Từ các phong trào bảo vệ môi trường, ứng phó biến đổi khí hậu của tuổi trẻ đã dần trở thành các hành động thường xuyên, thói quen hàng ngày, hàng giờ và lan tỏa rộng khắp trong cộng đồng. Sự chuyển biến rõ rệt này chính là thành quả đáng khích lệ của các đoàn viên, thanh niên. Tuổi trẻ thành phố Hồ Chí Minh cũng đã và đang thực hiện những hành động chung tay bảo vệ môi trường.
Thực hiện Chương trình “Vì một Việt Nam xanh” do Trung ương Đoàn phát động. Qua 2 năm triển khai, chương trình đã phát huy vai trò xung kích, sáng tạo của cán bộ đoàn, đoàn viên, thanh thiếu niên trong tham gia trồng, chăm sóc và bảo vệ cây xanh, trồng cây cần hướng đến mục đích cụ thể, tùy vào điều kiện địa phương, như chống sạt lở đất, chống xâm nhập mặn, cải tạo đất hoặc tạo giá trị kinh tế, cải thiện sinh kế cho người dân… Bên cạnh đó, mỗi đoàn viên, thanh niên tham gia trồng cây là một tuyên truyền viên, khuyến khích người thân, cộng đồng nơi mình sinh sống có ý thức trồng và bảo vệ cây xanh, tạo các vườn ươm chăm sóc cây, với mục tiêu của hướng đến năm 2022 có thể đạt mốc trồng mới 50 triệu cây xanh.
Không chỉ trồng cây xanh, chương trình “Vì một Việt Nam xanh” còn hướng tới phổ biến và nâng cao nhận thức cho giới trẻ về bảo tồn đa dạng sinh học, chống rác thải nhựa và sử dụng vật liệu tái chế, tiết kiệm năng lượng điện, nước, thích ứng với biến đổi khí hậu, bảo vệ môi trường đất, nước, không khí… Chương trình đã đa dạng hóa các hình thức kết nối cộng đồng thông qua phát hành các ấn phẩm tuyên truyền điện tử trên nền tảng internet, thiết lập cơ chế kết nối, chia sẻ tự động với các trang mạng xã hội của tổ chức Đoàn, Hội và các trang có đông người theo dõi. Ông Ngô Văn Cương, Trưởng ban thanh niên nông thôn trung ương Đoàn cho biết thêm: “Trên thực tế, Thành đoàn thành phố Hồ Chí Minh có rất nhiều mô hình sáng tạo hiệu quả của đoàn viên thanh niên trong công tác bảo vệ môi trường như: biến các điểm đen về rác thành vườn hoa, thu gom các chất thải nguy hại, các hoạt động tái chế, tiết kiệm nhiên liệu…Riêng Trung ương Đoàn thì có phối hợp với Bộ Tài nguyên và Môi trường xây dựng đề án bảo vệ môi trường, ứng phó biến đổi khí hậu trình Thủ tướng phê duyệt. Thông qua đề án này, chúng tôi cũng tạo được các giải pháp cho đoàn viên thanh niên trong công tác bảo vệ môi trường, cũng như là tạo được các nguồn lực, cơ chế, chính sách khuyến khích hoạt động này được sôi nổi hơn nữa”.
Hưởng ứng các phong trào của Trung ương Đoàn, Thành đoàn thành phố Hồ Chí Minh đã thực hiện nhiều hoạt động, phong trào bảo vệ môi trường như: các chương trình vận động “Người dân thành phố Hồ Chí Minh không xả rác ra đường và kênh rạch, vì thành phố sạch và giảm ngập nước”; tổ chức triển khai nhiều hoạt động công tác xã hội, tuyên truyền thiết thực với nhiều nội dung, hình thức đa dạng, phong phú về bảo vệ môi trường; Tổ chức các buổi tuyên truyền chuyên đề về pháp luật môi trường; Tặng dung dịch sát khuẩn; Tham gia lễ phát động trồng cây; Tham gia thu gom rác nôi công cộng; Tham gia khơi thông các cống rãnh; Ra quân dọn rác tại các khu phố… Bạn Lưu Quang Huy, Đoàn phường 5, quận 5 bày tỏ: “Người dân, đặc biệt là đoàn viên thanh niên hiện nay đã nâng cao ý thức bảo vệ môi trường rất nhiều, thường xuyên tổ chức và phối hợp với các đoàn thể khác thực hiện các buổi dọn dẹp vệ sinh nơi mình sinh sống và làm việc, xây dựng môi trường sống ngày càng trong lành, văn minh và sạch đẹp”.
Bên cạnh đó, các tổ chức đoàn viên thanh niên nhiều địa phương còn thành lập trang facebook để tăng cường công tác tuyên truyền, đưa tin bài về các điểm chuyển biến tốt về vệ sinh môi trường trên địa bàn, cũng như đẩy mạnh tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác phổ biến tuyên truyền phòng chống dịch Covid-19, đưa ra các giải pháp nhằm nâng cao công tác thông tin tuyên truyền về công tác đoàn, hoạt động bảo vệ môi trường trên mạng xã hội; tạo môi trường cho các bạn trẻ thể hiện sự sáng tạo, đóng góp các ý tưởng, sáng kiến, đề xuất giải pháp góp phần bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu. Cũng từ đây, mô hình Câu lạc bộ hiệp sĩ môi trường đã ra đời nhằm xây dựng một lực lượng hội viên nòng cốt ngay tại địa phương có tâm huyết và kiến thức về môi trường, có ý thức bảo vệ và gìn giữ môi trường sạch đẹp, cùng tuyên truyền để người dân sở tại đồng hành hưởng ứng xây dựng và bảo vệ môi trường sống. Đồng thời, có những góp ý, phản ánh kịp thời và hiệu quả các hiện trạng về môi trường đang diễn ra tại địa phương, từ đó giúp cơ quan chức năng và lãnh đạo quận, thành phố có những giải pháp phù hợp giúp môi trường sống được bảo vệ, kinh tế phát triển bền vững.
Ông Ngô Minh Hải, Phó bí thư Thành đoàn thành phố Hồ Chí Minh chia sẻ: “Với vai trò là trường học xã hội chủ nghĩa của thanh niên, là người bạn đồng hành và thân thiết của thanh niên thì, tổ chức đoàn các cấp thường xuyên tổ chức các hoạt động tuyên truyền, giáo dục, nâng cao ý thức bảo vệ môi trường, xây dựng nếp sống văn minh đô thị cho đoàn viên, thanh niên. Trong đó, cũng đã tổ chức các mô hình thanh niên xung kích, tình nguyện, vừa tham gia tuyên truyền, vừa vận động người dân không xả rác và trực tiếp thu gom rác và nhặt rác tại các khu vực công cộng, cũng như tại các công viên nhân các dịp lễ, tết. Đồng thời, đoàn thanh niên cũng thực hiện việc cải tạo những điểm đen còn tồn đọng rác, thành những vườn hoa, những công viên, những không gian xanh, hay biến những bức tường cũ kỹ thành nơi truyền tải nội dung tuyên truyền bảo vệ thiên nhiên, vận động người dân không xả rác.
Qua những hoạt động trên, tổ chức đoàn hội cũng muốn các bạn đoàn viên thanh niên nâng cao ý thức bảo vệ môi trường và đưa những câu chuyện về bảo vệ môi trường trở nên gần gũi, sinh động và đậm chất của thanh niên”.
Phát huy tốt lợi thế thanh niên là lực lượng đông đảo và phủ rộng đến từng cấp cơ sở, trình độ chuyên môn tốt và tinh thần trách nhiệm cao, Trung ương Đoàn và các tổ chức triển khai rộng khắp nhiều chương trình, mô hình bảo vệ môi trường tiêu biểu, đem lại kết quả tốt, có thể kể đến như: chương trình “Vì một Việt Nam xanh”, chiến dịch “Hãy làm sạch biển”, các dự án thích ứng biến đổi khí hậu, mô hình “chống rác thải nhựa ở chung cư”, chiến dịch “Hành trình thứ hai của chai nhựa”, hoạt động chiếu sáng các tuyến đường bằng đèn năng lượng mặt trời chế từ chai nhựa đã qua sử dụng, Hành trình thứ hai của lốp xe, Hành trình thứ hai của hạt… Từ những hoạt động đó, trong thời gian tới, Thành đoàn thành phố Hồ Chí Minh cũng sẽ tiếp tục tổ chức nhiều hoạt động tuyên truyền nâng cao nhận thức của thanh niên trên dưới nhiều hình thức. Đặc biệt, chú trọng đào tạo và xây dựng nhóm cán bộ đoàn chủ chốt các cấp làm hạt nhân cho các phong trào thanh niên. Cùng với đó, khuyến khích xây dựng và nhân rộng các mô hình ứng phó biến đổi khí hậu, bảo vệ môi trường. Các nội dung về bảo vệ môi trường, ứng phó biến đổi khí hậu vẫn tiếp tục là một trong những trọng tâm của hoạt động của tổ chức đoàn thanh niên.