Ngày 2/9, Nhà Trắng cho biết Tổng thống Mỹ Joe Biden sẽ tổ chức hội nghị thượng đỉnh đầu tiên giữa Mỹ và các đảo quốc Thái Bình Dương vào ngày 28 và 29/9 tới. Đây là động thái mới nhất của Mỹ nhằm tăng cường quan hệ với các nước trong khu vực và cạnh tranh ảnh hưởng với Trung Quốc tại khu vực này.
Trong một tuyên bố, Nhà Trắng cho biết hội nghị là dịp để Mỹ thể hiện mối quan hệ đối tác sâu sắc và lâu dài với các đảo quốc Thái Bình Dương nói riêng và khu vực Thái Bình Dương nói chung, vốn được củng cố bởi yếu tố lịch sử, các giá trị chung và mối quan hệ giao lưu nhân dân.
Nhà Trắng cũng cho biết hội nghị thượng đỉnh sẽ cho thấy Mỹ muốn mở rộng và tăng cường hơn nữa sự hợp tác trong các vấn đề quan trọng như biến đổi khí hậu, đại dịch Covid-19, phục hồi kinh tế, an ninh hàng hải, bảo vệ môi trường và thúc đẩy một Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương tự do và rộng mở.
Một quan chức chính phủ nói với hãng tin Reuters rằng, Nhà Trắng đã mời 12 đảo quốc ở Thái Bình Dương tham dự hội nghị, trong đó có đảo quốc Solomon.
Đảo quốc này đã ký một thỏa thuận an ninh với Trung Quốc vào tháng 4, khiến Mỹ và Australia phải cảnh giác vì lo ngại rằng thỏa thuận này sẽ dẫn tới việc Trung Quốc thiết lập căn cứ quân sự tại Solomon, dù Bắc Kinh đã lên tiếng phủ nhận.
Ngoài Solomon, các đảo quốc khác tại Thái Bình Dương như Liên bang Micronesia, Kiribati, Papua New Guinea, Vanuatu, Samoa, Tonga, Fiji, Quần đảo Marshall, Nauru, Palau và Tuvalu cũng được mời tham dự.
Nhà Trắng không cung cấp thông tin về quốc gia nào đã xác nhận tham dự hội nghị.
Những nỗ lực của Trung Quốc nhằm gia tăng ảnh hưởng lên các đảo quốc Thái Bình Dương trong những năm gần đây đã thu hút sự quan tâm của Mỹ. Hồi tháng 2, Ngoại trưởng Mỹ Anthony Blinken đã có chuyến thăm tới đảo quốc Fiji ở nam Thái Bình Dương. Đây là chuyến thăm đầu tiên của một đương kim ngoại trưởng Mỹ tới Fiji trong gần 4 thập kỷ qua.
Sau đó vào tháng 4, Điều phối viên khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương thuộc Hội đồng An ninh Quốc gia Mỹ Kurt Campbell cũng đã có chuyến thăm tới Fiji.
Cuối tháng 5 và đầu tháng 6, Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị có chuyến công du 10 ngày tới 8 quốc gia ở khu vực Thái Bình Dương. Chuyến đi của ông Vương Nghị đã làm gia tăng mối lo ngại của Mỹ và Australia.
Chính phủ Mỹ đã cam kết tăng cường sự hỗ trợ đối với các nước trong khu vực. Tháng 8 vừa qua, Thứ trưởng Ngoại giao Mỹ Wendy Sherman đã có chuyến thăm tới các đảo quốc ở Thái Bình Dương. Trong chuyến thăm, bà Sherman đã phát đi tín hiệu rằng khu vực Thái Bình Dương là ưu tiên của Mỹ trong chính sách ngoại giao của nước này.
Ngoài ra, Mỹ cũng công bố kế hoạch mở đại sứ quán tại Solomon, Kiribati và Tonga.
Trong khi đó, chính phủ Australia cũng đã cử Bộ trưởng Ngoại giao nước này tới thăm các đảo quốc Thái Bình Dương.
