Tin tứcTổng thống Joe Biden đang kêu gọi người dân Mỹ nhanh chóng tiêm vaccine Covid-19 khi tiến trình tiêm chủng của nước này đang có chiều hướng chậm hơn rất nhiều so với nhiều nước khác.
Tốc độ phủ vaccine ở Mỹ đang chậm
Thực tế, nguồn cung vaccine không phải là vấn đề lớn ở Mỹ mà ngược lại còn khá dồi dào và ổn định. Thêm vào đó, mọi người dân Mỹ trên 12 tuổi đều đủ điều kiện tiêm vaccine Covid-19.
Tuy nhiên, từ vị trí là một trong những quốc gia có tốc độ tiêm vaccine cho người dân đứng hàng đầu thế giới, thì từ giữa tháng 4/2021 đến nay, quá trình tiêm chủng ở Mỹ lại chậm dần và chững lại.
Mỹ hiện đang chậm hơn người láng giềng Canada về số liều vaccine tiêm cho người dân tính theo tổng dân số. Không chỉ vậy, những nước như Anh, Italy và Đức cũng nhanh hơn Mỹ.
Mặc dù tỷ lệ tiêm vaccine ở Mỹ vẫn cao hơn một số nền kinh tế lớn khác trên thế giới - chẳng hạn như Nhật Bản, nhưng con số này đang có chiều hướng sụt giảm nhanh chóng.
Mỹ hiện cũng chưa đạt mục tiêu mà Tổng thống Joe Biden đặt ra - đó là đến ngày 4/7 năm nay đạt 70% dân số trên 18 tuổi tiêm xong ít nhất một liều vaccine. Hiện tại đã gần hết tháng 7 và số người hoàn thành mũi đầu tiên của vaccine chỉ mới có 68%.
Theo Trung tâm Kiểm soát và phòng chống dịch bệnh Mỹ (CDC), số ca nhiễm mới Covid-19 ở nước này đã tăng hơn gấp đôi trong tháng vừa qua, và phần lớn số ca nhiễm mới và số ca tử vong đều là những người chưa tiêm vaccine.
Những bang nào ở Mỹ chậm tiêm vaccine?
Theo thống kê, hầu hết những bang có tốc độ tiêm vaccine chậm nhất nước Mỹ là những bang nằm ở phía Nam. Mississippi và Louisiana là các bang có tỷ lệ tiêm vaccine thấp nhất - dưới 40% số người dân hoàn thành ít nhất một mũi tiêm.
Trong khi đó, các bang miền đông bắc là những địa phương có độ phủ vaccine lớn nhất - trung bình khoảng 75% người dân ở bang Vermont và Massachusetts đã tiêm xong ít nhất một mũi vaccine.
Giáo sư Peter Hotez - chuyên gia vaccine từ Cao đẳng Y tế Baylor cho biết: “Việc tiêm vaccine gần như đã chững lại hoàn toàn ở các bang phía Nam dù nguồn cung vaccine khá dồi dào, chúng tôi có sự khác biệt rõ rệt về tỷ lệ tiêm vaccine giữa các địa phương.”
“Ở các bang phía Nam và vùng núi phía Tây, hầu hết những người cao tuổi đều đã tiêm vaccine nhưng những người trẻ thì không và có khoảng cách rất lớn về độ phủ vaccine giữa hai nhóm người này”, ông Hotez nói thêm.
Dữ liệu cho thấy những bang như Mississippi, Alabama và Louisiana, có đến gần 80% người trên 65 tuổi đã tiêm vaccine, những chỉ có khoảng 40% người dưới 65 tuổi hoàn thành việc này.
Ở khía cạnh trái ngược, tại bang Vermont và Massachusetts, hầu hết người dân trên 65 tuổi đã tiêm xong ít nhất một liều, và con số này ở người dưới 65 tuổi lên đến gần 80%.
Vì sao lại chậm?
Vào thời điểm trước của năm 2021, trung bình một ngày Mỹ triển khai hơn 3 triệu liều vaccine, tuy nhiên hiện tại chỉ còn gần 500.000 liều/ngày vì không có nhiều người đến tiêm chủng. Trước đây, Vương quốc Anh cũng từng ghi nhận tình trạng tương tự nhưng không sụt giảm nhanh như Mỹ.
Anh và một số nước phát triển khác thực tế đã kịp hoàn thành tiêm chủng cho phần lớn người dân trước khi tỷ lệ tiêm bị giảm.
Các chuyên gia cho biết số người trẻ khỏe mạnh ở Mỹ và không vội vàng đăng ký tiêm chủng hiện chiếm số lượng rất lớn.
Vấn đề đặt ra là người dân hiện đang có tâm lý lo ngại về tính an toàn, hiệu quả của vaccine và một bộ phận người dân Mỹ cũng có tư tưởng anti-vaccine.
Tiến sĩ Jennifer Kates - phó chủ tịch Quỹ Kaiser Family phụ trách đánh giá các quan điểm, ý kiến về vaccine cho biết: “Một số người quan tâm về tính an toàn của vaccine, cho rằng họ sẽ tiêm nếu loại vaccine đó được chấp thuận hoàn toàn - so với việc chỉ mới được cấp phép như hiện nay.”
Thực tế, các loại vaccine Covid-19 ở Mỹ đều chưa được phê duyệt chính thức, nhưng đều được cho phép sử dụng khẩn cấp vì tình hình cấp bách của đại dịch.
Tiến sĩ Kates nói thêm: “Có một tỷ lệ khoảng 20% người dân cho biết họ chắc chắn sẽ không tiêm bất kỳ loại vaccine nào, hoặc chỉ tiêm nếu có yêu cầu từ công ty hoặc nơi làm việc.”
Chính quyền của ông Joe Biden cho rằng việc thông tin sai lệch về vaccine tràn lan trên mạng là nguyên nhân chính của việc người dân từ chối vaccine.
Rất nhiều dẫn chứng được đưa ra về thông tin sai lệch lan truyền khắp nơi trên mạng kể từ khi đại dịch bùng phát cho đến nay - mà một trong số đó là những lý lẽ vô căn cứ như việc trong vaccine có chứa một con chip siêu nhỏ để theo dõi người dân.
Một cuộc khảo sát gần đây cho thấy những căn cứ vô lý này vẫn còn tồn tại trong suy nghĩ của nhiều người dân Mỹ, và cứ 5 người Mỹ thì sẽ có 1 người tin vào lý lẽ nói trên.
Theo kết quả khảo sát, việc phản đối vaccine cũng có nguyên do từ các trường phái chính trị ở Mỹ. Gần 30% người dân ủng hộ Đảng Cộng hòa cho biết họ sẽ không tiêm vaccine, trong khi ở Đảng Dân chủ con số này chỉ chiếm 4%.
Điều này cũng lý giải vì sao việc triển khai tiêm vaccine ở những bang miền nam lại chậm, vì ở những bang này hầu hết người dân đều ủng hộ Đảng Cộng hòa.
Giáo sư Hotez nhận định: “Nguyên nhân lớn nhất của vấn đề này - theo quan điểm của tôi - chính là sự cố chấp trong chia rẽ chính trị. Thông điệp từ những kênh truyền thông phe bảo thủ và những thành viên bảo thủ trong Quốc hội cho rằng, nếu bạn là người trẻ tuổi thì bạn không cần đến vaccine vì tỷ lệ tử vong nếu mắc bệnh sẽ thấp. Phe bảo thủ cho rằng, vaccine thực chất là công cụ kiểm soát của phe tự do.”
Tuy nhiên, ở khía cạnh khác, việc khó tiếp cận vaccine ở một số người cũng là một nguyên nhân của việc nước Mỹ có độ phủ vaccine thấp. Và sự khó tiếp cận này đến từ nhiều lý do khách quan khác nhau.
Tiến sĩ Kates cho biết: “Dù nguồn cung vaccine dồi dào, nhưng vẫn có một số ít người dân gặp nhiều khó khăn khi tiêm vaccine - như không thể sắp xếp nghỉ việc, thiếu phương tiện và cả tâm lý lo lắng về chi phí vaccine."
Luật pháp liên bang ở Mỹ quy định người dân không phải trả bất kỳ chi phí nào cho việc tiêm vaccine, dù là công dân, thường trú nhân, người nhập cư và có hay không có bảo hiểm y tế.
