Ngày 2/10, Hội đồng Nobel tại Viện Karolinska ở thủ đô Stockholm (Thụy Điển) đã công bố giải Nobel Y sinh năm 2023.
Theo đó, nhà khoa học Katalin Kariko, nữ giáo sư chuyên ngành hóa sinh - sinh học phân tử người Mỹ gốc Hungary và nhà khoa học Drew Weissman người Mỹ - với công trình nghiên cứu về công nghệ mRNA trong sản xuất vaccine ngừa Covid-19 vinh dự được giao giải thưởng này.
Ủy ban Giải thưởng Nobel cho biết, hai nhà khoa học Karikó và Weissman đã công bố kết quả nghiên cứu trong một bài báo năm 2005. Mặc dù thời điểm đó phát hiện này ít được chú ý, nhưng khám phá của họ sau đó đã mở đường cho sự ra đời của vaccine Covid-19 Pfizer và Moderna, đặt nền móng cho những phát triển vô cùng quan trọng phục vụ nhân loại trong đại dịch Covid-19.
Sau khi đại dịch Covid-19 bùng phát, hai loại vaccine mRNA biến đổi nucleoside mã hóa protein trên bề mặt virus SARS-CoV-2 đã được phát triển với tốc độ kỷ lục. Nhờ công nghệ mới này, tác dụng bảo vệ của vaccine đạt khoảng 95%. Hai loại vaccine này đều đã được phê duyệt sớm nhất vào tháng 12/2020.
Rickard Sandberg, thành viên của ủy ban Giải thưởng Nobel về Y sinh cho biết, “vaccine mRNA cùng với các loại vaccine Covid-19 khác đã được tiêm hơn 13 tỷ lần. Họ đã cứu sống hàng triệu người, ngăn chặn dịch Covid-19 nghiêm trọng hơn, giảm gánh nặng bệnh tật nói chung và giúp xã hội mở cửa trở lại”.
Tính linh hoạt và tốc độ phát triển vaccine mRNA ấn tượng đã mở đường cho việc sử dụng công nghệ mới này để phát triển các loại vaccine ngăn ngừa các bệnh truyền nhiễm khác. Trong tương lai, công nghệ này cũng có thể được sử dụng để cung cấp các protein trị liệu và điều trị một số loại ung thư.
Từ năm 1901 đến nay, Ủy ban Nobel đã trao tổng cộng 112 giải Y Sinh.
Người trẻ nhất từng đoạt giải là nhà khoa học Frederick G. Banting, được vinh danh khi mới 32 tuổi, vì đã khám phá ra insulin. Người cao tuổi nhất là Peyton Rous cho công trình phát hiện virus gây khối u. Ông được xướng tên năm 1966, ở tuổi 87.
Giải thưởng Nobel do nhà khoa học người Thụy Điển Alfred Nobel sáng lập ra từ cách đây hơn một thế kỷ. Đây được coi biểu tượng cho đỉnh cao của thành tựu khoa học, tôn vinh những công trình nghiên cứu mang tính đột phá và quá trình thực hiện thường kéo dài trong nhiều thập kỷ.



