ở người trẻ khỏe mạnh với hệ điều hòa nhiệt độ bình thường có thể gặp sốc nhiệt do phơi nhiễm với nhiệt độ môi trường tăng cao và do sự sinh nhiệt lúc tập thể dục, gắng sức.
Biểu hiện bị sốc nhiệt
Người bị sốc nhiệt hay say nắng thường có các biểu hiện như:
Bị sốc nhiệt cơ thể sẽ mệt mỏi, choáng váng (Nguồn: Internet)
- Sốt cao (39 – 40 độ C).
- Đau đầu, choáng váng.
- Buồn nôn hoặc nôn.
- Nóng bừng mặt.
- Hoa mắt, chóng mặt, mệt mỏi, ngất xỉu.
Một số trường hợp không ra mồ hôi, nhưng có trường hợp ra mồ hôi đầm đìa (do sốc nhiệt đến muộn), đôi khi có hiện tượng chuột rút.
Những trường hợp bị sốc nhiệt nặng thường sốt rất cao, chóng mặt, ngất xỉu, lú lẫn hoặc nặng hơn là co giật, thở nhanh, khó thở, hôn mê, trụy tim,…Những trường hợp này cần cấp cứu kịp thời để tránh nguy hiểm đến tính mạng.
Xử lý khi bị sốc nhiệt
Khi cảm thấy cơ thể nóng bừng, hoa mắt, chóng mặt, đó là dấu hiệu ban đầu của hiện tượng sốc nhiệt. Nếu bạn đang ở ngoài trời thì hãy tìm ngay một nơi râm mát để ngồi nghỉ hoặc vào những tòa nhà có điều hòa, nới lỏng quần áo.
Khi bạn bị sốc nhiệt hãy làm mát cơ thể ngay lập tức bằng cách phủ khăn mát hoặc vẩy nước mát lên người. Đặt các túi chườm đá vào vùng bẹn, nách, cổ.
Ngoài ra, bạn hãy uống nước mát, nước khoáng hoặc các loại nước ép trái cây.
Trong trường hợp nạn nhân có dấu hiệu ngất, ngừng tuần hoàn không tự thở, ho và cử động cần tiến hành hồi sinh tim phổi. Sau đó, vận chuyển nạn nhân đến bệnh viện, vận chuyển bằng xe có điều hòa nhiệt độ hoặc mở cửa sổ, có thể vừa vận chuyển vừa hạ nhiệt nạn nhân.
Khi bị sốc nhiệt hãy làm mát cơ thể hoặc uống nước để tránh mất nước (Nguồn: Internet)
Phòng tránh bị sốc nhiệt
Sốc nhiệt hoàn toàn có thể phòng tránh được bằng các cách:
- Không nên đi ra ngoài trời trong khoảng thời gian từ 10 giờ sáng đến 15 giờ chiều.
- Không cho trẻ em hay người cao tuổi, đặc biệt là người mắc các bệnh mạn tính (tim mạch, huyết áp, bệnh phổi,…) ra nắng lúc nhiệt độ ngoài trời tăng cao, đặc biệt là thời điểm gần trưa, giữa trưa và đầu buổi chiều.
- Nếu cần đi ra ngoài trời lúc nắng nóng cần mặc quần áo mỏng (vải cotton là tốt nhất), tránh mặc quần áo màu đen (hút nhiệt mạnh), đội mũ rộng vành hoặc dùng nón, ô,…
- Nếu đi ra ngoài nắng nóng nên mang theo đủ nước uống, nước có pha thêm một ít muối càng tốt.
- Nếu tắm sông suối, ao, hồ, biển không nên tắm dưới trời nắng nóng, nhất là trẻ em và người lớn tuổi.
- Uống đủ nước mỗi ngày.
- Rèn luyện thể lực mỗi ngày để tập cho cơ thể thích nghi với thời tiết nóng.
Tài liệu tham khảo:
Trang suckhoedoisong.vn, cơ quan ngôn luận của Bộ Y tế